Talibowie i teoria smaku. Jak Brillat-Savarin poprawiał świat

1. Wszechświat bez życia jest niczym, a wszystko co żyje musi się żywić.
2. Zwierzęta zaspokajają głód; człowiek je, a tylko człowiek światły umie ucztować.
3. Los narodów zależy od tego w jaki sposób się odżywiają.
4. Powiedz mi, co jesz, a powiem ci, kim jesteś.
5. Stwórca powołując do życia człowieka, który musi się karmić, zachęca go do tego apetytem i nagradza przyjemnością.
6. Smak jest aktem władzy osądzania, bo preferujemy, co smakowite, nad to, co tej zalety nie posiada.
7. Przyjemności stołu odczuwać można w każdym wieku, w każdej sytuacji, w każdym kraju, każdego dnia łącząc je z innymi przyjemnościami. One pozostają i pocieszają nas po utracie przyjemności innych.
8. Stół to jedyne miejsce, gdzie człowiek przez pierwszą godzinę nigdy się nie nudzi.
9. Odkrycie nowego dania przynosi ludzkości więcej szczęścia, niż odkrycie nowej gwiazdy.
10. Ci, co się obżerają albo upijają, nie umieją ani jeść, ani pić.
11. Porządek potraw idzie od najbardziej sycących do najbardziej lekkich.
12. Porządek napojów - od bardziej łagodnych do mocniejszych o najsilniejszym bukiecie.
13. Twierdzenie, że nie należy zmieniać wina jest herezją; język staje się nasycony i po trzecim kieliszku nie czuje się smaku najlepszego wina.
14. Deser bez podania serów jest jak piękność bez jednego oka.
15. Każdy potrafi upiec mięso, kucharzem trzeba się stać
16. Nieodzowną zaletą kucharza jest punktualność; powinna ona być również cechować gościa.
17. Gość na którego trzeba długo czekać wykazuje brak szacunku dla już obecnych.
18. Ten co podejmując przyjaciół nie zatroszczył się o jakość posiłku nie jest godzien posiadać przyjaciół.
19. Pani domu powinna zawsze się upewnić, że kawa jest wyborna; pan domu, że likiery są najpierwszej jakości.
20. Zaproszenie kogoś zobowiązuje do starania o jego szczęście przez cały czas, kiedy znajduje się pod naszym dachem.

Przypominam te maksymy, kiedy Kabul znalazł się we władaniu Talibów. Jestem wściekła, że Afganie giną pod kołami przepełnionych samolotów ewakuacyjnych. Obawiam się o los kobiet. Niepokoi mnie, że Zachód przegrywa kolejną wojnę. Jak kpina brzmią w uszach zapewnienia prezydenta Bidena: „w żadnym wypadku nie zobaczycie w Afganistanie powtórki z Sajgonu i ludzi ewakuowanych helikopterem z dachu amerykańskiej ambasady”.

Co robić? Nasze protesty szybko się wyczerpują. Nie widać światowego przywódcy, który mógłby sytuację odwrócić. Wojna jest marnym rozwiązaniem, a skorzystają na niej głównie Pekin i Kreml. Do ofensywy w formie Blitzkriegu chętnych brak, zwłaszcza że Talibowie przejęli zostawioną przez Amerykanów, wartą ponoć bilion dolarów broń i są uzbrojeni, jak nigdy dotąd. Zachód kompletnie nie umie też z Talibami negocjować. Celem powinno być zabezpieczenie elementarnych wolności, a nie uporczywie forsowana demokracja - pojęcie Afganom obce. Teraz ani demokracja ani wolności, nie będą miały znaczenia.

Bezradność przytłacza. Kiedy tak niewiele da się zrobić, zawsze można starać się robić jak najlepiej, co mogę i umiem, z nadzieją, że świat stanie się dzięki temu choćby o włos lepszy. Jean Anthelm Brillat-Savarin - wybitny sędzia, burmistrz i dobry skrzypek grający na własnym stradivariusie – choć nie był arystokratą, ocalił głowę uciekając przed szaleństwem rewolucji za granicę. Po powrocie do Francji uznał, że arkana sztuki kulinarnej należy badać naukowo, ponieważ jest ona elementem kształtowania wspólnoty. W 1825 r. wydał „Fizjologię smaku”. Traktatem o jedzeniu zbudował prymat francuskiej kuchni.