Sztuka teatru opanuje miasto i umysły

Na co usłyszała rozbrajającą odpowiedź: "nie". Wszystko zostało nagrane, a materiał wypuszczono w popularnym programie śniadaniowym. Pod nazwiskiem "pani z telewizji" posypały się słowa powszechnej krytyki. Jak można nie wiedzieć, kim był jeden z najsłynniejszych twórców polskiego teatru, do którego, jak wyznała w wywiadzie Weaver, uczęszczał na lekcje nawet jej mąż? Otóż można, jak udowodniła dziennikarka.

Jej niechlubna wpadka stała się jednak niepotrzebnie przedmiotem kpin. W dyskursie publicznym, poza nielicznymi specjalistycznymi portalami, nikt nie rozpoczął dyskusji dotyczącej przecież złożonego problemu; gdzie tkwi źródło podstawowej niewiedzy Polaków? W braku elementarnej edukacji, dostępu do kultury, a może spadającym poziomie czytelnictwa w naszym kraju? I kto wreszcie powinien nam tę elementarną wiedzę zapewnić? Rodzice, a może szkoła? Jedno jest pewne; ustanowiony na świecie Międzynarodowy Dzień Teatru - kulturalne święto, które rozpocznie się jutro i potrwa do 3 kwietnia, jest jednym ze sposobów poszerzenia naszych kulturalnych horyzontów, także tych pozateatralnych. W całej Polsce odbędzie się z tej okazji wiele interesujących wydarzeń; spektakli, spotkań, pokazów, performance'ów.

W orędziu z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru Krzysztof Warlikowski (jeden z najsłynniejszych twórców współczesnego teatru) napisał: "Mistrzów dla teatru najłatwiej znaleźć z dala od teatru. To zwykle ci, których nie zajmuje teatr jako machina do reprodukowania klisz i konwencji. To oni znajdują pulsujące źródła i żywe nurty rzek, które omijają na ogół teatralne sale i gromadzące się w nich codziennie niezmierzone zastępy ludzi parających się z naśladowaniem jakichś światów. Naśladujemy zamiast tworzyć światy własne, skupione, uzależnione wręcz od debaty z publicznością i afektów, które przepływają zakryte, a które właśnie teatr najlepiej potrafi odsłaniać".

Kulturalne wydarzenia m.in. w Małopolsce będą odbywać pod dobrze znanym już hasłem "Dotknij teatru". To inicjatywa, którą w tym roku Narodowy Stary Teatr w Krakowie poświęci różnym aspektom zbliżania się i dotykania teatru jako przestrzeni kulturowej. W jaki sposób będziemy "dotykać"? Poprzez uczestnictwo w spektaklach, spotkaniach, pokazach i warsztatach. W kontekście wstępu do niniejszego tekstu, wart zobaczenia będzie m.in. film "Książę" w reżyserii Karola Radziszewskiego inspirowany historią wrocławskiego Teatru Laboratorium oraz twórczymi biografiami Jerzego Grotowskiego i Ryszarda Cieślaka (pokaz odbędzie się jutro w Narodowym Starym Teatrze na Nowej Scenie o godz. 19, obowiązują bezpłatne wejściówki).

Sztuka teatru wyjdzie też na ulice Krakowa. Marta Kotwicka - performerka i artystka niezależna - przedstawi performance "uJArzmienie" (30 marca, ul. Babińskiego 29, godz. 14). Akcja odbędzie się w okolicy budynku, którego przeznaczeniem jest izolowanie określonej warstwy społeczeństwa. Mowa oczywiście o Szpitalu Specjalistycznym im. Józefa Babińskiego, w którym leczy się i rehabilituje osoby chore psychicznie, uzależnione i cierpiące na wszelakie przypadłości neurologiczne.

