Staramy się, by mieszkańcy czuli się tu dobrze

I znowu Zielonki są pierwsze w Polsce… W ogólnopolskim rankingu dziennika „Rzeczpospolita” zajęliśmy ponownie pierwsze miejsce w kategorii gmin wiejskich. W Małopolsce gmina również znajduje się w czołówce. Nie wiem, czy to tak dobrze, bo wysokie miejsca w każdym rankingu skutkują potem licznymi… kontrolami (śmiech). Mieszkańcom widocznie te kontrole nie przeszkadzają, a i kontrolujący zapewne nie mają tu wiele do roboty, w przeciwnym razie nie byłby Pan wójtem od 1998 roku. Skoro mieszkańcy na mnie głosują, to może faktycznie żyje im się tu dobrze. Gdyby było inaczej, nie osiedlaliby się tu także nowi… Istotnie, w naszej gminie jest najwyższe w całej Małopolsce saldo migracji. Rocznie przybywa nam 500-800 nowych mieszkańców. W ciągu 20 lat liczba ludności w całej gminie podwoiła się, dziś żyje tu ponad 22 tysiące osób, w samych Zielonkach – 6000, a przecież to wieś… Ale jak dobrze rozwinięta… Mieszkańcy zmuszają samorząd do rozwoju, stymulują nasze działania, więc efekty widać. Skoro coraz więcej ludzi właśnie tu znajduje swoje miejsce do życia, to musimy tworzyć wszystkim jak najlepsze warunki, stąd duży nacisk na inwestycje. Największym wyzwaniem w ostatnich 10 latach była budowa sieci wodociągowo-kanalizacyjnej: gmina jest już skanalizowana w 85 procentach. Teraz przed nami ostatnie duże zadanie w tej dziedzinie: budowa blisko 24-kilometrowej sieci oraz kolektorów głównych, co zapewni już mieszkańcom wszystkich miejscowości gminy dostęp do kanalizacji. Ta inwestycja będzie w 65 procentach dofinansowana z unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, jej całkowity koszt to prawie 25 mln złotych. Otulina Ojcowskiego Parku Narodowego, Dłubniański Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Dolinki

Krakowskie, pokrywają spory obszar gminy znajdujący się pod szczególną ochroną, a to wymusza też inwestycje proekologiczne, tymczasem przez centrum Zielonek ciągnie sznur samochodów, bo obwodnic wciąż nie ma. Przed wyborami w 2015 roku padały konkretne zapewnienia, liczymy więc na dotrzymanie słowa, zwłaszcza że chodzi o kilkunastokilometrowy odcinek północnej obwodnicy Krakowa, by domknąć połączenie autostradowe ze Śląska na wschód i pełny ring wokół Krakowa oraz wylot w kierunku Warszawy trasą S7. Właśnie brak tych dróg wywołuje nieustanny wzrost ruchu samochodowego przez Zielonki, drogi są obciążone, a mieszkańcy narzekają na zanieczyszczone powietrze. Harmonogram realizacji północnej obwodnicy przewiduje zakończenie jej budowy do 2022 roku i dobrze, żeby w tym samym czasie zrealizowano odcinek trasy wolbromskiej od Trojanowic do ul. Pachońskiego w Krakowie. Na budowę odcinka trasy wolbromskiej mają być pieniądze także z Unii Europejskiej.

Samorząd województwa przygotowuje dokumentację, na podstawie której zapadną wszystkie uzgodnienia środowiskowe i w przyszłym roku będzie można ogłosić przetarg i wyłonić wykonawcę według formuły „zaprojektuj i zbuduj” lub w innej formie. A my na razie przystępujemy do innych działań realizowanych w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Jakie to działania? W ciągu dwóch-trzech lat skumulują się dwa duże zadania dotyczące poprawy komunikacji oraz związane z ograniczeniem niskiej emisji. Pierwsze obejmuje infrastrukturę drogową – miasto Kraków, powiat krakowski i trzy gminy: Zielonki, Michałowice, Kocmyrzów-Luborzyca wspólnie zbudują w Batowicach nowy wiadukt nad torami kolejowymi i dwa ronda – my przygotowujemy dokumentację. W tym miejscu powstanie duży węzeł przesiadkowy – obejmujący też przystanek PKP oraz nową pętlę tramwajową i autobusową na os. Piastów w Krakowie. Cała inwestycja, łącznie z wykupionym gruntem, będzie kosztować ok. 20 mln złotych, dofi nansowanie z funduszy europejskich to ok. 50 procent. Pozostałą kwotę powinno pokryć pięć samorządów.

