Szybkie pożyczki. Jest nowe prawo!

Chwilówki, szybkie pieniądze - mogłeś na własnej skórze odczuć, że w przypadku takich pożyczek krótkoterminowych koszt ich udzielenia bywał bardzo wysoki. A zwiększał się, gdy decydowałeś się na przedłużenie terminu spłaty. O rozpacz przyprawiały także opłaty za czynności windykacyjne.

To zostało ukrócone!

11 marca 2016 roku weszły w życie zapisy ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Dotyczą między innymi przepisów o kredycie konsumenckim.

Co to jest ten kredyt konsumencki

Co do zasady, to umowa o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł (albo równowartość tej kwoty w innej walucie), którego kredytodawca w zakresie swej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia.

Co się na niego składa

Na całkowity koszt kredytu konsumenckiego składają się odsetki oraz pozaodsetkowe koszty kredytu.

Jeśli chodzi o odsetki, to ich maksymalna wielkość nie może, przekraczać w stosunku rocznym dwukrotności wysokości odsetek ustawowych. Obecnie jest to 10 proc. Odsetki ustawowe oblicza się dodając do stopy referencyjnej NBP 3,5 punktu procentowego).

Jeśli chodzi o pozaodsetkowe koszty kredytu, to dla dotychczas zawieranych pożyczek ich wartość nie była ograniczona. Mogły wielokrotnie przewyższać naliczane odsetki. To się zmieniło.

Kredytowe nowości w pigułce

Maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu nie może być wyższa niż suma 25 proc. całkowitej kwoty kredytu i 30 proc. kwoty zmiennej, uzależnionej od okresu, na jaki zaciągnięta zostanie pożyczka. Dodatkowo wszystkie pozaodsetkowe opłaty nie mogą przekroczyć całkowitej kwoty kredytu.

Gdy pożyczkodawca udziela klientowi, który jeszcze nie spłacił jednej pożyczki kolejnej w okresie 120 dni od zawarcia pierwszej umowy pożyczki, to maksymalne pozaodsetkowe koszty obu kredytów nie mogą przekroczyć wysokości maksymalnych pozaodsetkowych kosztów pierwszego. Podobnie liczony będzie maksymalny pozaodsetkowy koszt kredytu w przypadku odroczenia spłaty zadłużenia wynikającego z umowy o kredyt konsumencki w ciągu 120 dni od dnia jego wypłaty.

Zasady te mają przeciwdziałać kumulowaniu kosztów pożyczki w sytuacjach, gdy korzystasz z przedłużenia spłaty zadłużenia lub zawierasz nową umowę na spłatę poprzedniego zadłużenia.

Zmiana przepisów dotyczy też ograniczenia kosztów związanych z opóźnieniem w spłacie zobowiązania, czyli głównie opłat za czynności windykacyjne. Pożyczkodawca może naliczyć z tytułu odsetek karnych oraz opłat windykacyjnych kwotę nie większą niż wysokość maksymalnych odsetek za zwłokę, wynikających z Kodeksu cywilnego.

Kolejną nowością jest też zasada, że opłaty i inne koszty uiszczone przez Ciebie przed zawarciem umowy podlegają niezwłocznie zwrotowi w przypadku, gdy umowa ta nie została zawarta lub kwota kredytu nie została wypłacona przez kredytodawcę w terminie w niej wskazanym.

Konsultacja merytoryczna poradnika: Federacja Konsumentów

Warto wiedzieć
Ostrzegamy

Prawo Cię chroni, ale Ty też o siebie zadbaj

Krótko i treściwie: nie chcesz stracić, to zanim podpiszesz umowę, koniecznie ją przeczytaj. Nie wierz pożyczkodawcy na słowo. Nie zakładaj, że jakoś to będzie. Musisz wiedzieć o tym, że z doświadczenia Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wynika, że przedsiębiorcy nie zawsze przestrzegają praw swoich klientów. Problemy dotyczą najczęściej wygórowanych opłat, które znacznie podnoszą koszty kredytu, i niewywiązywania się przedsiębiorców z obowiązków informacyjnych, jakie wobec nas mają. Czytając umowę, koniecznie zwróć uwagę na następujące elementy:

