Ulatniają się nadzieje na duże zyski z gazu łupkowego

Polska ma przebogate zasoby gazu łupkowego - chwali się minister środowiska Jan Szyszko. Problem w tym, że do dziś nie wiemy, jak one są duże.

Główny Geolog Kraju Mariusz Orion Jędrysek ocenia, że wynoszą ok. 2 bln m sześc. Państwowy Instytut Geologiczny (PIG) w raporcie opublikowanym na początku 2012 r. podał, że „najbardziej prawdopodobna wielkość zasobów gazu łupkowego w Polsce zawiera się w przedziale od 346 do 768 mld m sześc.”.

To około 10-krotnie mniej niż mówiły wcześniejsze amerykańskie szacunki tych zasobów (5,3 bln), a ok. 4 razy skromniejsze niż w ocenie prof. Oriona Jędryska. PIG sporządził w ubiegłym roku nowy raport. Przesłał go do resortu środowiska, ale dokument wciąż nie ujrzał światła dziennego. Dlaczego? Zadaliśmy to pytanie ministerstwu, ale wczoraj nie uzyskaliśmy odpowiedzi.

- Powód milczenia resortu jest, moim zdaniem, oczywisty. Nasze nowe ustalenia mniej więcej pokrywają się z poprzednimi, a nie z oczekiwaniami kierownictwa resortu - mówi jeden z geologów z PIG. Nazwiska nie może podać, bo ministerstwo zabroniło pracownikom PIG informować o gazie łupkowym, choć pracują tam wybitni geolodzy. Nasz rozmówca podkreśla jednak: - Tylko PIG może podać rzetelne szacunki zasobów gazu łupkowego, bo jedynie my dysponujemy pełną dokumentacją, którą zbieramy od wielu lat. Ale nawet PIG musi zastrzec, że potrzeba większej liczby badań, odwiertów, by dane o zasobach były bardziej precyzyjne.

Gdyby w skałach łupkowych było 557 mld m sześc. (średnia między 346 a 768 m sześc.), to przy obecnym zużyciu gazu w Polsce (14,5 mld m sześc. rocznie) wystarczyłoby go na ok. 60 lat. Uwzględnić bowiem należy, że gazu konwencjonalnego wydobywamy rocznie blisko 5 mld m sześc., a więc wystarczyłoby 10 mld łupkowego.

Znakomici znawcy problematyki gazu ziemnego z AGH: prof. Stanisław Rychlicki, kierownik Katedry Inżynierii Naftowej, i Paweł Poprawa z Katedry Surowców Energetycznych, przyznają, że czas wydobycia gazu ze skał łupkowych może w Polsce nadejść, ale nie szybko.

Według prof. Rychlickiego, polski program poszukiwań gazu łupkowego poniósł klęskę.

- Przyczyny od lat są te same. Brak wielu zarządzeń wykonawczych. Barierą jest biurokracja. Administracja na różnym szczeblu nie nadąża za potrzebami poszukiwaczy gazu. Procedury są niejasne i zbyt czasochłonne. Do klęski przyczyniły się też niskie ceny na rynku ropy naftowej - mówi.

Paweł Poprawa dodaje kolejny czynnik: - Trzeba poczekać na potanienie technologii niezbędnej przy poszukiwaniu i wydobyciu gazu z łupków. Podkreśla, że prace poszukiwawcze pokazywały, iż złoża gazu łupkowego w Polsce są, ale nie jesteśmy w stanie osiągnąć wyników, które pozwalają myśleć o komercyjnym wydobyciu. Zwraca uwagę, że obecnie żadna z dużych firm zagranicznych Polską się nie interesuje. Pozostało kilka niewielkich, np. Palomar, ShaleTech Energy (Stena) czy Hutton Energy.

W Małopolsce poszukuje się dziś tego surowca tylko między Jordanowem a Limanową. Tam koncesję ma PGNiG, a z koncernem współdziałają naukowcy z AGH. - Prace zakończą się za około rok - mówi prof. Jan Golonka z Katedry Geologii Ogólnej i Geoturystyki AGH.

- Rokowania są dobre, ale pewność będziemy mieli po zakończeniu prac - tonuje nadzieje. Teraz trwają analizy m.in. po to, aby dowiedzieć się, na jakiej głębokości mogą leżeć skały łupkowe na tym terenie (prawdopodobnie między 2 a 4 km).

Prof. Golonka jako ciekawostkę podaje, że naturalny gaz wychodzi z potoku koło Trzebuni niedaleko Pcimia. Przekonuje też, że na osłabienie zainteresowania poszukiwaniami gazu w Polsce wpływ ma głównie ekonomia, czyli zbyt niskie ceny ropy i gazu na rynkach.

- Sporo do powiedzenia ma także polityka, czyli to, czy rządzący stawiają na węgiel, czy na inne źródła energii - twierdzi prof. Jan Golonka.

[email protected]