Sytuacja demograficzna w Małopolsce jest dynamiczna. To wyzwanie dla polityki społecznej

„Uwarunkowania przemian demograficznych w województwie małopolskim. Postawy prokreacyjne” – to tytuł konferencji, która odbyła się 28 września br. w ramach III Kongresu Demograficznego objętego patronatem prezydenta RP Andrzeja Dudy.

Tematem wiodącym konferencji była prokreacja w Polsce, ze uwzględnieniem województwa Małopolskiego. Zostały przedstawione wyniki ubiegłorocznego Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań oraz najnowszych badań dotyczących postaw prokreacyjnych, poziomu dzietności, a także wyzwania stojące przed polityką prorodzinną. Ponadto omawiano kwestie dotyczące postaw i zachowań prokreacyjnych obcokrajowców w naszym kraju, zwłaszcza imigrantów z Ukrainy, jak również wpływu ukraińskiej na sytuację demograficzną w południowo-wschodniej Polsce.

Jak podaje Małopolski Urząd Wojewódzki, Polska stoi przed znacznymi wyzwaniami demograficznymi. Najistotniejsze z nich to gwałtowne starzenie się ludności oraz spadek liczby mieszkańców zwłaszcza w małych miasteczkach i na wsiach. Zmniejsza się liczba urodzeń przy jednoczesnym wzroście długości życia. Równocześnie jednak w ostatnich latach do naszego kraju przybyła znaczna – szacowana na minimum 2,5 miliona osób – grupa ludności z Ukrainy. Tym samym masowa imigracja stała się nagle i nieoczekiwanie jednym z głównych kanałów zmiany w strukturze ludności Polski.

– Dynamiczna sytuacja demograficzna Małopolski stanowi wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej. Ważnym i nowym tematem są badania dotyczące obcokrajowców w naszym kraju, zwłaszcza uchodźców z Ukrainy. Konferencja, której jesteśmy uczestnikami, wpisuje się w cykl debat, jakie regularnie podejmujemy zarówno z administracją samorządową, jak i ze środowiskiem naukowym. To ważna okazja do wymiany doświadczeń i rozważań

– podkreślił wojewoda małopolski Łukasz Kmita. Zwrócił przy tym uwagę, że wyniki ubiegłorocznego Narodowego Spisu Powszechnego stanowią cenne źródło wiedzy o przemianach, które obserwujemy, istotne także z punktu widzenia kreowania polityki prorodzinnej i rozbudowywania – już teraz – szerokiego spektrum rządowych programów prorozwojowych.

Wykład inauguracyjny podczas środowej konferencji wygłosiła dyrektor Urzędu Statystycznego w Krakowie Agnieszka Szlubowska. Dotyczył on sytuacji demograficznej województwa małopolskiego w świetle wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2021 r.

– Według danych ze spisu dniu 31 marca 2021 roku ludność województwa małopolskiego liczyła 3432,3 tys. osób. Od poprzedniego spisu powszechnego przeprowadzonego w 2011 roku liczba mieszkańców Małopolski wzrosła o 94,8 tys. osób. Nasze województwo jest jednym z czterech – obok mazowieckiego, pomorskiego i wielkopolskiego – w których na przestrzeni dekady odnotowano wzrost liczby ludności. Jest też jednym z czterech województw, w którym przeważa udział ludności wiejskiej

– wskazała Agnieszka Szlubowska. Zaznaczyła jednocześnie, że w Małopolsce widzimy wyraźny wzrost liczby ludności urodzonej w Wielkiej Brytanii. Są to prawdopodobnie rodziny z dziećmi tam urodzonymi, które powróciły do naszego województwa. Na drugim miejscu pod względem liczby ludności urodzonej za granicą są obywatele Ukrainy, później: Stanów Zjednoczonych, Niemiec i Irlandii.

Ważność procesów demograficznych, które obecnie zachodzą w naszym kraju, dostrzegają zarówno organy administracji państwowej, jak i środowisko akademickie.

– Demografia może nam dużo powiedzieć nie tylko o strukturze społeczeństwa w danym miejscu i czasie, ale też jest świetnym narzędziem do analizy zachodzących w nim przemian. Dlatego też analizy przygotowane i zebrane przez Urząd Statystyczny w Krakowie to niezwykle cenne źródło wiedzy na temat zmian zachodzących w województwie małopolskim – zwrócił uwagę rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie dr hab. Stanisław Mazur, prof. UEK. – Choć w Małopolsce obserwujemy obecnie proces starzenia się społeczeństwa, to jednak wierzymy, że trend ten da się częściowo odwrócić, chociażby przez mądrą politykę prorodzinną. Dlatego też cieszę się, że Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie tak mocno zaangażował się w toczone dziś naukowe dyskusje – dodał.

Kongres Demograficzny to organizowany z inicjatywy Rządowej Rady Ludnościowej cykl konferencji, seminariów, otwartych debat i publikacji prezentujących konsekwencje postępujących zmian demograficznych w Polsce w różnych obszarach życia społeczno-gospodarczego. Obecny III Kongres Demograficzny rozpoczął się we wrześniu ubiegłego roku. W jego programie znajdują się m.in. prezentacja wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 r. oraz pogłębione analizy zmian, jakie zaszły w stanie i strukturze ludności Polski od czasu ostatniego Kongresu, czyli od 2012 r.

Więcej: kd.stat.gov.pl.