- jaka jest całkowita kwota do zapłaty i ile wynosi rzeczywista roczna stopa oprocentowania pożyczki (RRSO, czyli wyrażona procentowo w stosunku rocznym suma wszystkich kosztów do zapłaty),

- czy przedsiębiorca wymaga ustanowienia wysokiego zabezpieczenia pożyczki lub zastrzega sobie prawo do jego wyznaczenia w przyszłości,

- czy pojawiają się dodatkowe opłaty - na przykład za rozpatrzenie wniosku, wydanie decyzji, prowizje, opłaty za wizyty przedstawiciela pożyczkodawcy w domu, ubezpieczenia. Jeśli są, to policz je i oceń, czy suma tych opłat nie podnosi nadmiernie kosztu pożyczki.

Jeżeli jakikolwiek fragment umowy budzi wątpliwość, poproś o wyjaśnienie - najlepiej na piśmie.

Wyjaśniamy
Pozaodsetkowe koszty kredytu

Uznaje się za nie wszelkie opłaty, prowizje, koszty, jakie pożyczkodawca nalicza Ci w związku z zawartą umową - ale bez odsetek nominalnych. Nowe przepisy wprowadzają ograniczenie wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu - tak zwaną maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu. Wyliczana jest według specjalnego wzoru. Jego główną zasadą jest narzucenie limitu uzależnionego od czasu trwania umowy pożyczki.

Zgodnie z nowymi przepisami pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu.

Informacja
Masz prawo wiedzieć, na co się decydujesz

Każdy pożyczkodawca ma obowiązek przekazać Ci rzetelne, prawdziwe oraz pełne informacje dotyczące pożyczki, między innymi o całkowitej kwocie, jaką będziesz miał do zapłaty, terminach spłaty oraz tak zwanej rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania (kryje się także pod skrótem RRSO, który możesz zobaczyć na przykład na ulotkach reklamowych pożyczkodawców, plakatach).

Wzór formularza informacyjnego oraz sposób prawidłowego wyliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania określony jest prawem, a konkretnie w ustawie o kredycie konsumenckim.

Ważne informacje
Nie rozumiesz zapisów, nie podpisuj!

Pytaj o szczegóły, bo to w nich może tkwić diabeł...
Jeśli oferujący pożyczkę nie chce jasno odpowiedzieć na Twoje pytania, nie potrafi wyjaśnić ich zasad, zrezygnuj z pożyczania od niego pieniędzy! Po prostu, nie i tyle.
Zapytaj. Porozmawiaj.
Skonsultuj się.
O swoich wątpliwościach i treści umowy zawsze warto porozmawiać też z kimś, kto zna się na sprawach finansowych albo zaciągał chwilówkę i z doświadczenia wie, gdzie może tkwić haczyk. Pamiętaj - są instytucje, których pracownicy za darmo pomogą Ci odpowiedzieć na wiele pytań, a może i przejrzeć umowę. Warto skorzystać z ich pomocy, bo rynek usług finansowych wymaga wiedzy zarówno ekonomicznej, jak i prawnej, a finansowe skutki jednej decyzji Twoja rodzina może odczuwać latami...

Tu Ci pomogą - za darmo i fachowo

Co zrobić w razie wątpliwości lub sporu z pożyczkodawcą.
Możesz skorzystać z pomocy na przykład pracowników biura rzecznika finansowego. Dyżur telefoniczny ekspertów z zakresu problemów z bankami i na rynku kapitałowym odbywa się pod nr telefonu 22 333 73 25, od poniedziałku do piątku w godzinach 11.00-13.00. Zainteresowanie tą formą pomocy jest jednak duże, więc musisz liczyć się z trudnościami.
Ale są też inne instytucje, których pracownicy pomogą.
Możesz udać się do miejskiego/powiatowego rzecznika konsumentów (przyjmuje w urzędach miasta/starostwach) albo jednego z terenowych oddziałów Federacji Konsumentów (adres znajdziesz w zakładce po lewej stronie na www.federacja-konsumentow.org.pl).
Bezpłatne porady udzielane są również pod adresem [email protected] i numerem bezpłatnej infolinii 800 889 866 (do 30 kwietnia 2016 roku), w dni powszednie w godzinach 9.00-17.00.