Słowo na niedzielę. Uchodźcy

To są ogólnoświatowe procesy migracyjne. Będą one trwały, dopóki będą regiony bogatsze i biedniejsze, państwa bardziej zasobne i ubogie. Kto się tym interesuje, historią wychodźtwa polskiego, wie, od jak dawna Polacy byli w USA czy w Ameryce Południowej (Pan Balcer w Brazylii), ale i w Afryce, a w Europie w Niemczech, we Francji (Wielka Emigracja), w Anglii, a nawet w Turcji czy w rumuńskiej Bukowinie.

Wszędzie znajdowali się ludzie życzliwi, którzy umożliwiali Polakom przetrwanie pewnego okresu czasu aż do możliwości powrotu do kraju, albo też osiedlenie się na stałe. A jako ciekawostka – po powstaniu listopadowym Niemcy witali naszych uchodźców z entuzjazmem i śpiewali : Noch ist Polen nicht verloren. Co nie przeszkodziło, że trójprzymierze trzymało się mocno na szkodę Polski, a zabory skończyły się dopiero w roku 1918. Polska natomiast, zwłaszcza od Unii Lubelskiej, była państwem wielonarodowym. Rzeczpospolita dwojga a potem trojga, narodów. Miała opinię najbardziej tolerancyjnego kraju w Europie. Narodowość czy wyznanie nie były powodem do urzędowej dyskryminacji. Nawet Żydzi, niezbyt lubiani w całej Europie, mówili o Polsce Paradisus Iudaeorum – raj Żydów, zwłaszcza od czasów przywilejów Kazimierza Wielkiego. A król Zygmunt August już w XVI wieku mówił: Nie chcę być królem sumień waszych”. Stefan zaś Batory, cudzoziemiec przecież, przedtem książę siedmiogrodzki, w tym samym duchu: „Królem jestem ludzi, nie sumienia”.

Oczywiście, historia przedstawia nam wcale nie sielankowy obraz stosunków między państwami, narodami, grupami społecznymi, a nawet jednostkami, co trwa do dzisiaj. Wszakże każda normalna jednostka czy grupa bierze z naszej kultury judeo-chrześcijańskiej wskazania, które już Mojżesz dał Izraelitom:

Jeżeli w waszym kraju osiedli się przybysz, nie będziecie go uciskać. Przybysza, który się osiedlił wśród was, będziecie uważać za obywatela. Będziesz go miłował jak siebie samego, bo i wy byliście przybyszami w ziemi egipskiej. Ja jestem Pan, Bóg.

Przyjmujemy więc dzisiejszych uchodźców z Ukrainy, tak jak przyjmowaliśmy dotąd, poszukujących pracy. Rozumiemy, że u nas łatwiej zarobić tyle, by wydatnie wspomóc tych, którzy pozostali w kraju. Pamiętamy nie najgorzej analogiczną sytuację u nas. Otwieramy domy, serca i kieszenie. Nie powinno być miejsca na postawy ekstremalne. Teraz trzeba wiele taktu i rozsądku z obu stron.