Radość bawienia się słowem

Barańczak, czyli "Pegaz zdębiał"

Zaczął Bronisław Maj, tradycyjnie, z belferską powagą od wykładu na temat owej niepoważnej poezji Stanisława Barańczaka, a uprawia on ją od lat na równi z twórczością już w tonie serio, także translatorską i naukową. Wykład był krótki i... zabawny - sprowadził się do przekonania, że "potrzeba, umiejętność, radość bawienia się słowem jest warunkiem każdej, także najpoważniejszej poezji".
A potem popłynęły limeryki, we wszelkich możliwych odmianach, acz bez najbardziej plugawych, jak i inne wiersze, a to "biografioły", a to streszczenia Szekspirowskich dramatów (je także przełożył Barańczak) - ot, np. "Hamlet": _Duch: brat jad wlał doucha. /Syn ducha: o, psiajucha! /Stryja wryj? Drastyczny krok. /Zwłoka. Jej finał: stos zwłok. _Były także pastisze klasyki polskiej Kochanowskiego, Mickiewicza, Leśmiana...
Czytali: Beata Fudalej z warszawskiego Teatru Narodowego oraz Józef Opalski i wspomniany już Maj; obaj, przypomnijmy, od paru miesięcy grają na scenie Miniatury Teatru im. J. Słowackiego i to w repertuarze serio, Beckettowskim.
Ot taki "Bezrymeryk": _Pewien starzec z____miasteczka Wiesiołe /Użądlony raz został przez osę. /Zapytany: "Czy boli?", /Odpowiedział: "Bynajmniej; /Szczęście zresztą, że to nie był szerszeń." _Ależ śmiech wydała zaskoczona ową "osą" grająca na skrzypcach, z towarzyszeniem pianisty Jacka Bylicy, Halina Jarczyk; musiał Maj zaczynać od początku.
Nastrój wesołości nie ustał także wtedy, kiedy Maj przywołał dwa teksty z wydanego przed trzema dekadami w tzw. drugim obiegu tomu Barańczaka "Ja wiem, że to niesłuszne". Wiersz "Określona epoka", będący parodią przemówień Wiesława Gomułki, wywołał nie tylko gromki śmiech, ale i okrzyki "Wiesław, Wiesław"; tak wierna oryginałowi była to prezentacja.
Cudny poranek; można go zresztą zafundować sobie samemu, sięgając po tomy Barańczaka "Biografioły...", "Słoń, trąba i ojczyzna" czy "Pegaz zdębiał". I jeśli nawet nie osiągnie się pułapu interpretacji Fudalej, Maja czy Opalskiego, istotna będzie radość bawienia się słowem.
(WAK)