Stoimy po stronie biednych i wykluczonych

- Mieliście kiedyś do czynienia z policją?

Adam: Ja miałem. Ale wstydzę się o tym mówić. Jechałem na rowerze chodnikiem pod prąd na ulicy Jakuba. Gdy ich zobaczyłem, zawróciłem. Kiedy włączyli syrenę, dałem spokój. Skończyło się mandatem.

- To stąd pomysł na wkładkę do Waszej płyty - „Album przestępców 1936”?

Adam: To pomysł naszych znajomych, Gabrieli i Michała, specjalistów od kolodionów - techniki fotograficznej z połowy XIX wieku. Zrobili nam całą sesję, w której wykorzystali również oryginalny aparat z lat 20. Wzorem był prawdziwy album przestępców z międzywojnia. Czyli - wszystko jest koszerne.

- Stroje pożyczyliście od dziadków?

Andrzej: Ja znalazłem swoją marynarkę w sklepie z używaną odzieżą. Niektóre kaszkiety mamy ręcznie robione przez rzemieślnika z ulicy Krakowskiej. Generalnie wystarczy, żeby ciuchy były trochę za duże - i już wyglądamy jak trzeba.

- Skąd pomysł, aby wystylizować się muzycznie i wizualnie na lata 30. ubiegłego wieku?

Adam: To okres historyczny, który zawsze nam się podobał. Dwudziestolecie to okres, w którym działy się rzeczy, jakich potem już nie można było uświadczyć. Była szlachta, pojedynkowano się, mieszkano w dworkach, a jednocześnie było coraz nowocześniej.

Andrzej: Z drugiej strony to bardzo barwny okres w kulturze, szczególnie literaturze i malarstwie. Zachowało się mnóstwo źródeł z tamtych czasów, którymi można się inspirować.

- Czyli to nostalgia za czymś, czego nie dane Wam było doświadczyć?

Andrzej: Raczej po prostu ciekawość. Nie da się jednak ukryć, że obecna sytuacja polityczna czy społeczna jest w jakiś sposób podobna, przecież politycy chętnie odwołują się do Piłsudskiego czy Dmowskiego. I tak dalej.

- Czyli próbujecie opowiadać o współczesności za pomocą historii sprzed prawie stu lat?

Adam: Nie. Zawsze się od tego odcinamy. To, że historia lubi się powtarzać, to już nie nasza wina.

- Z tego co mówicie, wydawałoby się, że tamten okres był sielanką. Tymczasem w tekstach raczej wskazujecie na ciemne strony Sanacji.

Adam: To prawda. Staramy się odczarować ten okres w historii Polski. Nieprawdą jest, że wszystko było wspaniałe, tylko potem Hitler i Stalin nam to zabrali. Chcemy pokazać, że była straszna bieda, ogromne nierówności społeczne, problem mniejszości narodowych. Z wieloma tymi sytuacjami mamy dziś do czynienia - choćby z kryzysem ekonomicznym.

- Macie lewicowe sympatie?

Andrzej: Nasze hasło od początku brzmi: „Hańba od lewa do prawa! Nienawidzimy wszystkich!”. W twórczości stoimy po prostu po stronie biednych, wykluczonych i uciskanych ludzi.

- To dlatego w Waszej muzyce czuć punkową energię?

Andrzej: Wychowałem się na piosenkach Dezertera. Nawet śpiewałem potem w punkowym zespole - Ziemniaki. Kiedy stanąłem za mikrofonem w Hańbie!, od razu wyszła ze mnie fascynacja taką muzyką.

Adam: Ja z kolei grałem w metalowej grupie. W pewnym momencie stwierdziłem: „Ile można?” i podczas studiów w Krakowie odkryłem miejski folk.

- Ciężko było przestawić się z gitar elektrycznych na akustyczne mandoliny?

Andrzej: Wcale nie. I tak ciągle słychać w naszej muzyce agresję.

Adam: Nasz akordeonista Wiesław jest jedynym prawdziwym folkowcem. Gra w różnych zespołach muzykę klezmerską i bałkańską.

- Pamiętacie swój pierwszy koncert?

Adam: Pewnie. To było dokładnie trzy lata temu podczas festiwalu DachOFFka. Akordeonista Wiesław nie zdążył dotrzeć na czas, więc początek zagraliśmy bez niego. Kiedy wreszcie się pojawił, wykonaliśmy wszystko od nowa. A pod sceną było niezłe pogo.

- Macie punkową czy folkową publiczność?

Adam: A jak to rozpoznać? Ostatnio namawiamy ludzi przed koncertami, aby przebierali się tak jak my - w stroje z międzywojnia. Wtedy kompletnie nie można poznać kto jest kim.

- Podobno jedziecie niebawem do USA na koncerty. Jak słuchacze z zagranicy przyjmą Waszą muzykę i przekaz?

Adam: Bardzo jestem ciekaw ich reakcji, mamy nadzieję, że się spodobamy. Już w zeszłym roku słynna amerykańska rozgłośnia radiowa KEXP wybrała nas, w towarzystwie dziewięciu innych zespołów, aby zarejestrować koncert przy okazji OFF Festivalu. Zagraliśmy wtedy na ulicach katowickiego Nikiszowca - i był to niesamowity występ.

- Po czterech latach działalności wreszcie można Was posłuchać z płyty. Dlaczego tak długo to trwało?

Adam: Nagraliśmy ją dzięki nagrodzie zdobytej na festiwalu Nowa Tradycja. Propozycja padła ze strony Programu Drugiego Polskiego Radia - zarejestrowaliśmy na żywo materiał w Studiu S4 pod okiem Wojtka Przybylskiego. Niestety tuż po tym realizator zmarł i płytę dokończył Jacek Gładkowski. Dlatego ukazuje się ona dopiero teraz nakładem Anteny Krzyku, na winylu i na kompakcie.