Sprintem przez mistrzostwa

W Krakowie na stadionie Akademii Wychowania Fizycznego od 19 do 21 lipca rozegrane zostaną 91. mistrzostwa Polski w lekkoatletyce. Na starcie stanie ponad 400 zawodniczek i zawodników.

Kraków organizuje krajowy czempionat „królowej sportu” już po raz 9. Pierwsze mistrzostwa Polski odbyły się 17-18 lipca 1920 roku we Lwowie, kobiety dopuszczono do rywalizacji 4 lata później. Lwowska premiera wiązała się z tym, że w mieście nad Pełtwią miał wtedy siedzibę PZLA, a stadion Pogoni był jedynym w kraju, który dysponował urządzeniami lekkoatletycznymi.

W tych zawodach nie wszyscy zwycięzcy otrzymywali tytuły mistrza Polski. Odbierali je tylko ci, którzy zarazem wykonali minimum związku, uprawniające ich do startu w nadchodzących igrzyskach olimpijskich w Antwerpii. Tylko 4 zawodników wypełniło te wymagania, w tym w biegu na 800 m świetny piłkarz Pogoni Wacław Kuchar. Ostatecznie Polacy z powodu wojny z Rosją bolszewicką na igrzyska nie pojechali.

Pierwszy tytuł mistrzowski dla Krakowa wywalczyli w 1924 roku w Warszawie – w biegu na 10 kilometrów Stanisław Ziffer z Wisły oraz w dal Wojciech Forkiewicz z Cracovii, który skoczył 5,88 m. Zwycięzca „dziesiątki” miał czas powyżej 39 minut, takie były prapoczątki. Pierwsze krakowskie mistrzynie to w 1927 roku w Poznaniu – Maryla Freiwald (Makkabi) w dal i Maria Malinowska (Cracovia) w oszczepie.

W podwawelskim grodzie polscy lekkoatleci po raz pierwszy o medale walczyli 14-16 czerwca 1925 roku. Zawody odbyły się na stadionie Wisły. Wśród zwycięzców nie było ani jednego mieszkańca Krakowa.

Na kolejne mistrzostwa lekkoatletów Kraków czekał do 1946 roku, zorganizowano je 7 sierpnia na stadionie miejskim (Cracovii). Zawodnicy AZS Kraków, Cracovii i Wisły triumfowali w 6 konkurencjach. Tak te czasy wspominał niedawno kierownik sekcji l.a. Wisły (zmarły już) Janusz Korosadowicz:

– Moją ambicją jako szefa sekcji było obsadzić wiślakami wszystkie konkurencje. Brakowało nam jednak chodziarza, więc wystawiłem… siebie. Praktycznie w pierwszym starciu uczyłem się tej konkurencji, a sędziowie było surowi. Jeden z nich kładł się na ziemi i podpatrywał, czy odrywamy jednocześnie obie nogi od ziemi, co jest zakazane. Mistrzostwa w Krakowie to był mój dopiero drugi występ w chodzie i na 10 km, ale już wygrywałem z rywalami!

Po raz trzeci podwawelski gród był gospodarzem MP 13-15 sierpnia 1950 roku na tym samym obiekcie. Na 5000 m zwyciężył Tadeusz Kwapień (Wisła), znany narciarz, a w sztafetach dwukrotnie Zygmunt Buhl (Cracovia), po latach sekretarz klubu Wisła i działacz PZPN.

Z kolei najlepszych lekkoatletów Polski gościł 24-26 sierpnia 1961 roku stadion Hutnika. Gwiazdą mistrzostw była sprinterka AZS Kraków Barbara Janiszewska (Sobottowa).

– Kiedy nasze miasto otrzymało prawo organizacji, padł pomysł ulokowana ich w Nowej Hucie – wspominał nam płotkarz i trener Hutnika (nieżyjący już) Cezary Kuleszyński.

