Ruta zwyczajna (Ruta graveolens L.): Zastosowanie lecznicze i pora zbiorów

Co leczy ruta?

W celach leczniczych ruta zwyczajna powinna być stosowana pod nadzorem lekarza lub farmaceuty. Nie może być używana przez kobiety w ciąży (niebezpieczeństwo poronienia), a także osoby z chorobami wrzodowymi lub zbyt niskim ciśnieniem. W czasie spożywania preparatów z ruty nie wystawiajmy się na działanie intensywnych promieni słonecznych, gdyż nasza skóra staje się wtedy bardzo podatna na oparzenia – zawarte w rucie furokumaryny zwiększają wrażliwość skóry na promieniowanie ultrafioletowe, natomiast ich gorzki smak pobudza wydzielanie soku żołądkowego. Preparaty z ruty stosuje się zwykle w stanach skurczowych żołądka, jelit, dróg żółciowych, zastojach żółci oraz spowodowanych tym zaburzeniach trawiennych, wzdęciach i bólach brzucha, ponadto u osób z tendencją do tworzenia się kamieni żółciowych. Ruta zalecana jest również w przypadku uszkodzenia wątroby i zmniejszenia produkcji żółci. Stosowanie preparatów może przynieść dobre skutki w osłabieniu czynności układu moczowego, obniżeniu dobowej ilości wydalanego moczu oraz stanach zachwiania równowagi między koloidami a krystaloidami moczu. Ruta może wspomagać leczenie nadciśnienia, miażdżycy oraz nadmiernej przepuszczalności i łamliwości naczyń włosowatych – flawonoidy, wśród nich głównie rutyna, uszczelniają ściany naczyń krwionośnych i zmniejszają ich nadmierną łamliwość. Rutyna często łączona jest z witaminą C, gdyż przedłuża jej trwałość. Preparaty z ruty zaleca się ponadto jako środek uspokajający w stanach wyczerpania nerwowego, przede wszystkim w nerwicy wegetatywnej, objawiającej się zmianami czynnościowymi różnych narządów, np. w napadowych skurczach i bólach w układzie pokarmowym, zaburzeniach naczyniowo-ruchowych, pulsowaniu w skroniach, bólach głowy typu migrenowego. Zapach ruty skutecznie odstrasza koty, natomiast wywary z ruty mogą być używane w biologicznej ochronie roślin. Surowiec leczniczy – liście

Ruta kwitnie od czerwca do sierpnia. Wydziela wtedy przenikliwą, balsamiczną, nie przez wszystkich lubianą woń. Jeśli spojrzeć na liść ruty pod światło, wygląda jakby był pokłuty szpilką – to zbiorniczki olejku lotnego. Surowcem leczniczym są właśnie liście – gorzkie, o ostrokorzennym smaku. Zbieramy je – w rękawiczkach, ponieważ mogą wywołać pęcherzowe zapalenie skóry u osób uczulonych – przed kwitnięciem rośliny. Suszymy w warunkach naturalnych, cienko rozpościerając, np. na rozłożonym płótnie, łatwo bowiem ulegają gniciu. Miejsce suszenia powinno być zacienione i przewiewne.