TOP 10 Festiwalu Miłosza 2016

1. Miłosz Lecture: Michael Ondaatje. Urodził się na Cejlonie - wyspie na Oceanie Indyjskim. Jego rodzina ma korzenie portugalskie, holenderskie, tamilskie i syngaleskie. W Polsce znany jest przede wszystkim jako autor uhonorowanej Nagrodą Bookera powieści „Angielski pacjent” (1992). Pochwalić się może również trzynastoma znakomitymi tomami poezji, których cechą charakterystyczną jest nienachalny autobiografizm. Wiersze Ondaatje zanurzone są w mitach i podaniach rodzinnego Cejlonu, sięgają do tradycji kultury syngaleskiej, do historii i religii Dalekiego Wschodu. Poeta, na co dzień mieszkający w Kanadzie, konfrontuje w swoim pisarstwie to, co zapamiętane i dziedziczone z rzeczywistością Nowego Świata. Podczas Festiwalu Miłosza wygłosi specjalny wykład poświęcony polskiemu nobliście.

Co? Miłosz Lecture: Michael Ondaatje
Gdzie? Pawilon Czapskiego, ul. Piłsudskiego 12
Kiedy? Czwartek, 9 czerwca, godz. 17

2. Debata: Współczesny nomadyzm. Co to znaczy dzisiaj „być u siebie”? Jak zdefiniować Innego? Jak blisko może zbliżyć się do nas Obcy? Do debaty o nieustannym ruchu i zmienności świata zaproszeni zostaną myśliciele oraz twórcy, którzy podejmują wysiłek zapisania doświadczenia dzisiejszej migracji i dotknięcia słowem zmiennej rzeczywistości. W dyskusji udział wezmą arabski poeta i krytyk literacki - Adonis (wielokrotnie już wymieniany jako kandydat do Literackiej Nagrody Nobla), pochodzący ze Sri Lanki - Michael Ondaatje oraz wybitna rosyjska poetka i tłumaczka - Olga Siedakowa. Spotkanie poprowadzi eseista i pisarz Jarosław Mikołajewski.

Co? Debata: Współczesny nomadyzm
Gdzie? Pawilon Czapskiego, ul. Piłsudskiego 12
Kiedy? Czwartek, 9 czerwca, godz. 17.45

3. Wieczór poetycki w synagodze. Spotkania poetyckie w krakowskich synagogach zawsze przechodziły do historii. Z 1999 roku pochodzi nagranie dokumentujące prawdopodobnie jedyny raz, kiedy Wisława Szymborska zgodziła się przeczytać napisany po śmierci Kornela Filipowicza wiersz pt. „Kot w pustym mieszkaniu” w Starej Synagodze przy ul. Szerokiej. Swoje wiersze czytali w bożnicy przy ul. Miodowej już w przeszłości m.in.: Edward Hirsch, Robert Pinsky, Ryszard Krynicki, Czesław Miłosz. Podczas tegorocznego festiwalu ducha tamtych spotkań przywoływali będą goście z Polski i świata, a wśród nich tak znane dziś postaci, jak choćby Breyten Breytenbach, Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki, Ashur Etwebi, Jerzy Kronhold, Piotr Matywiecki, Agnieszka Mirahina, Przemysław Owczarek, Tadeusz Pióro, Joanna Roszak, Olga Siedakowa. Spotkanie poprowadzi Jerzy Illg. To będzie niezapomniany wieczór!

Co? Wieczór poetycki w synagodze
Gdzie? Synagoga Tempel, ul. Miodowa 24
Kiedy? Czwartek, 9 czerwca, godz. 20

4. Debata: Sztuka przydrożna kraj. Reporter - Michał Książek, malarka - Ewa Kuryluk i krytyk filmowy - Tadeusz Sobolewski porozmawiają o różnorodnych praktykach włóczęgi, łazikostwa oraz szwendania się w literaturze i sztuce. Zastanowią się nad tym, dokąd wędrują poeci i artyści, kiedy i jak zbaczają z wyznaczonych traktów. W dyskusji pojawią się też wątki bliskie Miłoszowi - rozważania o poszukiwaniu „formy bardziej pojemnej”, „przydrożnych tematach” i oryginalnych językach poetyckich.

Co? Debata: Sztuka przydrożna
Gdzie? Pawilon Czapskiego, ul. Piłsudskiego 12
Kiedy? Piątek, 10 czerwca, godz. 17.45

5. Wieczór poetycki w kościele. Festiwal Miłosza ma w tym roku wyjątkowo ekumeniczny charakter. Chce łączyć, być pomostem. Stąd drugi poetycki wieczór pod patronatem autora „Rodzinnej Europy” odbędzie się w zabytkowym kościele ewangelickim przy ul. Grodzkiej. Swoje wiersze przeczytają m.in. jeden z najwybitniejszych pisarzy języka niderlandzkiego - Stefan Hertmans. Usłyszymy również nowe, wyraźne głosy młodej polskiej poezji: Barbarę Klicką, Aldonę Kopkiewicz, Piotra Przybyła, Kacpra Bartczaka i in. Wieczór poprowadzi - Wojciech Bonowicz.