– Chcieliśmy promować „królową sportu” w nowej dzielnicy, zachęcić młodzież do trenowania lekkoatletyki. Najpierw trzeba było uzyskać środki finansowe, zgodził się pomóc nowohucki kombinat. Kolejna rzecz to budowa bieżni na stadionie Hutnika, a czas naglił. Udało się zdążyć w ostatniej chwili. Z Hutnika w MP wystartowałem tylko ja, bo sekcja była młoda, dopiero na dorobku. Ale dobra bieżnia i te mistrzostwa dały impuls, lekkoatletyka w klubie stawała się coraz silniejsza i drużynowo weszliśmy do ekstraklasy lekkoatletycznej. W dostaniu się do elity wyprzedziliśmy piłkarzy Hutnika, bo oni awansowali 11 lat po lekkoatletach.

14-17 sierpnia 1969 roku miejscem MP był stadion Wisły. Na najwyższym podium stanęli wtedy z Krakowa – Danuta Berezowska (AZS) wzwyż, Edward Stawiarz (Wawel) 10 000 m i Henryk Szordykowski (Wawel) 800 m.

Przerwa trwała 20 lat. Kolejne krakowskie mistrzostwa odbyły się dopiero 3-5 września 1989 roku, ich areną został nowy obiekt AWF. Troje przedstawiciel Wawelu – Beata Knapczyk 400 m ppł, Ryszard Stoch 400 m ppł oraz Zbigniew Sadlej chód 20 km – stanęło na najwyższym stopniu podium.

Tenże sam obiekt akademików gościł mistrzostwa lekkoatletów 2-4 lipca 1999 roku i ponownie po roku – 6-8 sierpnia. Za pierwszym razem uczestniczyli walczyli o minima na mistrzostwa świata w Sewilli, a po roku o wyjazd na igrzyska olimpijskie do Sydney. Zawody chodu urządzono wtedy poza kampusem AWF, na trasie wokół Błoń.

Wygrał oczywiście Robert Korzeniowski (Wawel), a na stadionie podwawelscy kibice mogli oklaskiwać m.in. Artura Partykę, Monikę Pyrek, Marcina Urbasia i Szymona Ziółkowskiego. Ten ostatni oraz siódmy w swym debiucie w kuli Tomasz Majewski dotrwali w formie do tegorocznych zawodów. Najszybszym Polakiem przed 15 laty na 100 m okazał się Marcin Nowak z AZS AWF Kraków.

Obie ostatnie imprezy w Krakowie organizował Krakowski Okręgowy Związek Lekkiej Atletyki. – Jak patrzę na stare fotografie z 1999 roku, to uderza spora liczba reklam na stadionie AWF – wspomina ówczesny prezes KOZLA Roman Kołodziej.

– Nie pojawiły się same, trzeba było sporo chodzić do firm i zachęcać do pomocy. Mistrzostwa przygotowywała wtedy mała grupa ludzi: Renata Nieroba, Andrzej Pytlarz, Edward Stawiarz z małżonką i ja z żoną. I udało się. Wszyscy w 1999 roku chwalili pobyt, jak i nowo wyremontowaną bieżnię na stadionie AWF. Kiedy PZLA spotkał się na posiedzeniu w celu wyłonienia gospodarza kolejnych mistrzostw i padła propozycja znów Krakowa, nikt nie był przeciw. Wniosek przeszedł przez aklamację. Zgromadzenie dwa razy z rzędu pełnej stawki gwiazd polskiej lekkoatletyki były wielkim sukcesem Krakowa.

Teraz podwawelski gród będzie gościł czołowych zawodników i zawodniczki po 15 latach przerwy. Znów przyjmie ich stadion AWF oraz klub AZS AWF, który otrzymał wsparcie krakowskiej uczelni sportowej, PZLA oraz władz miasta i marszałka województwa. Patronat prasowy sprawuje „Dziennik Polski”.

Przez trzy dni 19-21 lipca od godzin południowych po wieczorne odbędą się 44 konkurencje, w tym 4 sztafety. Tylko chód na 20 km kobiet i mężczyzn zostanie przeniesiony pod Tauron Arenę i odbędzie się w niedzielę od godziny 8.30.

Oficjalne otwarcie mistrzostw nastąpi o godzinie 15 w niedzielę na stadionie AWF. Organizatorzy zapraszają wszystkich chętnych do oglądania w akcji gwiazd polskiej lekkoatletyki. Walczyć będą nie tylko o medale, ale zarazem o jak najlepsze wyniki, by zyskać przychylność Polskiego Związku Lekkiej Atletyki w wyjeździe na sierpniowe mistrzostwa świata w Pekinie.