Świeże powietrze w domu

W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się wentylację naturalną, zwaną potocznie grawitacyjną. Ma ona wielu zwolenników, którzy przede wszystkim cenią w niej bezgłośną pracę i to, że nie trzeba jej zasilać energią elektryczną.

Nie bez znaczenia, podkreślają eksperci ze Stowarzyszenia Polska Wentylacja, są także niewielkie koszty eksploatacji, która ogranicza się do okresowej kontroli i czyszczenia kanałów. Są i tacy, którzy na wentylację grawitacyjną decydują się z powodu tradycji panującej w polskim budownictwie. Tak budowało się „od zawsze”. Wspominanych zalet nie sposób negować, jednak należy także mieć świadomość wad naturalnego wentylowania budynków.

Najbardziej popularna: wentylacja mechaniczna
Do głównych należy zaliczyć zmienną skuteczność (nierzadko o wiele mniejszą od potrzeb), zależną od pory roku i warunków atmosferycznych. Nie bez znaczenia są także tak zwane wsteczne ciągi w kanałach wentylacyjnych, powodujące zamiast wywiewania, nawiewanie powietrza do pomieszczeń przez kratki wentylacyjne.

Podobnych problemów można uniknąć instalując wentylację mechaniczną, w której ruch powietrza wymienianego w budynku jest możliwy dzięki ciągłej pracy wentylatorów. Najczęściej są tu stosowane dwa rozwiązania:

– wentylacja wywiewna, w której jeden centralny wentylator usuwa zanieczyszczone powietrze z budynku, a świeże powietrze zewnętrzne napływa w sposób naturalny;

– wentylacja nawiewno-wywiewna, wyposażona w centralkę wentylacyjną z dwoma wentylatorami zapewniającymi zarówno napływ powietrza, jak i jego usuwanie. W takiej centralce najczęściej znajduje się również wymiennik ciepła (rekuperator), pozwalający zimą odzyskiwać energię z powietrza usuwanego.

Wentylacja mechaniczna jest bardzo rozpowszechniona w wielu krajach europejskich, szczególnie tam, gdzie budownictwo jest bardziej zaawansowane technologicznie, a właściciele domów zwracają większą uwagę na komfort, który w pewnym stopniu zależy także od jakości powietrza w budynku.

Niewątpliwymi zaletami obydwu odmian wentylacji mechanicznej są: możliwość stałej, skutecznej wymiany powietrza niezależnie od warunków zewnętrznych oraz dostosowanie intensywności wentylacji do potrzeb. To dzięki temu, że instalację projektuje się z uwzględnieniem specyfiki budynku.

Kosztowna i wymagająca dodatkowego zasilania
Przeciwnicy wentylacji mechanicznej zarzucają temu rozwiązaniu, że jest kosztowne, ponieważ wymaga zasilania urządzeń energią elektryczną. Krytykują także hałas mogący się rozchodzić od wentylatorów, zwłaszcza gdy instalacja jest nieprawidłowo zrobiona.

W wielu krajach przepisy budowlane wymuszają wręcz stosowanie systemów, które gwarantują skuteczną wymianę powietrza w domu przez cały rok. Jednocześnie dba się o racjonalne zużycie energii przez budynek, a także o regulowanie wydajności wentylacji zgodnie z potrzebami użytkowników. Tak jest między innymi w Holandii, Szwecji, Francji, Norwegii, czyli krajach o zróżnicowanym klimacie i odmiennych tradycjach budowlanych.

Konsekwencją oddychania zanieczyszczonym powietrzem może być astma lub inne choroby dróg oddechowych, a nawet nowotwory.