Sztuka melancholii

Rozpoznawalny styl tureckiego reżysera wyznaczają długie, trwająca kilka, a nawet kilkanaście minut ujęcia, urzekające portrety bohaterów pogrążonych głęboko w refleksji , zmagających się z codzienną egzystencją, stapiających się z miejskim pejzażem Stambułu lub zastygających na tle kamienistej Kapadocji.

Tam właśnie rozgrywa się akcja najnowszego dzieła Ceylana. Bohaterem „Zimowego snu” jest Aydin (w języku tureckim znaczy tyle co intelektualista), który nie potrafi pogodzić się z upływającym czasem. W przekonaniu o swojej wyjątkowości, żyje wspomnieniami o przeszłości, karmiąc nimi (a właściwie zamęczając) także swoje najbliższe otoczenie; młodą żonę i siostrę. Kilkudziesięciominutowe psychodramy z ich udziałem odsłaniają gorzkie kulisy związku tej złożonej triady.

W domu Aydina nikt nie jest szczęśliwy; ani on, ani jego piękna żona, ani siostra. Wszyscy jednak tkwią w marazmie i żaden z bohateró nie ma odwagi ruszyć do przodu, zmienić zastanej rzeczywistości. Boją się? A może nie chcą niczego zmieniać? Może tak jest im dobrze?

Bohaterowie Ceylana przypominają pod tym względem postaci z dramatów Antonina Czechowa, których pragnienia o wyjeździe do mitycznej Moskwy nigdy nie zamieniały się w czyn i rozpływały się w potoku słów. Czy ich los podzieli Aydin, zmagający się z melancholią? A może zrozumie, że sens życia leży nie tylko w kontemplacji sztuki i spadających płatkach śniegu i ocknie się z zimowego snu.

Reż. Nuri Bilge Ceylan, Turcja, Niemcy, Francja

„Zimowy sen”

Nuri B. Ceylan otrzymał za „Zimowy sen” Złotą Palmę w Cannes
{Agrafka, ARS, Kijów, Kika, Mikro, Pod Baranami}