Szkoła daje im szkołę

Pierwsze kroki w zawodzie

Co roku mury różnych uczelni opuszczają rzesze przyszłych nauczycieli. Większość z nich już w trakcie studiów odbywa praktyki pedagogiczne, które pozwalają poznać namiastkę szkolnej rzeczywistości. Rzeczywistości, która często przynosi rozczarowanie i obawy

W polskich szkołach nie dzieje się dobrze - z różnych stron pada coraz więcej tego typu stwierdzeń. Wielu młodych ludzi, kończąc studia pedagogiczne, postanawia więc szukać innej drogi zawodowej. Praca w szkole wydaje się prawdziwym wyzwaniem, wymagającym powołania i

dużego poświęcenia.

-Odstraszają mnie niskie zarobki ito, wjaki sposób odbywa się praca -robienie wszystkiego naczas, zbyt liczne klasy, niemożność poświęcenia uczniom większej uwagi, brak indywidualnego podejścia domłodzieży - wylicza Monika, która w tym roku kończy kierunek pedagogiczny i planuje rozpocząć studia podyplomowe z zakresu public relations. Najtrudniejsze w zawodzie nauczyciela wydaje się jej obcowanie z uczniami z różnych środowisk, posiadającymi problemy, z którymi nie spotykamy się na co dzień.
- Nie jest sztuką przekazywanie "suchej" wiedzy. Trudność pojawia się wtedy, gdy trzeba być nie tylko nauczycielem, ale i____psychologiem - zauważa. Ani odpowiednie wykształcenie, ani doświadczenie nie będą przydatne, jeśli kandydat nie będzie

silny psychicznie.

- Podczas praktyk wliceum miałam zajęcia wklasach humanistycznych. Sądziłam więc, że uczniowie będą wykazywać większą aktywność izainteresowanie przedmiotem. Było jednak przeciwnie. Młodzież wogóle nie czytała lektur -opowiada z rozgoryczeniem 23-letnia Ewa. - Dowszystkich zajęć bardzo długo się przygotowywałam. Mimo to lekcje były nieudane, ato zasprawą kompletnej ignorancji ilekceważenia przedmiotu przez uczniów. Świadomość, że klasa nie jest zainteresowanainie chce się uczyć, działała namnie demobilizująco. Napoczątku starałam się prowadzić zajęcia wsposób ciekawy, jednak później było mi już obojętne, jak wypadną. Uczniowie i____tak nie chcą się uczyć. Siłą nie przekażę im wiedzy.
Po ukończeniu filologii rosyjskiej Ewa chciałaby uczyć w szkole językowej, bo jak podkreśla, tam

sytuacja wygląda inaczej.

Uczniowie przejawiają chęć do nauki. A wtedy jej praca rzeczywiście ma sens.
-Chciałabym również wyjechać zagranicę, naprzykład doRosji i_tam uczyć obcokrajowców języka polskiego -planuje studentka.
Aby móc latami wykonywać zawód nauczyciela i czerpać z niego satysfakcję, niezbędne są predyspozycje osobowościowe i psychologiczno-społeczne. W pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym liczą się trochę inne umiejętności niż w kontaktach z młodzieżą.
- _Pamiętam, że jeszcze wtrakcie studiów mieliśmy wszkole podstawowej tzw. obserwacje, ale sami nie prowadziliśmy lekcji. Kiedy więc dostałam pracę w____podstawówce, zobaczyłam, że maluchy to

zupełnie inny świat

- mówi ze śmiechem Małgorzata Tatara, anglistka ucząca dzieci w klasach od I do III. Trzeba się przygotować, że nie będzie łatwo zapanować nad klasą. Dzieci zaraz po ukończeniu przedszkola nie są jeszcze przystosowane do życia szkolnego. Niełatwo jest im się przyzwyczaić do siedzenia w ławkach, konieczności podnoszenia ręki, jeśli chcą zabrać głos.
- Ważne rzeczy trzeba powtarzać pokilkanaście razy. Wszyscy chcą mieć kontakt znauczycielem. Zkażdej strony padają pytania, nawet onajbanalniejsze sprawy, typu: "Czy mogę temat zapisać ťnakolorowoŤ czy go podkreślić?". Dlatego trzeba być bardzo cierpliwym. Nie możnateż podnosić głosu. Nawet jeśli nauczyciel mówi nieco głośniej niż zwykle, to dzieciom czasem się wydaje, że on nieomal krzyczy. Ważne też, by zmieniać uczniom tempo____pracy, ponieważ

szybko się nudzą.

Warto urozmaicać lekcję dodatkowymi ćwiczeniami czy piosenkami -tłumaczy Małgorzata.
Z kolei pracując w gimnazjum lub liceum trzeba przygotować się na krytykę ze strony uczniów. Konieczna jest silna osobowość i ciągłe dążenie do zbudowania w oczach uczniów autorytetu, co wcale nie jest łatwe.
- Liczy się otwartość. Nauczyciel nie może zapomnieć, że też był kiedyś uczniem. Trzeba być kreatywnym, lubić to, co się robi imieć pomysł nakażdą lekcję. Wtedy uczniowie też będą wstanie to polubić. Ważnajest również łatwość nawiązywania kontaktów.I____co najtrudniejsze: bycie sprawiedliwym - wylicza Zuzanna Grabowska, polonistka. - Jest to trudny zawód, aczkolwiek wdzięczny. Dzięki takiej pracy dłużej zachowuje się pogodę ducha. Jeśli zyska się sympatię izaufanie uczniów, możnazbudować z____nimi

naprawdę dobre relacje.

Niektórych szkolna rzeczywistość skutecznie odstrasza. Są jednak tacy, którzy wierzą w sens pracy pedagogicznej i po studiach chcieliby iść w tym kierunku.
- Dużą zaletą tego zawodu jestnieustanny kontakt z__młodymi ludźmi. Może on dawać mnóstwo satysfakcji, szczególnie gdy ktoś stara się być nie tylko nauczycielem, ale ipedagogiem. Dla mnie ważne jest poczucie, że robi się coś, co może pomóc młodym osobom wich przyszłej karierze, wdorosłym życiu… Patrzeć, jak dojrzewają mentalnie ijeszcze brać wich rozwoju udział, to chyba najprzyjemniejsze wtej pracy. Boję się jednak, że moje idealistyczne podejście do____zawodu szybko sięgnie bruku - dzieli się swoimi przemyśleniami Ania, studentka V roku polonistyki, która liczy, że wkrótce uda jej się znaleźć pracę w zawodzie.
Przyszli nauczyciele

aktywnie poszukują zatrudnienia

nawet na pół roku przed skończeniem studiów.
- Jest bardzo dużo chętnych. Większość ofert pracy pojawia się naprzełomie czerwca, lipca isierpnia. Donas zgłosiło się wtym czasie ponad____70 kandydatów - mówi Aleksander Palczewski, dyrektor Liceum Ogólnokształcącego nr 1 w Krakowie. Dokumenty najlepiej jest złożyć w wielu różnych szkołach. Pracy można też szukać m.in. za pośrednictwem Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Krakowa.
- Nanaszej stronie internetowej pojawiają się ogłoszenia -oferty dla nauczycieli, zgłaszane przez dyrektorów szkół. Najwięcej propozycji jest dla anglistów - mówi Teresa Głowińska z Kuratorium Oświaty w Krakowie.
KATARZYNA KLIMEK