Przerost migdałków u dzieci – problem jest wciąż aktualny

W przypadku dzieci, u których układ odpornościowy jest jeszcze bardzo słabo rozwinięty, migdałki pełnią rolę „strażnika”, który ma za zadanie chronić dziecko przed wnikającymi do organizmu zarazkami. Jeśli dziecko ma częsty kontakt z alergenem, migdałki pracują tak intensywnie, że następuje ich przerost i w rezultacie nie spełniają one swojego zadania obronnego, a stają się siedliskiem bakterii.

Jakie symptomy zaobserwowane u dziecka powinny wzbudzić nasz niepokój?

Są to: przewlekłe zapalenia gardła i zatok, częste anginy nawracające zapalenie ucha środkowego bezdechy w czasie snu „twarz adenoidalna”, otwarta buzia, przesuszone wargi, przewlekle powiększone węzły chłonne niewłaściwy rozwój szczęk i podniebienia, wady zgryzu – zaburzenia mowy, mowa nosowa spowolniony ogólny rozwój dziecka, spowodowany niedotlenieniem i zwiększoną męczliwością oraz niedosłuchem.

– Konsekwencją przerostu migdałków są niedosłuchy, bezdechy, spadki utlenowaniaw czasie snu, co jest spowodowane przez obturację dróg oddechowych _– mówi dr hab. n. med. Lidia Zawadzka-Głos, kierownik Kliniki Otolaryngologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. – _W ekstremalnych sytuacjach może nawet dojść do niedotlenienia mózgu. Do tego dochodzą nasilająca się nadpobudliwość wśród dzieci, brak koncentracji, gorsze wyniki w nauce, frustracja, a także wady wymowy, wady zgryzu, kiedy zmieniając tor oddychania, dzieci oddychają przez usta. Aparat mięśniowy i żuchwy ulega zwiotczeniu przez ciągle otwarte usta, źle rośnie szczęka, podniebienie, co może skończyć się założeniem aparatu ortodontycznego.

Jedną z metod walki z przerostem migdałków jest farmakologia. Podawanie leków jest konieczne, jeśli występują przeciwwskazania do zabiegu operacyjnego. Jest to możliwe pod warunkiem, że objawy, takie jak bezdechy czy niedosłuchy nie są stałym symptomem.

Tonsillotomia to operacyjne zmniejszenie migdałków podniebiennych. Zabieg zwykle wykonywany jest u dzieci po to, aby część migdałków pracowała dalej. Wskazaniem są ciągłe infekcje, problemy z niedosłuchem, bezdechy. Pewne warunki anatomiczne dyskwalifikują do zabiegu, np. zaburzenia rozwojowe w obrębie noso-gardła, rozszczep podniebienia.

Całkowite wycięcie migdałków podniebiennych (tonsillectomia) wykonywane jest w rzadkich przypadkach i wskazaniach. Zwykle zabieg jest przeprowadzany u osób dorosłych, u których migdałki nie są już potrzebne i nie pełnią roli immunologicznej.

Wielu rodziców rezygnuje z zabiegu usunięcia migdałków w obawie przed częstszymi zapaleniami oskrzeli.

– To mit, ponieważ migdałków nie usuwamy całkowicie, tylko częściowo, więc pozostała ich część dalej pracuje _– dodaje dr Lidia Zawadzka-Głos. – _Jeśli zmniejszymy migdałki i usuniemy trzeci migdał, dziecko wraca do normalnego toru oddychania przez nos, rzadziej jest narażone na czynniki wirusowe, powodujące zapalenie oskrzeli.

Migdałek gardłowy, zwany trzecim migdałkiem, wraz z migdałkami podniebiennymi stanowi naturalną barierę ochronną organizmu. Najbardziej rozwinięty jest u dzieci; z wiekiem ulega zanikowi. W przypadku jego patologicznego przerostu, u dziecka powinien być wykonany zabieg adenotomii – usunięcia migdałka.