Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)

Charakteryzuje się nieswoistym zapaleniem stawów, zmianami pozastawowymi i powikłaniami układowymi. Przebiega z okresami remisji i zaostrzeń. We krwi i płynie stawowym można stwierdzić obecność nieprawidłowych białek, tzw. czynnika reumatologicznego. Choroba może zacząć się w sposób nagły lub rozwijać się powoli w przeciągu tygodni, miesięcy, lat.

W zaawansowanej postaci dochodzi do różnego stopnia ograniczeń ruchomości stawów, aż do całkowitego zniesienia ruchu. RZS może prowadzić do znacznego kalectwa – ograniczenia sprawności fizycznej i różnych deformacji ciała. Choroba dotyczy częściej kobiet niż mężczyzn, rzadko występuje u dzieci.

Objawy

Długotrwały, utrzymujący się przez co najmniej 6 tygodni obrzęk stawów (najczęściej rąk i stóp, nadgarstka, łokci, stawów skokowych) po obu stronach ciała. Rano pojawia się uczucie sztywności, ustępujące po rozruszaniu się. Kolejne objawy to:  zaniki mięśniowe, tzw. guzki reumatoidalne w tkance podskórnej (palce o wyglądzie „łabędziej szyi", palce „butonierkowate"), osłabienie, ograniczenie możliwości poruszania i sztywność stawów, zmiany radiologiczne typowe dla RZS, czynnik reumatoidalny w surowicy krwi.

Jeżeli terapia zostanie rozpoczęta we wczesnym stadium choroby, to można nad nią zapanować. Leczenie polega na zlikwidowaniu bólu, utrzymaniu, a nawet poprawieniu  sprawności chorego. Należy brać leki i uczestniczyć w rehabilitacji, stosować krioterapię ogólną lub miejscową oraz samodzielnie regularnie ćwiczyć. Stwierdzono, że suplementacja diety kwasami tłuszczowymi omega–3 może przynieść korzyści w postaci zmniejszenia sztywności porannej i bólu stawów. W zaawansowanych stanach chorobowych, w których dochodzi do znacznych deformacji części kostnych stawu oraz występowania dokuczliwych dolegliwości bólowych, leczenie zachowawcze jest niewystarczające i chorzy bardzo często wymagają leczenia operacyjnego. Jeśli tradycyjne leczenie jest nieskuteczne lub z jakichś względów niemożliwe do zastosowania, w niektórych przypadkach może zostać wprowadzona terapia z zastosowaniem leków biologicznych (terapia biologiczna).