Co? Wieczór poetycki w kościele
Gdzie? Kościół św. Marcina, ul. Grodzka 58
Kiedy? Piątek, 10 czerwca, godz. 20

6. Spotkanie autorskie: Adonis oraz Hatif Janabi. Urodził się w 1930 w Syrii jako Ali Ahmad Sa’id Isbir. Później przyjął pseudonim Adonis, który - jak sam mówi - „przyniósł mu szczęście”. Opublikował dwadzieścia trzy tomy poetyckie i osiemnaście zbiorów esejów. Jest autorem i wydawcą antologii poezji arabskiej. Lista ważniejszych nagród literackich, którymi został wyróżniony, obejmuje ponad trzydzieści kilka pozycji. Od lat wymieniany jest jako faworyt do literackiego Nobla. To już druga wizyta Adonisa na Festiwalu Miłosza. W 2011 roku zachwycał się Krakowem, mówiąc, że to miasto, które „samo w sobie jest wierszem”. Spotkanie z nim poprowadzi poeta, pisarz, tłumacz m.in. Czesława Miłosza na język arabski - Hatif Janabi.

Co? Spotkanie autorskie: Adonis oraz Hatif Janabi
Gdzie? Pawilon Czapskiego, ul. Piłsudskiego 12
Kiedy? Sobota, 11 czerwca, godz. 16.30

7. Debata: Szlaki przekładu. Praktyka tłumaczenia to wędrówka wśród słów i tekstów, odnajdywanie najlepszej drogi i wyznaczanie nieprzetartych szlaków. W dyskusji o sztuce translacji jako podróży udział wezmą polski pisarz, historyk literatury, tłumacz z języka francuskiego - Marek Bieńczyk, libijski poeta i prozaik - Ashur Etwebi oraz tłumaczka literatury niemieckojęzycznej - Małgorzata Łukasiewicz. Spotkanie poprowadzi Magda Heydel - tłumaczka m.in. Josepha Conrada, Seamusa Heaneya czy Virginii Woolf.

Co? Debata: Szlaki przekładu
Gdzie? Pawilon Czapskiego, ul. Piłsudskiego 12
Kiedy? Sobota, 11 czerwca, godz. 17.45

8. Spotkanie poświęcone Zuzannie Ginczance. Jedna z bardziej utalentowanych, a jednocześnie niedocenionych kobiet piszących w 20-leciu międzywojennym. Poetka, felietonistka, tłumaczka - Zuzanna Ginczanka. Choć nazywana była niekiedy „Tuwimem w spódnicy”, jej zależność od poetyki Skamandrytów nie była oczywista. Dziś coraz częściej mówi się o jej poezji jako zupełnie oddzielnym zjawisku w polskiej literaturze. Wciąż pozostaje poza kanonem. „Zuzanna Ginczanka (właściwie Sara Polina Gincburg) uważana była za jedną z najzdolniejszych poetek dwudziestolecia międzywojennego. W swoich utworach odwoływała się do poetyki Skamandra („obniżenie tonu”, słownictwo potoczne, witalizm) i Leśmiana (liczne neologizmy), a w ostatnich przedwojennych tekstach bliska była katastrofizmowi Czechowicza czy żagarystów. Jej talent nie zdążył w pełni się rozwinąć - Ginczanka zginęła pod koniec drugiej wojny światowej, rozstrzelana w Krakowie”- czytamy w jej biogramie Małgorzaty Olszewskiej. Z okazji Festiwalu Miłosza jej postać zostanie przypomniana na wystawie w Muzeum Historii Fotografii. Ekspozycja będzie próbą wydobycia śladów jej myśli i sztuki oraz zestawienia ich z dziełami artystów współczesnych. W spotkaniu wokół wystawy wezmą udział poeta Jarosław Mikołajewski oraz Sylwia Papier i Karolina Koprowska, które przygotowywały wystawę.

Co? Spotkanie poświęcone Zuzannie Ginczance
Gdzie? Muzeum Historii Fotografii, ul. Józefitów 16
Kiedy? Sobota, 11 czerwca, godz. 12.15

9. Premiera filmu o Wisławie Szymborskiej pt. „Napisane życie”. Podczas Festiwalu Miłosza swoją premierę będzie miał biograficzny film dokumentalny poświęcony Wisławie Szymborskiej. W dokumencie pt. „Napisane życie” w reżyserii i według scenariusza Marty Węgiel, z muzyką Stanisława Radwana wypowiadają się przyjaciele, wydawcy, biografowie i współpracownicy poetki m.in. Bronisław Maj, Tadeusz Nyczek, Teresa Walas, Wanda Klominkowa, Jerzy Illg, Michał Rusinek czy Joanna Szczęsna, ale przede wszystkim sama Szymborska. Zdjęcia z archiwum fundacji jej imienia pozwolą widzom zbliżyć się do prywatnego, mniej znanego świata krakowskiej noblistki.

Co? Premiera filmu o Wisławie Szymborskiej pt. „Napisane życie”
Gdzie? Kino Pod Baranami, Rynek Główny 27
Kiedy? Niedziela, 12 czerwca, godz. 16

10. Spotkanie autorskie: Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki. To będzie wielkie święto dla miłośników jego poezji, ale i niebywała okazja dla tych, którzy go nie znają, bo Tkaczyszyn-Dycki z publicznością spotyka się rzadko. Na polskiej scenie poetyckiej ma status poety osobnego, który kroczy po sobie jedynie znanych ścieżkach. Jego poezja jest chyba najoryginalniejszym, najlepiej rozpoznawalnym głosem pośród wszystkich poetów średniego i młodego pokolenia. Tkaczyszyn-Dycki to twórca niepodobny do nikogo, sam kształtujący własną tradycję, na własną rękę poszukujący sobie precedensów w dawnej liryce. Wśród czytelników fascynujących się tą poezją znalazł się także „krakowski noblista” - Czesław Miłosz.

Co? Spotkanie autorskie: Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
Gdzie? Pawilon Czapskiego, ul. Piłsudskiego 12
Kiedy? Niedziela, 12 czerwca, godz. 18.30