Tablice zaalarmują nas o smogu

Skrzyżowanie ulic Starowiślnej i Dietla, rondo Mogilskie, rejon kina Kijów i hotelu Cracovia - to trzy lokalizacje, w których powstaną multimedialne tablice (w sumie za ok. 300 tys. zł) informujące o stanie powietrza. Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu pod koniec tego miesiąca zamierza ogłosić przetarg na wykonawcę, który zaprojektuje tablice i je zainstaluje we wskazanych miejscach. W urzędzie liczą, że zaczną one funkcjonować od jesieni.

- Projektowanie zajmie około pół roku. Trzeba m.in. wyznaczyć, którędy ma być doprowadzone zasilanie. Zakładamy więc, że tablice będą działać od kolejnego sezonu grzewczego - informuje Michał Pyclik z ZIKiT.

Wszystko byłoby w porządku, gdyby nie fakt, że na realizację tak prostego zadania jak montaż tablic krakowianie czekają już trzeci rok. To jest bowiem jedno ze zwycięskich zadań budżetu obywatelskiego z... 2014 roku.

- Otrzymaliśmy zadanie do wykonania ze wskazanymi lokalizacjami. Okazało się jednak, że nie zostały one uzgodnione i są do nich zastrzeżenia, m.in. władz konserwatorskich. Trzeba więc było szukać innych miejsc, które będą zaakceptowane przez pomysłodawczynię projektu, jak i służby - wyjaśnia Michał Pyclik. Zaznacza, że obecnie wybrane lokalizacje mają zgodę wszystkich stron.

- Najgorsze mamy już za sobą - przyznaje Ewa Lutomska z Krakowskiego Alarmu Smogowego, która inwestycję zgłosiła do budżetu obywatelskiego. Początkowo mowa była o instalacji jednej dużej tablicy (w rejonie kina Kijów). Problem był jednak w tym, że najpierw zadaniem zajął się Wydział Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta. Okazało się, że takie tablice w miejskiej przestrzeni może ustawiać ZIKiT. Ta jednostka inwestycję przejęła w lipcu 2015 roku. Już wcześniej zapadła decyzja o zastąpieniu jednej dużej tablicy trzema mniejszymi. Wskazano lokalizacje: w sąsiedztwie punktu informacyjnego na Plantach (rejon Teatru im. Słowackiego), na placu Szczepańskim (sąsiedztwo Kamienicy Szołayskich), przy ul. św. Idziego, (naprzeciw Wawelu). Ze względu jednak na otoczenie zabytków i park kulturowy nie uzyskały one akceptacji.

W końcu ustalono nowe miejsca i udało się dojść do kompromisu między zainteresowanymi stronami. Pierwsza tablica ma stanąć w sąsiedztwie dawnego hotelu Cracovia (od strony al. Krasińskiego, przy przystanku autobusowym). Kolejne dwie wyznaczono przy skrzyżowaniu ul. Starowiślnej i Dietla (zostanie wykorzystana już istniejąca tablica informacyjna obok kiosków) i na rondzie Mogilskim (na dolnym poziomie, przy przystanku z punktem informacyjnym).

Obecnie o poziomie zanieczyszczenia można dowiedzieć się z mediów, stron internetowych i aplikacji na telefony komórkowe. - Mimo to jest jeszcze wiele osób, które wciąż nie mają pojęcia, z jakimi zanieczyszczeniami mamy do czynienia. Dużo mieszkańców nie korzysta z aplikacji na telefon i wciąż pali w piecach węglem. Liczymy na to, że uświadamianie o zagrożeniach, z wykorzystaniem do tego tablic, też wpłynie na decyzje o wymianie palenisk - zaznacza Ewa Lutomska.

Na tablicach będą wyświetlane aktualne dane o poziomach poszczególnych zanieczyszczeń powietrza (PM10, PM2.5, benzo[a]piren, NO2, ozon). Do tego ogólny poziom zanieczyszczeń ma być oznaczany „buźkami” różnych kolorów (zielony - czyste powietrze). Przedstawiciele KAS wnioskują, aby po przekroczeniu stężenia PM10 granicy 50 mikrogramów/m3 kolor zmieniał się na pomarańczowy. Przy przekroczeniu kolejnych szczebli zanieczyszczenia mają się pojawiać inne, coraz ciemniejsze barwy.

Tablice będą też wyświetlać pożyteczne informacje tekstowe i graficzne, np. dotyczące akcji i programów związanych z ograniczeniem niskiej emisji, wymiany pieców węglowych i otrzymaniem na to dotacji.

Wciąż aktualny jest też pomysł, aby o stanie powietrza (tak jak w Paryżu) informował balon widokowy, który ma wrócić nad Wisłę. - To będzie nowy balon, ma stacjonować w rejonie dawnego hotelu Forum. Będzie monitorować stan powietrza i poprzez kolory informować o stężeniach - mówi Marek Kufel, prezes spółki Balon Widokowy.