Tajemnicze kręgi pojawiły się na krakowskich Błoniach! Kto je stworzył? ZDJĘCIA

- Czterdziestometrowy krąg w trawie to błędnik, zwany też ślimakiem – wąska ścieżka wijąca się po trawniku, labirynt z przeszłości. Dawniej taka atrakcja znajdowała się w parku Jordana – wyjaśnia Marta Chlanda z Małopolskiego Instytutu Kultury.

I to dziełem tej instytucji jest ów błędnik, stworzony z okazji trwających XXIII Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego. - Podczas wydarzenia, które odbędzie się 18–19 września, będzie można m.in. wziąć udział w spacerach i oprowadzeniach z przewodni(cz)kami, obejrzeć wystawę plenerową o historii parku oraz poznać gry i zabawy ruchowe, które uprawiano w parku Jordana u początków jego istnienia – dodaje Marta Chlanda.

Skąd wzięły się błędniki w Krakowie? Kiedy powstały? - Pierwszy w Krakowie błędnik powstał w XIX wieku w parku stworzonym przez dra Henryka Jordana. Ten lekarz i społecznik przykładał ogromną wagę do harmonijnego rozwoju ciała i umysłu, co znalazło odbicie w założeniach parku – wyjaśnia Małopolski Instytut Kultury.

I przypomina: Reprezentacyjna, centralna część parku miała służyć do celów rekreacyjnych i edukacyjnych. Pozostały teren zajmowało 12 numerowanych boisk (tak wówczas nazywano różnego rodzaju przestrzenie do uprawiania sportu) wyposażonych w sprzęt specjalnie sprowadzany z zagranicy. Urządzenie parku i program zajęć dla dzieci i młodzieży były inspirowane rozwiązaniami, które Jordan obserwował w Szwecji, Szwajcarii czy w Niemczech. Błędnik stanowił jedno z dodatkowych boisk, podobnie jak krążnik i strzelnica.

- Zabieg Jordana z końca XIX wieku jest wciąż bardzo inspirujący. Forma zwoju pozwala trenować nie tylko ciało, ale i orientację przestrzenną, równowagę i koncentrację. Według badań współczesnych naukowców chodzenie po labiryncie zwiększa aktywność mózgu, co pozytywnie wpływa na ogólną kondycję – zaznacza Marta Chlanda.

Małopolski Instytut Kultury w Krakowie zaprasza nie tylko do korzystania z błędnika, ale także na zwiedzanie parku im. H. Jordana podczas XXIII Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego, które odbędzie się 18–19 września.

W ramach XXIII Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego 18–19 września będzie także można zwiedzać dawną Miejską Kasę Oszczędności w Krakowie (ul. Szpitalna 15) oraz kościół i klasztor Pijarów (ul. Pijarska 2).

- Dni Dziedzictwa Kulturowego to największe cykliczne święto małopolskich zabytków. W minionym tygodniu wędrowaliśmy Trasą Małopolską, a w najbliższy weekend wyruszymy na Trasę Krakowską. Na przekór stagnacji, którą przyniósł nam ubiegły rok, będziemy więc w ruchu – mówi Karolina Fidyk, koordynatorka XXIII już Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego z Małopolskiego Instytutu Kultury.

I dodaje: - Zaprezentujemy różne aspekty mobilności. Sport, turystykę, pielgrzymowanie, aktywność fizyczną, ale także ruch nieoczywisty, jak obrót pieniądza i przesyłek pocztowych… W każdym z zabytków na gości Dni czekać będą gospodarze i przewodnicy, eksperci i pasjonaci, którzy zdradzą sekrety tych nieoczywistych miejsc oraz zachęcą do tropienia śladów przeszłości. Zwiedzaniu i spacerom z przewodni(cz)kami towarzyszyć będą wystawy, warsztaty dla dzieci, strefy relaksu i aktywności na świeżym powietrzu oraz rajd rowerowy.

Nie można również zapomnieć o niezwykłym przewodniku po Małopolskich Dniach Dziedzictwa Kulturowego. Tym razem niepowtarzalne dzieło o nieoczywistych miejscach oraz nietuzinkowych ludziach, tworzących ich historię, stworzyła Barbara Sadurska. Przewodnik ów pod każdym względem wart jest polecenia.

Czy da się go jeszcze zdobyć? Tak i to bezpłatny egzemplarz. Wystarczy zajrzeć – oczywiście podczas Dni Dziedzictwa - do punktów informacyjnych Małopolskiego Instytutu Kultury. I warto jeszcze wspomnieć, że od połowy września na dnidziedzictwa.pl dostępny będzie również audiobook w wykonaniu Doroty Segdy i Radosława Krzyżowskiego.

