Święta w zgodzie z ekologią

Choinka w donicy, a może… z wypożyczalni lub stworzona własnoręcznie z tektury? Ozdoby z recyklingu? Warto rozważyć takie scenariusze pamiętając, że każde żywe drzewo absorbuje ok. 25 kg dwutlenku węgla w ciągu 10 lat. Poradnik o ekologicznych świętach przygotowała Interseroh Organizacja Odzysku Opakowań.

Pytanie podstawowe: czy możesz obyć się bez tradycyjnego drzewka? Przyznajemy, że to opcja ekstremalna, ale i bardzo twórcza. Możesz na przykład zbudować drzewko z tektury, stworzyć kontur choinki z łańcucha światełek, ułożyć z książek - ogranicza cię jedynie wyobraźnia. Tradycjonaliści także stają przed wyborem: choinka naturalna czy sztuczna? Oto krótki przegląd możliwości i konsekwencji każdego z wyborów.

W ogrodzie lub doniczce

Szczęściarze, którzy obok domu mają ogród, a w nim choinki, mogą zyskać miano Top Ekologa, ozdabiając właśnie to drzewko. Po świętach roślina pozostanie na swoim miejscu, a ozdoby trafią na strych. I tak, szczęśliwie dla środowiska, można udomowić drzewko na całe lata.

Choinka naturalna w doniczce to bardzo ekologiczne rozwiązanie, pod warunkiem, że drzewko ma… korzenie - nie daj się zmylić byle jak włożonym do doniczek roślinom! Aby wiosną choinka nadawała się do przesadzenia, trzeba zadbać o właściwą opiekę nad nią: pilnować, aby ziemia w doniczce nie wyschła, po świętach przenieść do chłodnego miejsca i wczesną wiosną posadzić w wybranym miejscu.

Naturalna cięta

Świąteczne drzewka można kupić w wielu miejscach, najlepiej jednak w pierwszej kolejności pytać w lokalnym nadleśnictwie lub szkółce sadowniczej. W pierwszym przypadku trafisz prawdopodobnie na młode drzewka wycięte w bezpieczny sposób dla utrzymania harmonijnego rozwoju lasu. W szkółce sadowniczej zobaczysz choinki w różnej fazie wzrostu - to plantacja stworzona z myślą o sprzedaży drzewek.

Co sprawia, że wybierając choinkę naturalną postępujesz ekologicznie:
- Rosnąc, każde drzewo absorbuje dwutlenek węgla - ok. 25 kg w ciągu 10 lat!
- Gdy już przeminie czas świątecznego drzewka, możesz go kompostować lub spalić w domowym kominku albo piecu.
- Zużytą choinkę oddajesz jako biomasę do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (tzw. PSZOK).
- Choinka rozkłada się w ciągu kilku lat bez negatywnych konsekwencji dla środowiska.

Choinka sztuczna

Sztuczna, czyli wykonana z tworzyw sztucznych, co oznacza, że już w momencie produkcji narusza zasoby naturalne, bowiem aby mogła powstać, potrzebna jest ropa naftowa, a sama produkcja wiąże się ze znaczną emisją gazów cieplarnianych. Wprawdzie choinki wykonane z polietylenu (PE) można przetworzyć, ale po pierwsze - tego typu drzewka są droższe, czyli mniej popularne od dramatycznie szkodliwych dla środowiska choinek z PCV, a po drugie - tworzyw jest tak wiele w innych produktach, że żal dokładać kolejne.

Najczęstszym argumentem zwolenników sztucznych choinek jest to, że służą one przez długi czas. Rzeczywistość jednak pokazuje, że reklama skutecznie nakłania do coraz częstszego wymieniana tych rzekomo wiecznych drzewek.

Co sprawia, że wybierając choinkę sztuczną postępujesz nieekologicznie:
- Podczas jej produkcji naruszane są zasoby naturalne i emitowane są gazy cieplarniane.
- Gdy choinka trafi do śmietnika, poddanie jej recyklingowi jest niemożliwe albo bardzo trudne.
- Rozkładając się, zatruwa glebę, wody gruntowe i powietrze, powiększając tym samym - i tak już ogromny - ślad ekologiczny.

Ozdoby choinkowe

Kolejna decyzja dotyczy oświetlenia i ozdób. Pomyśl o tym:

- Coraz popularniejsze lampki LED są energooszczędne i trwałe, aby jednak inwestycja miała sens ekonomiczny i ekologiczny, musisz pamiętać, że decydując się na lampki LED, stawiasz na długoterminowe ich użytkowanie.

- Każde lampki, których się pozbywasz, to elektroodpady - kupuj więc mądrze, by służyły jak najdłużej, a gdy już naprawdę nie da się ich naprawić ani wykorzystać w inny sposób, pamiętaj, aby oddać je do punktu zbiórki tego typu śmieci.

- Zamiast ozdób, które w tym roku są modne, a za rok wypadną blado, wybierz tworzenie ozdób jadalnych, naturalnych, opartych na tzw. upcyklingu (to przetwarzanie odpadów, w wyniku którego powstają produkty o wartości wyższej niż przetwarzane materiały).

Oto kilka propozycji na zrównoważone ozdoby choinkowe:
- Pierniczki z kolorowymi tasiemkami - istnieje ryzyko, że nie przetrwają całych świąt, ale to także część zabawy!
- Łańcuch z ziarenek popcornu - idealny na choinkę i do wieczornego seansu filmowego.
- Płócienne torebeczki z aromatyczną herbatą - możesz przebierać we wzorach tkanin (sięgnij po zużyte ubrania!) i aromatach herbat, by stworzyć wokół choinki barwny i pachnący klimat.
- Papierowe bańki z kartek kolorowych magazynów - prosty sposób na upcykling trudno przetwarzalnych czasopism.
- Figurki origami ze zużytych opakowań papierowych.

(DD)