Troska o Kościół w Polsce

1978 r. Fot. Maciej Musiał/FORUM

1972

8 MAJA – inauguracja Synodu Archidiecezji Krakowskiej.

17 CZERWCA – afera Watergate: w Waszyngtonie aresztowano pięć osób podejrzanych o dokonanie włamania do siedziby komitetu wyborczego Partii Demokratycznej.

1973

6 LUTEGO – 1 marca – kard. Wojtyła odbywa podróż na Filipiny, do Australii, Gwinei i Nowej Zelandii. Uczestniczy w Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Melbourne.

22 LIPCA – oficjalnie uruchomiono linię produkcyjną polskiego fiata 126p.

1974

25 KWIETNIA – zamach stanu w Portugalii przywrócił rządy demokratyczne.

8 SIERPNIA – w wyniku afery Watergate amerykański prezydent Richard Nixon ogłosił swoje ustąpienie ze stanowiska.

1975

15 STYCZNIA – 145. Konferencja Plenarna Episkopa­tu Polski powołała kard. Wojtyłę na przewodniczącego Komisji ds. Apostolstwa Świeckich.

28–29 LIPCA – odbyła się oficjalna wizyta w Warszawie prezydenta USA Geralda Forda udającego się na obrady KBWE w Helsinkach.

5 GRUDNIA – 59 intelektualistów wysłało list do władz przeciwko zmianom w konstytucji PRL.

1976

25 CZERWCA – z powodu znacznych podwyżek cen wybuchły strajki w Radomiu, Ursusie i Płocku. Strajki zostały spacyfikowane przez milicję.

1977

7 MAJA – w Krakowie znaleziono zwłoki studenta Uniwersytetu Jagiellońskiego Stanisława Pyjasa.

15 MAJA – konsekracja kościoła w Nowej Hucie–Bieńczycach.

16 CZERWCA – Leonid Breżniew został sekretarzem generalnym Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego.

29 PAŹDZIERNIKA – po raz pierwszy od 20 lat doszło do spotkania I sekretarza PZPR Edwarda Gierka z kardynałem Stefanem Wyszyńskim.

1978

16 MARCA – w centrum Rzymu terroryści z organizacji Czerwone Brygady porwali włoskiego polityka Aldo Moro.

29 KWIETNIA – w Gdańsku powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Jego organizatorami byli: Bogdan Borusewicz, Bogdan Lis, Alina Pieńkowska i Lech Wałęsa.

6 SIERPNIA – w Castel Gandolfo zmarł papież Paweł VI.

26 SIERPNIA – wybór patriarchy Wenecji kard. Albino Lucianiego na papieża, który przybrał imię Jana Pawła I.

17 WRZEŚNIA – w Camp David podpisano porozumienie pokojowe pomiędzy Izraelem a Egiptem.

28/29 WRZEŚNIA – śmierć papieża Jana Pawła I.

16 PAŹDZIERNIKA – kard. Karol Wojtyła został wybrany papieżem i przyjął imię Jana Pawła II.

W przypadku ważnych rozmów opuszczał rezydencję

– Pałac arcybiskupi, łącznie z sypialnią kardynała, jego gabinetem, jadalnią i pokojem przyjęć, był naszpikowany mikrofonami. Zamontowane były pod tapetami, w telefonach i meblach. Świetnie zdawaliśmy sobie sprawę z ich obecności. Któregoś dnia, nieproszeni, pojawili się robotnicy, oświadczając, że zepsuł się telefon czy instalacja elektryczna, po czym wykorzystali sytuację, żeby zamontować podsłuch. Kardynał specjalnie mówił nieraz donośnym głosem, aby usłyszeli jego opinię. W przypadku ważnych rozmów opuszczał rezydencję, udawał się na rozmowę do pobliskiego lasku. Gdy przybywali biskupi z zagranicy, zabierał ich nawet w góry.

Kard. Stanisław Dziwisz, "Świadectwo”, w rozmowie z Gian Franco Svidercoschim, Wydawnictwo TBA Komunikacja Marketingowa

Pierwszy krok do wolności

– Doświadczenie Nowej Huty naznaczyło na zawsze styl duszpasterstwa arcybiskupa Wojtyły. Podobnie odcisnęło piętno na osobowości przyszłego papieża niestrudzenie walczącego o prawa człowieka, o wolność sumienia i wyznania. Można zaryzykować stwierdzenie, że walka, którą jako papież stoczy w obronie człowieka i godności osoby ludzkiej, miała swój początek właśnie w Nowej Hucie. Ta pierwsza próba podjęta przez młodego biskupa była jej zalążkiem. (…) Dziś można powiedzieć, że była to pierwsza konfrontacja wierzących z komunistami w socjalistycznym mieście. Nowa Huta, dzielnica robotnicza, sprzeciwiła się władzy państwowej, mówiąc: "Mamy prawo! Mamy prawo do wolności sumienia! Mamy prawo do wolności wyznania!”. Tak zrodziła się nowa strategia, strategia oporu. Był to opór na tle religijnym, ale wywołany decyzją władzy. To pierwszy krok długiej walki w imię obrony wolności i godności ludzkiej, godności ludu Bożego.

Kard. Stanisław Dziwisz, "Świadectwo”, w rozmowie z Gian Franco Svidercoschim, Wydawnictwo TBA Komunikacja Marketingowa

Ze wszystkich zakątków Polski

– Całkowitą nowością w działalności diecezji była opieka, którą Karol Wojtyła otaczał samotne matki, wywołując tym dezaprobatę niektórych, starszych księży (...). Zarzucali mu oni, że postępując w ten sposób, usprawiedliwia nieprawidłowe zachowania. Wojtyła odpowiedział, że głównym założeniem tego działania jest ochrona niewinnych dzieci (było ich około tysiąca pięciuset). W 1974 roku kardynał zwrócił się do przełożonej prowincjalnej sióstr Zgromadzenia Najświętszej Rodziny z Nazaretu, z propozycją, by siostry podjęły się zadania kierowania Domem Samotnej Matki. (…) Pierwsza matka pojawiła się w Domu Samotnej Matki przy ul. Warszawskiej – 4 listopada 1974 roku. Wojtyła zobowiązał się do opieki nad każdą kobietą w ciąży bez robienia jakichkolwiek wyjątków i bez względu na część kraju, z której przybędą. Wiadomość ta rozniosła się bardzo szybko i zaczęły zgłaszać się kolejne dziewczyny ze wszystkich zakątków Polski.

Ks. Sławomir Oder, Saverio Gaeta "Dlatego Święty”, Wydawnictwo Św. Stanisława BM

Walczcie, aby każdemu człowiekowi przyznano prawo do urodzenia się

Walczcie, aby każdemu człowiekowi przyznano prawo do urodzenia się (…). Nie zniechęcajcie się trudnościami, sprzeciwami czy niepowodzeniami, jakie możecie spotkać na tej drodze. Chodzi o człowieka i nie można w tej sytuacji zamykać się w biernej rezygnacji. (…) Jako Namiestnik Chrystusa, Wcielonego Słowa Bożego, mówię Wam: pokładajcie wiarę w Bogu, Stworzycielu i Ojcu każdej ludzkiej istoty. Ufajcie też człowiekowi, stworzonemu na obraz i podobieństwo Boże i powołanemu, by być dzieckiem Bożym. W Chrystusie Zmarłym i Zmartwychwstałym sprawa człowieka otrzymała już swój ostateczny wyrok: życie zwycięży śmierć.

Rzym, 26.02.1979 r.

***

Człowiekiem jest również nienarodzone dziecko: co więcej, Chrystus w sposób uprzywilejowany utożsamia się z "najmniejszymi”; jak więc można nie widzieć szczególnej Jego obecności w istocie jeszcze nienarodzonej, spośród wszystkich istot prawdziwie najmniejszej, najsłabszej, pozbawionej jakiegokolwiek środka obrony, nawet głosu, która nie może protestować przeciw ciosom godzącym w jej najbardziej podstawowe prawa.

Rzym, 26. 01.1980 r.

***

Nigdzie indziej Bóg nie uobecnia się we właściwym sobie działaniu wobec człowieka tak radykalnie i nigdzie indziej nie ujawnia się wobec człowieka tak namacalnie, jak w swoim stwórczym działaniu, czyli jako Dawca daru życia ludzkiego. Stąd stosunek do daru życia jest wykładnikiem i podstawowym sprawdzianem autentycznego stosunku człowieka do Boga i do człowieka, czyli wykładnikiem i sprawdzianem autentycznej religijności i moralności.

Częstochowa, 19.06.1983 r.