Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Sułkowice. Pamięć o pacyfikacji jest tu ciągle żywa

Katarzyna Hołuj
Katarzyna Hołuj
Fot. UM w Sułkowicach
W historii miasta nie ma tragiczniejszej daty niż 24 lipca 1943 roku, kiedy to z rąk hitlerowców zginęło 26 osób.

Było to dwadzieścioro mieszkańców Sułkowic i sześcioro sąsiednich Harbutowic.

Do dziś pamięć o tym jest żywa, także dzięki pieśni, która powstała około 1945 roku i przetrwała do dziś. Przez dziesiątki lat po wojnie istniała, ale tylko w nieoficjalnym obiegu.

W 1989 roku jej tekst wydrukowała lokalna gazeta „Klamra”, a melodię grała Orkiestra Dęta. Ale dopiero kilka miesięcy temu po raz pierwszy publicznie ją zaśpiewano (a zrobił to Chór Seniorów „Elegia” z Rudnika pod dyrekcją Haliny Repeć) i nagrano, a dzięki temu będą ją mogły poznać następne pokolenia.

Autorem słów tej pieśni jest ppor. Czesław Wyrwała ps. „Wilczur”, partyzant, a zaczyna się ona tak: „Noc była ciemna, niebo pochmurane spoglądało smutno na sułkowicki lud/ I sen spokojny zanim nadszedł ranek przerwał sznur licznych i szumiących aut/ Oj wy Sułkowice, krwawy dzień was czeka/ licznych waszych synów czeka dzisiaj śmierć/ zginą w męczarniach hańbiących człowieka/wspólną mogiłę będą wszyscy mieć”.

Opis tych tragicznych wydarzeń zachował się także w kronice parafialnej, a odczytano go podczas rocznicy. Dowiadujemy się z niego, że tamtej nocy hitlerowcy przeszukali wieś (Sułkowice mają prawa miejskie dopiero od 1969 roku) pod pretekstem szukania podejrzanych o kradzież i zmowę z dywersantami a „potem spędzono wszystkich ludzi na rynek bydlęcy i na plac przed stodołą plebańską. Kazali wszystkim leżeć twarzą do ziemi od 4 rano do 6 wieczór.

Wywoływali nazwiska skazanych na śmierć. Następnie rozstrzeliwali ich po strasznych torturach, dokonywanych w stodole i wozowni plebańskiej, w taki sposób że aż mózg tryskał. Wieszali nieszczęśliwych na linach i bili bijakami od cepów, łamiąc im kości. Ledwie żywych dobijali strzałami. Zabito 26 osób (...) Następnie z placu bydlęcego zabrali 65 osób i wywieźli na roboty. Na pozostałych mieszkańców nałożyli karne kontyngenty.”

Ofiary pacyfikacji , z których najmłodsza miała 19 lat, pochowano w dole, w ogrodzie poza cmentarzem. Później ciała ekshumowano i przeniesiono do wspólnej mogiły, w której spoczywają do dziś.

Na ich cześć w połowie lat 70-tych ufundowano pomnik, który stanął w centrum miasta, w miejscu, gdzie stała stodoła plebańska. Jak co roku, teraz także przy tym pomniku oddano hołd ofiarom pacyfikacji. Odprawiono też mszę świętą w intencji ofiar.

W uroczystościach rocznicowych wzięła udział kompania honorowa Wojska Polskiego, a dokładnie żołnierze z 8. Bazy Lotnictwa T

ZOBACZ KONIECZNIE:

WIDEO: Co Ty wiesz o Krakowie

Autor: Gazeta Krakowska, Dziennik Polski, Nasze Miasto

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wideo

Materiał oryginalny: Sułkowice. Pamięć o pacyfikacji jest tu ciągle żywa - Dziennik Polski

Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski