Sprawiedliwi wśród narodów świata kraków

To historia o małym fragmencie z życia mieszkanki Krakowa, pani Marii Nowak z domu Bożek. Ten tekst miał powstać w styczniu, z okazji 101 urodzin pani Marii, jednak 101 świeczek na torcie pani Maria już nie zdmuchnie. Odeszła w tym miesiącu - wspaniała, skromna, ciepła. Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.

Rodzina Buchałów z Wysokiej k. Wadowic ukrywała w czasie wojny Romana Polańskiego, choć groziła im za to śmierć. Teraz, pośmiertnie, doceni ich za to Izrael. W ich rodzinnej miejscowości budzi to mieszane uczucia z powodu ciążących na znanym reżyserze oskarżeń o gwałt na nieletniej, choć przecież nie "odbiera" to zasług dzielnej rodzinie. Z tego samego powodu nie wiadomo, czy uhonorowaniem mieszkańców Wysokiej pochwalą się władze gminy Wadowice.

W tragicznym okresie II wojny światowej, kiedy ludzie musieli dokonywać najtrudniejszych wyborów, oni dowiedli swojego człowieczeństwa często płacąc za to najwyższą cenę. Właśnie im poświęcony jest Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów, który obchodziliśmy w mijającym tygodniu.

Lista Sprawiedliwych wśród Narodów Świata wydłużyła się o nazwiska Tekli i Stanisława Ferenców. To dziadkowie Joanny Grzelki-Kopeć z Dobczyc. To ona zabiegała, aby chociaż pośmiertnie babcia z dziadkiem zostali uhonorowani za ogrom serca i tyle samo odwagi.

Wieliczanki Danuta Gelles (żona majora Stanisława Szuro) i jej mama Maria Gelles otrzymały pośmiertnie Medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”

Holocaust. Tytuły Sprawiedliwych wśród Narodów Świata otrzymało kilkudziesięciu dyplomatów. Wykorzystali swoją pozycję, by pomóc prześladowanym. Wielu nigdy za to nie uhonorowano.

Była jedyną organizacją państwową ratującą Żydów od zagłady. Została odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. O Żegocie rozmawiamy z dr Edytą Gawron z Instytutu Judaistyki UJ.