Projekt jest już na ukończeniu, trwają uzgodnienia fi nansowe, do końca 2018 roku chcielibyśmy, by budowa była zakończona. Ten wiadukt to kluczowe połączenie wschodniej części naszej gminy z Krakowem, które  usprawni wjazd do Krakowa od północy i wyjazd z miasta. Mieszkańcy odetchną… Tak, bo zajmiemy się także ograniczaniem niskiej emisji. Coraz więcej osób składa wnioski o dotacje na wymianę starych pieców węglowych na nowoczesne ekologiczne: gazowe lub elektryczne oraz montaż pomp ciepła, solarów, paneli fotowoltaicznych. Mamy na ten cel także 4,1 mln złotych z unijnych funduszy; zebraliśmy wnioski z ponad 350 gospodarstw. Ponadto w czterech budynkach oświatowych i dwóch komunalnych planujemy wykonać termomodernizację, wymienić stare źródła ciepła na nowe, założyć instalacje solarne i fotowoltaiczne. Te zadania również są dofinansowane ze środków europejskich, otrzymaliśmy 2,15 mln zł w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego.

Czy to wystarczy? W lutym w gminie zamontowano urządzenia monitorujące stan powietrza i wyniki nie były za dobre… Nie mogły być dobre, zwłaszcza że jedno urządzenie stało na balkonie w naszym urzędzie, a więc przy skrzyżowaniu głównych dróg przejazdowych przez Zielonki, gdzie spaliny samochodowe katastrofalnie zatruwają powietrze. Właśnie dlatego z taką determinacją walczymy o budowę obwodnic i nie odpuścimy. Podobnie jak w walce o czyste powietrze. Jego jakość będziemy na bieżąco monitorować przez cały rok, bowiem urządzenia pomiarowe właśnie montujemy w ramach dwóch projektów w ponad 40 punktach na terenie całej gminy. W ramach pierwszego projektu specjalną sieć stworzyło Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki we współpracy z Kołem Naukowym „Bozon” z Akademii Górniczo-Hutniczej – na początku października zamontowanych zostało dwanaście czujników na budynkach szkół: w Bibicach, Korzkwi,  Owczarach, Woli Zachariaszowskiej i Zielonkach, co pozwoli na bieżąco analizować zawartość pyłów zawieszonych w powietrzu w różnych miejscowościach gminy, w tym najgorszych dla człowieka PM1, PM2,5 oraz PM10. W szkołach odbędą się też lekcje prezentujące wyniki pomiarów jakości powietrza. Ta sieć pomiarowa kosztuje niecałe 30 tys. zł i tworzymy ją ze wspólnych środków z samorządu województwa małopolskiego, powiatu krakowskiego, AGH i naszej gminy. W ramach drugiego projektu do końca listopada gmina, równomiernie na całym terenie, rozlokuje 30 czujników jakości powietrza, na co przeznaczymy kolejne 30 tys. zł – z nagrody przyznanej nam przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie w konkursie EkoLider województwa małopolskiego.

Niezależnie od tego planujemy zainstalować na terenie gminy jeszcze cztery rozbudowane stacje monitorujące poziom w powietrzu tego, co wydobywa się z rur wydechowych samochodów: dwutlenku siarki, azotu i tlenku węgla oraz kierunek i siłę wiatru, wysokość ciśnienia. To system pilotażowy opracowany przez studentów z AGH, którzy też stworzyli urządzenia pomiarowe. Przetestujemy je przez cały rok w różnych warunkach pogodowych, nieporównywalnych z laboratoryjnymi i zobaczymy, co nam wyjdzie. Można się spodziewać, co wyjdzie, same pomiary to nie wszystko… Oczywiście, badanie jakości powietrza pójdzie w parze z likwidacją źródeł zanieczyszczeń. Wiadomo, że niektórzy do pieców wrzucają śmieci, np. plastik, a skoro nie skutkują apele o to, byśmy sobie sami nie zatruwali powietrza zwłaszcza rakotwórczymi dioksynami, to może poskutkuje pobieranie próbek z takich palenisk, badanie ich w certyfi kowanym laboratorium i sankcje… Dla kierowców także? To niemożliwe… Niemożliwe, dlatego z takim uporem zabiegamy o budowę nowych obwodnic. Sami też rozważamy budowę alternatywnych dróg gminnych na terenach niezurbanizowanych i rolnych, łącząc te drogi też ze szlakami rowerowymi. To plan na kilka kadencji, ale już dziś trzeba myśleć o projektowaniu tego typu rozwiązań. Przecież wszystkim nam zależy na jak najwyższej jakości życia, więc wszyscy musimy dbać o środowisko i podnoszenie jakości naszego życia. Rozmawiała Elżbieta Cegła