Rewolucja w wieży mariackiej. Na górę nową klatką schodową. [ZDJĘCIA]

Po dwóch sezonach prac zakończył się remont wnętrza wieży mariackiej. Przyniósł duże zmiany: w duszę (czyli wolną przestrzen pośrodku) dawnych drewnianych schodów została wstawiona nowa metalowa klatka schodowa.

Dla hejnalistów stworzono nowe pomieszczenia socjalne, gdzie mogą skorzystać z kuchni, prysznica (to nowości na wieży) i toalety – z pięknym widokiem na Rynek.

Remont był konieczny, bo stan zabytkowych schodów na szczyt wieży zagrażał już bezpieczeństwu wchodzących.

– Były popękane, stopnice miejscami były wręcz ruchome – przypomina wojewódzki konserwator zabytków Jan Janczykowski. A przecież sezonowo wieżę odwiedzają rzesze turystów, by podziwiać Kraków z góry.

W grę wchodziły dwa rozwiązania: albo wymiana schodów, ale przy tym ingerencja w średniowieczną więźbę, albo pozostawienie autentyku, jego renowacja, ale zarazem montaż nowej klatki schodowej, po której będzie się chodzić. Wybrano to drugie.

Zabytkową drewnianą klatkę schodową naprawiono i zabezpieczono preparatami chroniącymi przed ogniem. – Pozostanie jako dokument historii. Ale ta stara klatka schodowa jest stroma, trzeba się na niej przeciskać między elementami więźby. Dlatego może być wykorzystana tylko jako wejście awaryjne czy dla konserwatorów. – Jan Janczykowski wyklucza np. wchodzenie nowymi, a scho­dzenie starymi schodami.

Te nowe mają dębowe stopnie i barierki z przeźroczystymi przysłonami ze szkła (pozwalają oglądać zabytkowe schody). Ich szerokość to tylko 65 cm, bo inne by się nie zmieściły. Na wieżę najpierw wchodzi się jak dawniej, po kamiennych schodach, a od 27 do 43 metra metalową klatką schodową.

W wieży zostały też wymienione i uporządkowane instalacje: elektryczna i wodno-kanalizacyjna. Pięć poziomów ma nową drewnianą podłogę (m.in. taka jest na samej górze u hejnalistów). Zamontowano moni­toring i hejnaliści dzięki sześciu kamerom mają teraz stale całe wnętrze hejnalicy na oku. Pojawiły się klimatyzatory i nowe ogrzewanie. Po­wstał cały osobny poziom, gdzie dyżurujący na wieży strażacy mogą korzystać z zaplecza socjalnego.

– Po nowych schodach lepiej i krócej się wchodzi. Poza tym jest świeżo, ładnie – mówi st. ogniomistrz Zbigniew Ojczyk, hejnalista z 20-letnim stażem, jeden z siedmiu, którzy na zmianę grają z wieży. Dodaje, że trzeba by jeszcze zrobić coś z nieszczelnymi oknami.

– Złożyliśmy już wniosek do Urzędu Miasta o dotację na nowy rok, żeby okna poddać naprawie konserwatorskiej – informuje Michał Mróz, pracownik administracji bazyliki Mariackiej.

Dodaje, że w przyszłości trzeba się będzie jeszcze zająć oczyszczeniem ścian – wątków ceglanych czy renowacją drzwi wejściowych do wieży, u dołu zardzewiałych i zniszczonych.

Drewniana więźba i schody zostały oczyszczone ze starego środka ogniochronnego i zabezpieczone na nowo. Natomiast należy jeszcze zamontować w wieży system gaszenia mgłą wodną. – Na to potrzebne są duże fundusze – mówi Michał Mróz.

Zakończony remont konserwatorski wnętrza hejnalicy prowadziło Laboratorium Usługowe Grzyb E.K. Kosztował w sumie ok. 1,4 mln zł. 904 tys. zł na ten cel przekazał Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa, 200 tys. zł pochodziło z bud­żetu miasta, a resztę wyłożyła parafia mariacka. Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (mariacka) jest właścicielem obiektu, zaś miasto Kraków – użytkownikiem.

Przez dwa ostatnie sezony, kiedy trwał remont, strażacy niezmiennie wychodzili na górę i hejnał nie zamilkł. Dla turystów jednak oznaczał niedostępną w tym czasie atrakcję. Kiedy znów będzie można się na nią wspinać?

– Teraz musimy wspólnie z miastem uzgodnić zasady dalszego zwiedzania wieży – informuje Michał Mróz. Parafia chciałaby, aby pierwsi turyści po zakończonym remoncie mogli wspiąć się na górę na wiosnę przyszłego roku.

[email protected]