W pułapce czasu

Chcąc z grubsza rozumieć pułapki współczesności, trzeba śledzić takie aspekty rzeczywistości, o których nie zawsze nawet wiemy, że istnieją. Np. Kapcza. Słowa nie znałam, ale fakt irytował mnie od dawna. Załatwiając coś przez Internet spotykamy polecenie przepisania roztańczonych, zamazanych i koślawych liter lub cyfr. Chcąc nie chcąc, wykonujemy, co każą, bo inaczej zostaniemy zablokowani. Po co? Dlaczego? W jakim celu?

Narzędzie to wymyślono w roku 2000. Kapcza, czyli CAPTCHA - to skrót od Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart. Ponieważ zamazane literki są (jeszcze !) nieczytelne dla automatów, kopiując je, udowadniamy, że nie jesteśmy robotem, tylko człowiekiem. To zapobiega wprowadzaniu spamu i innych wirusów.

W miarę rozwoju systemów informatycznych Kapcza ewoluuje: teraz często trzeba wykonywać bardziej skomplikowane zadania. Każdego dnia 200 milionów ludzi to robi, tracąc w sumie 500 tysięcy godzin.

Oczywiście nie umknęło to uwadze Google. I postanowiono wykorzystać te pół miliona godzin dziennie. Wprowadzono podwójny test nazwany ReCaptcha, gdzie odpowiadając na drugie pytanie, nieświadom niczego użytkownik pracował dla cyfrowej biblioteki Google. Sprawa trafiła do sądu, ale Google wygrało, bo „kilka sekund nie może być w sposób racjonalny wynagradzane ani opłacone”.

No niby racja. Drobiazg. Bagatelka. Jak płacić każdemu za kilkanaście sekund? Ale pół miliona godzin to już coś. I wymierne zyski. Oczywiście nie dla pojedynczego użytkownika, ale dla koncernu. Sprytne. I może nawet nie protestowałabym przeciw wykorzystaniu tych kilkunastu sekund mojego czasu, gdybym o całym przedsięwzięciu była informowana. Ale wtedy trzeba byłoby zatwierdzać długi regulamin, którego przeczytanie trwałoby nie parę sekund, tylko wiele minut. Byłoby legalnie i bezpiecznie. Oczywiście dla firmy, nie dla nas.

Na tym drobnym przykładzie widać, jak zamyka się nad nami pułapka czasu. I pułapka autonomii decyzji. Cóż, kto chciałby wiedzieć, gdzie się podziewa nasz czas, ten musiałby zajmować się tylko tym. W pełnym wymiarze czasu.