Dzieło budowniczych z czasów średniowiecza znajdowało się w ukryciu od XIX w. To wtedy kościół w Staniątkach został pokryty tynkiem w kolorze cegły. Miał on prawdopodobnie imitować mur z cegieł, bo wyryto także ich zarysy.
- Kiedy usunęliśmy XIX-wieczny tynk ze wschodniej ściany prezbiterium, odsłoniliśmy bardzo cenną rzecz: pierwotną strukturę muru gotyckiego w układzie cegieł i zapraw wapiennych tworzących spoiny o oryginalnej formie. Ceglane ściany prezbiterium kościoła mają już 800 lat! - opowiada Krystyn Kozieł, konserwator zabytków opiekujący się obiektem.
Rajem dla miłośników historii i sztuki okazał się też ogromny klasztorny strych. Kiedy po raz pierwszy od wielu lat dokonano przeglądu technicznego więźby i podziurawionej blachy na dachu kościoła, natrafiono na cenne zabytki.
- Przy więźbie nad korpusem świątyni natknęliśmy się na drzemiące bez mała od 400 lat w zapomnieniu bezcenne relikty ściennych dekoracji malarskich. Powstały one w pierwszej połowie XVII w. Takie malowidła pokrywały wówczas najprawdopodobniej całe wnętrze kościoła w Staniątkach - mówi konserwator.
To odkrycie wielkiej wagi, bowiem o takim wystroju staniąteckiego kościoła nie ma śladu w żadnych historycznych źródłach. Tak samo jak o historycznej barwie elewacji klasztoru. - W XVII wieku pomalowane były one w odcieniu ciepłej bieli, zdobione geometrycznym wzorem fryzu w kolorach błękitnym, pomarańczowym i brązowym. Odkryliśmy to podczas prac na strychu, gdzie zachował się fragment pierwotnej elewacji - wyjaśnia Krystyn Kozieł.
Odkrycie reliktów pozwoliło odtworzyć dawny wygląd murów opactwa, pokrytych obecnie - prawdopodobnie od XIX w. - farbą w kolorze różu. Przywracanie klasztorowi historycznej barwy już się rozpoczęło.
Klasztorny strych to m.in. także unikatowa więźba dachowa o konstrukcji storczykowej; belki w niej są połączone drewnianymi kołkami. Obecnie trwają badania mające określić czas jej powstania.
Strych opactwa zostanie udostępniony zwiedzającym. Swoista trasa turystyczna powiedzie także przez odnowioną wieżyczkę z kręconymi schodami - z kruchty północnej kościoła. Otwarcie „szlaku przez strych” najpewniej w przyszłym roku.
Hipotetyczna data rozpoczęcia budowy kościoła i klasztoru w Staniątkach to rok 1216. W 1238 r. nastąpiła konsekracja prezbiterium świątyni, w którym już wtedy odprawiano nabożeństwa. Opactwo św. Wojciecha jest najstarszym klasztorem benedyktynek w Polsce, w tym roku mija 800 lat od jego powstania.
Konserwatorzy zabytków są pewni, że wiekowe mury odkryją przed nimi jeszcze niejeden relikt. - Historię benedyktynek w Polsce dopiero poznajemy, a jest to możliwe właśnie dzięki opactwu w Staniątkach - mówi Krystyn Kozieł.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?