Spoglądając wstecz

W Oświęcimiu

 W oświęcimskiej synagodze Chewra Lomdei Mishnajot czynna jest wystawa, która dokumentuje kilkuwiekową historię życia Żydów w Polsce. "Spoglądając wstecz widzę, że było to życie w godności" - takie hasło przyświeca oświęcimskiej ekspozycji. Są to słowa Idy Knobler-Frydman, przedwojennej mieszkanki Oświęcimia, która przyjechała na uroczyste otwarcie synagogi.
 - Prezentowana w synagodze wystawa będzie okazją do obcowania z kulturą i tradycją żydowską - powiedział Fred Schwartz, inicjator powstania Edukacyjnego Centrum Żydowskiego.
 Wystawę będzie można oglądać od niedzieli do czwartku w godzinach 8.30-17, w piątki od listopada do lutego w godz. 8.30-14, a od marca do października w godzinach 8.30-17. W tym samym czasie turyści i mieszkańcy miasta mogą zwiedzać również synagogę. W soboty oraz wszystkie święta żydowskie bóżnica będzie zamknięta dla zwiedzających.
 Oświęcimska synagoga znajduje się na placu ks. Jana Skarbka.**Amerykańska fundacja buduje w tym miejscu Edukacyjne Centrum Żydowskie, którego działalność skierowana będzie na przybliżanie zwiedzającym historii Żydów w Oświęcimiu i Europie Środkowej. Fundacja zamierza przygotować specjalne programy edukacyjne, nawiązujące do 800-letniej historii Oświęcimia - obecna wystawa nawiązuje właśnie do tej idei.
 Projekt techniczny budowy Centrum Żydowskiego przygotował mieszkaniec Oświęcimia Ryszard Świętek i Amerykanin James Schreiber. Roboty modernizacyjne wykonywała Chemobudowa wspólnie z amerykańską firmą Tishman. W budynku przylegającym do synagogi przygotowane zostaną sale wystawowe, konferencyjne, miejsca noclegowe i koszerna kawiarnia. Prace rozpoczną się prawdopodobnie w 2002 roku. Być może do centrum włączony zostanie budynek, który fundacja otrzymała od zmarłego niedawno ostatniego oświęcimskiego Żyda Szymona Klingera. W centralnym punkcie placu planowane jest odtworzenie przedwojennej studni oraz urządzenie sadzawki.
 Zdaniem Daniela Eisenstadta, do centrum przyjeżdżać będzie rocznie 50 tys. młodych Żydów, głównie tych, którzy wcześniej zwiedzili Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkeanu.
 Fundacja Edukacyjne Centrum Żydowskie działa od blisko trzech lat. W 1998 roku od Gminy Żydowskiej w Bielsku-Białej otrzymała synagogę. Uroczystość jej rededykacji miała miejsce w listopadzie ubiegłego roku.
 W sierpniu 1999 roku natomiast do synagogi po 50 latach powróciła Tora, 5 ksiąg Starego Testamentu.