W Krakowie zapadną decyzje dotyczące dziedzictwa ludzkości

- To będzie „olimpiada dziedzictwa”. Miasto będzie w __centrum uwagi znacznej części opinii publicznej - mówi prof. Jacek Purchla, przewodniczący Polskiego Komitetu ds. UNESCO.

„Kulturalne igrzyska” uroczyście rozpoczęły się wczoraj wieczorem na Wawelu, gdzie pojawili się m.in. prezydent Andrzej Duda, dyrektor generalna UNESCO Irina Bokova, wicepremier Piotr Gliński, prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, członek Rady Wykonawczej UNESCO Michael Worbs oraz prof. Purchla. Wcześniej Bokova wraz z wicepremierem Glińskim, w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie, obejrzała „Damę z gronostajem” oraz niedawno otwartą wystawę „Dziedzictwo”. Inaugurację sesji zakończył koncert Leszka Możdżera.

- Sesja to spotkanie komitetu, liczącego 21 państw, reprezentujących wszystkie kontynenty, wybieranych przez sygnatariuszy konwencji paryskiej z 1972 roku, a więc 193 kraje. To pokazuje skalę wydarzenia, z którym mamy do czynienia - tłumaczy prof. Purchla. - Na te coroczne spotkania zjeżdża zwykle około dwóch tysięcy ekspertów, a obradom przyglądają się setki dziennikarzy.

Wczoraj, jeszcze przed oficjalną inauguracją sesji, protestowała grupa Tybetańczyków. Sprzeciwiają się wpisaniu na listę UNESCO rejonu Kokoxili. Boją się, że wpis proponowany przez Chiny sprawi, iż zostaną stamtąd wyparci pierwotni mieszkańcy.

Od kilku dni widać wyraźnie, że w Krakowie będą się odbywać obrady na poziomie międzyrządowym. Uzbrojeni policjanci patrolują okolice Centrum Kongresowego ICE.

Głównym tematem sesji są oczywiście głosowania nad nowymi wpisami na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Kiedy ją tworzono, mówiono że powinna się ograniczyć do stu obiektów tak, by zapewnić spisowi elitarność. Dziś obejmuje już ponad tysiąc pozycji. Lista nie tylko się rozszerza, ale też egalitaryzuje - przez długie lata zdominowana przez Stary Kontynent, zawiera obecnie wpisy ze 165 państw całego świata. Polska ma ich 14, a w tym roku może uzyskać następny - kopalnię ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach w woj. śląskim. Decyzje o wpisie podejmowane są w głosowaniu, po wcześniejszej dyskusji.

Oprócz polskiej kopalni w tym roku eksperci będą dyskutować nad 33 innymi propozycjami, wśród których znalazły się m.in. Asmara - modernistyczne miasto w Erytrei, położone w Niemczech jaskinie z najstarszymi przykładami sztuki z epoki lodowcowej, święta wyspa Japonii - Okinoshima, na którą kobiety nie mają wstępu oraz lasy nadmorskie w Karpatach. Dyskusje i głosowania potrwają od 7 do 9 lipca.

Krakowska sesja rozpocznie się jednak nie od nowych wpisów na listę, lecz od refleksji nad stanem zachowania obiektów, które już się na niej znajdują.

Uczestnicy spotkania podejmą też decyzję o wpisie zabytków na listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu. I o ile kiedyś główną przyczyną niszczenia dziedzictwa były wojny, o tyle dziś często ulega ono destrukcji w wyniku katastrof naturalnych czy działalności człowieka, np. niekontrolowanej zabudowy, gentryfikacji, zanieczyszczenia środowiska. W tym roku na „listę zagrożenia” mogą trafić m.in. historyczne centrum Wiednia, wyspy Zatoki Kalifornijskiej i Dolina Katmandu. W Polsce zaś mówi się o u umieszczeniu na niej Puszczy Białowieskiej.

Podczas obrad przeprowadzona zostanie akcja „Solidarni z Aleppo”. Kwesta odbędzie się w Centrum Kongresowym ICE w dniach 2-12 lipca. Z kolei koncert „Solidarni z Aleppo” zaplanowano na 9 lipca (godz. 21), na Bulwarze Wołyńskim. Wystąpią m.in. Kasia Kowalska, Sebastian Karpiel-Bułecka, Halina Mlynkova, Marek Piekarczyk, Milo Kurtis.

41. sesja Komitetu Światowego Dziedzictwa to jednak nie tylko dyskusje, ale też szereg wydarzeń, z których korzystać mogą wszyscy krakowianie (w przeciwieństwie do udziału w samej sesji, której obrady są zamknięte).

Już od piątku przy placu Wszystkich Świętych można oglądać wystawę, opowiadającą o obecności Krakowa na liście UNESCO. W poniedziałek, zasadzeniem drzewa, prezydent Majchrowski zainauguruje Aleję Kongresową. Od teraz wzdłuż ul. Monte Cassino po każdym międzynarodowym kongresie będzie sadzony platan. Tego dnia otwarta też zostanie wystawa plakatu polskiego (ICE), a na Bulwarze Kurlandzkim krakowianie po raz pierwszy zobaczą Ogród Nadziei, złożony z rzeźb ambasadorki UNESCO Hedvy Ser.

Krakowska sesja UNESCO potrwa do 12 lipca.

Autorka: Aleksandra Suława