POWSTANIE WARSZAWSKIE KALENDARIUM

1 sierpnia 1944 r. wybuchło Powstanie Warszawskie - największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Przez 63 dni żołnierze Armii Krajowej prowadzili heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej. Prezentujemy zdjęcia archiwalne i kalendarium wydarzeń.

„Sportowcy w Powstaniu Warszawskim” to powstający właśnie fabularyzowany film dokumentalny. Poznamy w nim m.in. Henryka Leliwę-Roycewicza – medalistę olimpijskiego w jeździectwie i Eugeniusza Lokajskiego – mistrza Polski w rzucie oszczepem. Nie tylko pasja i talent do sportu będą tym, co łączy bohaterów powstającego filmu. Wszyscy brali także udział w Powstaniu Warszawskim.

Po wybuchu powstania warszawskiego hitlerowcy zdecydowali o eksterminacji ludności Warszawy. Nie było litości. Bez wyjątku strzelano do starców, kobiet i dzieci. Tylko na Woli zginęło 50 tys. ludzi.

1 sierpnia przypada 76. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. W godzinę "W", czyli o godz. 17 w całej Polsce słychać syreny. Przy okazji sprawdzony zostanie system alarmowania. Syreny zostaną włączone na trzy minuty.

Znany starszemu pokoleniu myśliciel i publicysta, Tadeusz Żychiewicz, napisał w czasach „komuny” w reportażu o Lwowie, zatrzymanym zresztą przez ówczesną cenzurę, o upalnym lecie 1939 we Lwowie.

W Wielką Sobotę, 11 kwietnia o godz. 17.00 Legia Warszawa we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego i Fundacją Legii zorganizuje wielkanocny mecz charytatywny. Z okazji spotkania będą zbierane środki na pomoc Powstańcom Warszawskim w czasie epidemii COVID-19.

Należący do zmarłego niedawno wiceprezesa Związku Powstańców Warszawskich, Eurgeniusza Tyrajskiego księgozbiór miał trafić na śmietnik. O sprawie za "Wyborczą" informuje Onet.pl

Zdjęcia zostały zrobione w dwóch krakowskich więzieniach: św. Michała przy ul. Senackiej (już nie istnieje) oraz przy ul. Kamiennej.

Kraków przez ostatnie lata zmienił znacznie swoje oblicze. Zmiany najlepiej widać na panoramach Krakowa z lat '20 i '30 ubiegłego stulecia. Zdjęcia były wykonane z krakowskich wzgórz oraz wysokich budynków - kościołów i wież.

W piątek, 13 września mieszkający w Krakowie weteran AK Zbigniew Radłowski odbierze Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski z rąk sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Wojciecha Kolarskiego.

SIERPIEŃ 1944. Trwa powstanie warszawskie. Powstańcy zaczynają wykorzystywać miejskie kanały do przegrupowywania się i ewakuacji. Uratują one życie tysiącom ludzi.

Powstańcy na Mokotowie stawiali opór Niemcom aż do 27 września 1944 r. Było to możliwe m. in. dzięki fortyfikacjom reduty „Magnet”, które paraliżowały działania sił pacyfikacyjnych i jednocześnie umożliwiały komunikację pomiędzy Dolną a Górną częścią dzielnicy. Mimo doniosłej roli jaką odegrała, wciąż niewiele osób wie o zasługach i bohaterstwie jej obrońców.

Legia Warszawa uczciła Powstanie Warszawskie przed meczem ze Śląskiem Wrocław. Zgromadzeni na stadionie przy Łazienkowskiej oddali hołd tym, którzy 75 lat temu walczyli o stolicę z Niemcami. Przed rozpoczęciem meczu na stadionie rozbrzmiała charakterystyczna syrena, była też minuta ciszy, a następnie zaśpiewaną cztery pełne zwrotki Mazurka Dąbrowskiego. Na trybunach zasiedli m.in. Zbigniew Galperyn ps. "Antek" - wiceprezes Związku Powstanców Warszawskich, Jerzy Mindziukiewicz ps. "Jur," Jan Rybak ps. "Tarzan", Zofia Czekalska ps. "Sosenka".

Rzeź na warszawskiej Woli z pierwszych dni powstania nigdy nie została rozliczona i ukarana. W Europie hekatombę Woli przewyższa tylko Holokaust i masakra Polaków na Wołyniu.

Walki na Woli toczyły się także na nekropoliach. Najbardziej zacięte – w sierpniu i wrześniu 1944 roku – na cmentarzu ewangelicko-reformowanym (kalwińskim). Powstańcy w grobowcach szukali również schronienia przed kulami. Cmentarz był więc kryjówką, miejscem walki, a czasem nawet salą operacyjną.

Z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego odbyła się symboliczna warta honorowa weteranów Armii Krajowej przy kamieniu węgielnym pomnika AK Wstęga Pamięci na Bulwarze Czerwieńskim pod Wawelem.

W czwartek na Małym Rynku odbyła się 72 1/75. edycja Lekcji Śpiewania. Specjalna Lekcja z ułamkowym liczebnikiem została przygotowana z okazji 75. rocznicy. wybuchu Powstania Warszawskiego. Podczas wydarzenia krakowianie śpiewali powstańcze pieśni: "Warszawskie dzieci", "Marsz Mokotowa", "Sanitariuszka Małgorzatka", "Pałacyk Michla" i "Hej chłopcy, bagnet na broń".

1 sierpnia mija 75. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Dokładnie o godz. 17 krakowianie, zgromadzeni pod Bazyliką Mariacką, uczcili pamięć powstańców minutą ciszy. Chwilę później w Bazylice rozpoczęła się msza święta, w której udział wzięli kombatanci, żołnierze kompanii reprezentacyjnej Wojska Polskiego, poczty sztandarowe i grupy rekonstrukcyjne. Po nabożeństwie złożono kwiaty pod Pomnikiem Nieznanego Żołnierza oraz odczytano Apel Poległych.

Jednym z elementów uroczystości upamiętniających 75. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego była msza św. w Bazylice Mariackiej. Podczas nabożeństwa homilię wygłosił abp Marek Jędraszewski. Kapłan mówił m.in. o "tęczowej zarazie", która "chce opanować umysły".

W dniu 1 sierpnia 2019 r. pracownicy Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie zapalili znicze na kilkunastu grobach uczestników Powstania Warszawskiego znajdujących się na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Złożyli również znicze na mogile brytyjskich i kanadyjskich lotników, którzy zginęli w katastrofie w nocy z 4 na 5 sierpnia 1944 r. pod Dąbrową Tarnowską w czasie wykonywania lotu zaopatrzeniowego dla walczącej Warszawy.

Reduta Żelazna, znajdująca się w masywnym gmachu Dworca Pocztowego, była filarem tzw. Twardego Frontu. Broniono jej od 3 sierpnia 1944 r. do końca Powstania Warszawskiego. Jest to zasługa głównie oddziału dowodzonego przez Zygmunta Bryma ps. "Zdunin".

Zdobycie PAST-y, czyli niemieckiego centrum łączności, było jednym z największych sukcesów powstańców. Wysoki gmach, zbudowany jeszcze w czasach carskich, był wypełniony najnowszym sprzętem - zakupionym jeszcze przez władze RP. Poza tym był to również strategiczny punkt obserwacyjny. Powstańcy szturmowali PAST-ę, podpalili budynek, a zarazem pilnowali, by sprzęt nie został zniszczony.