Różne rodzaje ogrodów skalnych

Słysząc słowo "skalniak", większość z nas wyobraża sobie większą lub mniejszą górkę z kamieni obsadzoną roślinami. Tymczasem istnieje cała gama rodzajów ogrodów skalnych, różniących się przede wszystkim sposobem ukształtowania terenu i układem kamieni, bądź też ich brakiem, bo skalniak to przede wszystkim kompozycja z odpowiednio dobranych roślin, zarówno tych faktycznie pochodzących z rejonów górskich, jak też karłowych form ogrodowych.

Skalniak może też przyjąć formę murka kwiatowego. Taki murek można wbudować w skarpę albo ustawić na płaskim terenie, np. jako oddzielenie kącika wypoczynkowego, albo części użytkowej od ozdobnej. Aby móc posadzić rośliny między kamieniami, murek trzeba zbudować bez zaprawy, przestrzenie między kamieniami wypełniając ziemią. Taka konstrukcja nie może być wyższa niż 60 cm, powinna też być wyraźnie szersza u podstawy i lekko nachylona w stronę stoku, a w przypadku murka wolno stojącego musi mieć średnicę przynajmniej 50 cm. Jeśli zależy nam na wyższej przegrodzie, trzeba wybudować mur łączony zaprawą i na fundamencie. Dla roślin można wtedy uformować na szczycie muru koryto wypełnione ziemią. Można też zbudować mur ze specjalnie do tego celu produkowanych kształtek betonowych, wyposażonych w kieszenie na rośliny. Nie wolno zapomnieć o otworach odprowadzających nadmiar wody.
Najpopularniejszy jest niewątpliwie ogródek skalny nawiązujący do form naturalnych. Taki skalniak najłatwiej stworzyć na istniejącej w ogrodzie skarpie bądź pagórku. Nie trzeba też z niego rezygnować na terenie całkiem płaskim, choć usypanie pagórka udanie naśladującego formy naturalne nie jest wcale takie łatwe, zwłaszcza przy tkwiącej w większości z nas skłonności do nadawania wszystkiemu kształtów regularnych i geometrycznych. Ważne jest też umiejętne rozmieszczenie kamieni i dobranie ich pod względem faktury i barwy do otoczenia. Taki skalniak, odpowiednio duży, stwarza najwięcej możliwości zróżnicowania siedlisk dla roślin o różnych wymaganiach świetlnych i wilgotnościowych. Szczególnie dobry efekt daje połączenie takiej aranżacji z oczkiem wodnym, oczywiście również zakomponowanym w stylu naturalistycznym.
Specyficzną odmianą ogródka skalnego są kompozycje w pojemnikach. Skalniak doniczkowy pozwala cieszyć się kolekcją roślin górskich osobom nie posiadającym ogrodu, ale też w ogrodzie przydaje się np. do eksponowania najmniejszych gatunków albo roślin o szczególnych wymaganiach, bądź wymagających przechowywania przez zimę w pomieszczeniu. Przy tworzeniu kompozycji w pojemnikach trzeba uważać na łączenie ze sobą gatunków o podobnych wymaganiach i sile wzrostu. Charakter takiej aranżacji najlepiej podkreślają donice kamienne, zwłaszcza o nieregularnych kształtach. Ciekawe pojemniki można też zrobić z korzeni lub kawałków pni o oryginalnej formie. Drewna nie wolno impregnować, żeby nie zaszkodzić roślinom, natomiast, żeby przedłużyć żywot takich "donic" warto ich wnętrze ostrożnie opalić.
Tekst i fot. Olawia Woźnicka