- „W ruchu” Barbary Sadurskiej to już dziesiąty tom towarzyszący zwiedzaniu zabytków w ramach Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego. Zaczęło się od reportaży historycznych Katarzyny Kobylarczyk. Później kulinarne, poetyckie, kryminalne i muzyczne teksty pisali dla Dni: Wojciech Nowicki, Jakub Kornhauser, Gaja Grzegorzewska oraz Jakub Puchalski. Światy wyobrażone mieszają się w ich pisarstwie z wiernymi relacjami. Autentyczne, często pomnikowe postaci okazują się mieć wady, a wymyśleni bohaterowie stają przed nami jak żywi. Chętnie za nimi podążamy, eksplorując dopiero co poznane miejsca – zaznacza Marta Chlanda z Małopolskiego Instytutu Kultury w Krakowie.

Wstęp do wszystkich zabytków i wszelkie aktywności realizowane podczas Małopolskich Dni Dziedzictwa są oczywiście bezpłatne.

Można jeszcze wspomnieć, że na wybrane punkty programu obowiązuje rejestracja: na drugi weekend została otwarta – 13 września. Rezerwować można za pośrednictwem formularza na stronie dnidziedzictwa.pl lub telefonicznie pod numerem: 533 654 003 (pon.–pt., godz. 10–16).

Już teraz Małopolski Instytut Kultury zaprasza również na ścieżki TRASY KRAKOWSKIEJ. Miłośnicy naszego wspólnego dziedzictwa będą mogli nimi podążać 18 i 19 września. Nasze wspaniałe dziedzictwo czeka!

Imponująca kamienica powstała dla Miejskiej Kasy Oszczędności i mimo zmian funkcji zawsze była związana z działalnością finansową – tu pieniądz stale był w ruchu. Kasa prowadziła też działalność charytatywną, uczestniczyła w przedsięwzięciach kulturalnych i patriotycznych. Do dziś można tu podziwiać wspaniale zachowane wnętrza, zabytkowe meble i dzieła sztuki, w tym witraż projektu Józefa Mehoffera.

Pastelowa bryła późnobarokowego kościoła stanowi centralny element założenia klasztornego oo. Pijarów. Wnętrze zachwyca bogactwem dekoracji: iluzjonistycznym ołtarzem głównym i freskami na sklepieniu. Pod spodem zaś mieści się kaplica Świętych Schodów, nawiązujących do stopni, po których wedle tradycji stąpał Chrystus przed sąd Piłata. Pijarskie schody stanowiły ważne miejsce kultu, a rzesze pątników przez wieki pokonywały je na kolanach. Niedawne prace konserwatorskie odsłoniły pierwotny wystrój kaplicy i przyczyniły się do odkrycia kilkudziesięciu nisz z relikwiami.

Otwarty w 1889 roku Miejski Park dra Henryka Jordana stanowił pionierskie przedsięwzięcie, naśladowane później w licznych ogródkach jordanowskich w całym kraju. Organizacja parku czerpała z nowoczesnych zagranicznych trendów; powstało tu aż 12 boisk wyposażonych w sprzęt sportowy, a także pawilony i infrastruktura do wszelkiego rodzaju gier i zabaw dla dzieci i młodzieży. Założony i sfinansowany osobiście przez Jordana, park był ucieleśnieniem poglądów tego społecznika i wizjonera, dla którego rozwój fizyczny był tak samo ważny jak rozwój umysłowy.

- Czasem historia jakiegoś zabytku prowadzi do miejsca, którego nie można tak po prostu otworzyć dla wszystkich. Na przykład trwa w nim remont. Nieraz warto opowiedzieć o budynku, którego już nie ma, jednak pamięć o nim dalej jest żywa. Wtedy nieocenionym środkiem przekazu okazuje się film – stwierdza Karolina Fidyk.

I właśnie dlatego podczas Dni Dziedzictwa odbędą się dwie niezwykłe premiery. Za nami już opowieść o Muzeum Turystyki Górskiej na Markowych Szczawinach w Zawoi.

W tej filmowej podróży wyruszamy na Babią Górę, gdzie odwiedzimy Babiogórski Ośrodek Historii Turystyki Górskiej na Markowych Szczawinach. Przyjrzymy się budzącej fascynację Królowej Beskidów oraz historii jej zdobywania. Czego tam szukali pierwsi przybysze? Z jakimi trudnościami się mierzyli? Czy rzeczywiście byli pierwsi? Co może nas zaskoczyć w tym – wydawałoby się – tak dobrze znanym turystom miejscu? To tylko niektóre z pytań, na które szukaliśmy odpowiedzi na babiogórskich ścieżkach.
Premiera filmu „Tu byłem” odbyła się na kanałach YT i FB MIK - 11 września.

Filmowa odsłona Dni Dziedzictwa pozwoli nam również odwiedzić krakowską Pocztę Główną. Wciąż trudno sobie wyobrazić świat bez tej instytucji, choć rozwój techniki wykształcił alternatywne środki przekazu myśli zawartych w słowach. Imponujący budynek na rogu ulic Wielopole i Westerplatte jest pomnikiem tych przemian. Ewoluował wraz ze zmianami zachodzącymi w przedsiębiorstwie, dla którego go zbudowano. Dziś znów stoi u progu nowego rozdziału.

Premiera filmu „Bądźmy w kontakcie!” odbędzie się 18 września (sobota), również o godz. 10 na kanałach YT i FB MIK

]