"W dziejach cywilizacji ludzkiej chory był z jednej strony marginalizowany - jako niezdolny do walki, pracy, zdobywania jedzenia. Z drugiej strony był na ogół pod większą ochroną - początkowo zwyczajową, później i prawną. U wielu plemion prymitywnych niektóre choroby psychiczne były znakiem sakralnym - na przykład dostępu do nadzwyczajnej wiedzy albo opętania przez siły nieczyste" - to kontekst, w którym zatopiony będzie performance Marty Kotwickiej.

Szczegóły dotyczące wszystkich wydarzeń z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru znajdziemy na stronie www.dotknij-teatru.pl. W ramce obok prezentujemy, naszym zdaniem, najciekawsze propozycje.

Hity
1. Sprawa Gorgonowej. Spektakl w reżyserii Wiktora Rubina do oryginalnego tekstu Jolanty Janiczak będący próbą teatralnej rewizji słynnego procesu poszlakowego Rity Gorgonowej. 1 i 2 kwietnia, godz. 19.15 Narodowy Stary Teatr, Scena Kameralna SK#Kolonia (Starowiślna 21) Bilety w cenie 15 zł na hasło "Dotknij Teatru" w kasach: przy ul. Jagiellońskiej 1 w godz. 10.00-13.00 i 17.00-19.00 oraz przy ul. Starowiślnej 21 w godz. 17.15-19.15.

2. Sąsiedzi. Akcja sztuki rozgrywa się w Polsce, na wsi, podczas niespełna dwóch miesięcy niezwykle upalnego lata. Młode małżeństwo sprzedaje swoje mieszkanie i kupuje dom na wsi. W momencie, kiedy postanawiają się wprowadzić do nowo zakupionego i wyremontowanego miejsca, na progu zjawia się ich najbliższy sąsiad. Od tej chwili życie bohaterów toczy się w nowym, nieprzewidywalnym kierunku sterowane przez dziwną, nieznaną siłę, niczym w antycznej tragedii. 27, 29.03, godz. 19 Teatr Barakah, ul. Paulińska 28, bilety w cenie 30/20 zł można rezerwować pod adresem [email protected], tel. 887-229-827, za pomocą formularza na stronie www.teatr barakah.com; bilety można nabyć codziennie: w godz. 10-14 w biurze teatru przy Paulińskiej 28.

3. Artysta w ogniu krytyki, czyli spotkanie z Joanną Szczepkowską. Dojdzie do niego w Łaźni Nowej, gdzie aktorka zagrała w dwóch spektaklach "Gołej babie" oraz "Pelci, czyli jak żyć, żeby nie odnieść sukcesu". O swoim miejscu w Krakowie artystka powiedziała tak: "Z miejscami teatralnymi jest tak, że się do nich wchodzi i albo jest duch, albo go nie ma - to się wie od razu. W Łaźni Nowej zdecydowanie duch jest". 28 marca, godz. 21 teatr łaźnia nowa, os. szkolne 25, wstęp wolny.

4. Ślad po teatrze, co zostanie po nas? Dyskusja w związku z okrągłym jubileuszem 250-lecia Teatru Narodowego. Źródłem wiedzy o historycznych wydarzeniach teatralnych jest piśmiennictwo - zapiski teatralne i recenzje. Nasza tradycja i świadomość teatralna zostały zbudowane na bazie tych dokumentów. Międzynarodowy Dzień Teatru to więc okazja do zadania pytań: czy sposób opisywania rzeczywistości teatralnej wpływa na jej kreację? Jak zmienił się obraz krytyki teatralnej na przestrzeni ostatnich lat? Jak wpływa ona na nasze myślenie o teatrze i - przede wszystkim - co powiedzą o nas przyszłe pokolenia na bazie lektury dzisiejszych tekstów? 28 marca, godz. 17 Łaźnia nowa udział wezmą następujący goście: Michał Centkowski, Piotr Gruszczyński, Alicja Müller, Tadeusz Nyczek, wstęp wolny.

Magazyn Magnes