Rzym na wiele sposobów

Fontanna di Trevi Fot. Artur Aulich

ITALIA. Wieczne Miasto odkrywa nie tylko papieskie i cesarskie tajemnice

W więziennych lochach torturowano i skazano na stos za herezję doketyzmu, czyli głoszenie, że ciało Chrystusa było tylko iluzją Giordano Bruno. Nieszczęsny dominikanin spłonął na Campo dei Fiori, jednym z najurokliwszych dziś stołecznych placów (stoi tam jego pomnik).

W Castel Sant'Angelo czekała na ścięcie piękna Beatrice Cenci, oskarżona wraz z braćmi i matką o zamordowanie ojca, Francesca, który przez lata terroryzował najbliższych.

Gdzie szukać papieży?

Miejsce, gdzie Polacy kierują pierwsze kroki, to oczywiście Watykan z Bazyliką św. Piotra, muzeami, ogrodami i grobem Jana Pawła II. Przy okazji warto pamiętać, że do świątyni nie można wejść w minispódniczce i z odkrytymi ramionami, czy w szortach - przy drzwiach stoi straż, więc nie ma co liczyć na szczęście.

Nie wszyscy papieże pochowani są - tak jak Jan Paweł II - w Grotach Watykańskich. Kilku z nich ma grobowce w Bazylice, niektórzy w licznych kościołach Wiecznego Miasta, a pierwsi w katakumbach, w których ukrywali się chrześcijanie przy via Appia Antica.

Najsłynniejsze to katakumby św. Kaliksta, którymi zarządzał późniejszy papież-męczennik Kalikst (217-222 r.), składające się z 20 km korytarzy biegnących na czterech poziomach. To tutaj, w IX w. n.e. odnalezione zostało w idealnym stanie ciało pięknej męczennicy Cecylii, córki szlacheckiego rzymskiego rodu, zamordowanej za wiarę. Zgodnie z legendą miejsce jej pochówku - w pobliżu tzw. Krypty Papieży (znalazło tu wieczny spoczynek przynajmniej 14 następców Piotra) - przyśniło się papieżowi Paschalisowi I (817-824). Dziś w miejsce szczątków świętej, przeniesionej do kościoła pod jej wezwaniem na Zatybrzu, znajduje się marmurowa rzeźba Stefano Maderny z 1600 r.

Igrzyska na Forum

Już Benedykt XIV (1740 - 1758) uznał, że w tym zbudowanym prawie 2000 lat temu największym amfiteatrze rzymskiego świata - Koloseum - ginęli za wiarę chrześcijanie i co roku, w Wielki Piątek odbywa się w nim Droga Krzyżowa z udziałem papieża. Odbywały się tu również walki gladiatorów i monumentalne widowiska - w jednym z nich, dla uczczenia 1000-lecia Rzymu (249 r. n.e.) wzięło udział 2000 gladiatorów, a zabito: 32 słonie, 60 lwów, 6 hipopotamów, po 10 tygrysów, hien, żyraf, zebr i łosi, 20 dzikich osłów i 40 dzikich koni! Koloseum wciąż fascynuje, choć daleko mu do dawnej świetności.

Z Koloseum sąsiaduje Forum Romanum, czyli religijne, polityczne i handlowe centrum antycznego Rzymu, a także pozostałe fora cesarskie. Wbrew temu, co piszą współczesne przewodniki, Mussolini nie zdewastował ich budując po środku arterię via XX Settembre, tylko kazał wyburzyć stojące na nich, późniejsze budowle, dzięki czemu fora ujrzały po stuleciach światło dzienne. Taki starożytny entourage w jego mniemaniu dodawał mu zapewne splendoru, gdy sunął szeroką asfaltówką na Plac Wenecki, skąd z balkonu swojej rezydencji - pałacu o tej samej nazwie wygłaszał płomienne mowy. Tym szlakiem musiał przejeżdżać wspólnie z Adolfem Hitlerem, którego gościł nad Tybrem na rok przed wojną. Niewykluczone, że obaj zatrzymali się przed kamiennymi mapami pokazującymi rozwój Imperium Rzymskiego, które Duce kazał zainstalować na Via Imperiali po stronie Koloseum - cztery z nich można oglądać do tej pory, piąta, ilustrująca podboje imperialne Benita, została zniszczona przez aliantów po wyzwoleniu Rzymu.

Będąc w tej okolicy nie można nie wspiąć się na dwa najsłynniejsze wzgórza Wiecznego Miasta: najstarsze z nich Palatyn, gdzie legendarna wilczyca wykarmiła Romulusa - późniejszego założyciela miasta i Remusa, a swoje siedziby mieli cesarze, oraz Kapitol z tarasem zaprojektowanym przez Michała Anioła, pośrodku którego stoi pomnik Marka Aureliusza.

Koniecznym rytuałem jest też włożenie ręki do Ust Prawdy - Bocca della Verita', otworu w 1300-kilogramowej masce rzecznego bóstwa w kościele Santa Maria in Cosmedin (5 minut od Kapitolu). Teraz jednak nawet najwięksi oszuści mogą się czuć bezkarni, bo tylko w średniowieczu po ich drugiej stronie siedział kat z mieczem, ucinając łgarzom dłonie.

Kąpiel w fontannie

Niestety, jest zabroniona, choć wyjątkiem od reguły była Anita Ekberg, która tak seksownie wyglądała pod kaskadą Fontanny di Trevi w kultowym filmie "Dolce Vita" Felliniego. Wrzucenie do niej monety zapewnia ponoć powrót do Wiecznego Miasta.

Rome by night najlepiej zaznać w kultowym miejscu włoskiej młodzieży, na Piazza Navona, w lokalikach wokół pięknej Fontana dei Quattro Fiumi (Czterech Rzek) Berniniego, autora pięknej kolumnady otaczającej Plac św. Piotra.

Po południu zaś trzeba znaleźć się na Placu Hiszpańskim, gdzie na słynnych schodach, jeśli nawet nie ma właśnie jakiegoś pokazu mody, spotyka się top modelki, czy amerykańskich aktorów, a gdy spojrzeć w górę, widać bajeczne ogrody na tarasach luksusowych apartamentów. Znajdująca się pośrodku placu niepozorna, ale urocza Fontana della Tartaruga (z żółwiem w roli głównej) to punkt startowy lub meta zakupoholików. Na odbijającej stąd via Condotti, via Babuino i na pobliskich ulicach znajdują się butiki Salvatore Ferragamo, Diora, Valentino, Armaniego, Dolce&Gabbana. Na łączącej Piazza del Popolo z Pomnikiem Wiktora Emanuela II wielokilometrowej via del Corso plasują się tańsze sklepy i domy handlowe.

Anna Kłossowska