W Ujeździe znaleźli kapsułę czasu pod starym krzyżem

Butelka z zielonego szkła z dużym wgłębieniem w dnie, a w niej zwój odręcznie zapisanego, częściowo zniszczonego papieru. - Tę kapsułę czasu znaleźliśmy w fundamentach starego krzyża w Ujeździe u zbiegu ulic Różanej, Ogrodowej i Jurajskiej. Butelka była zakorkowana, ale widać czas - ponad sto lat - zrobił swoje, bo nie wszystko udało się odczytać - mówi Jan Baran, sołtys Ujazdu w gminie Zabierzów.

Ze starego dokumentu wynika, że poświęcenie krzyża miało miejsce 3 maja 1905 roku. Dlatego teraz - po ubiegłorocznej renowacji krzyża - ze zwieńczeniem prac i wmurowaniem kolejnej kapsuły czasu doczekano do 3 maja 2018 roku, żeby powtórzyć datę uroczystości.

W rocznicę uchwalenie Konstytucji 3 Maja tłumnie zebrani mieszkańcy Ujazdu oraz władze samorządowe powiatu i gminy świętowali ponowne poświęcenie krzyża po renowacji. A sołtys Jan Baran oraz przedstawiciel mieszkańców Marek Usień umieścili w jego fundamentach wiadomość dla następnych pokoleń.

- Gdy postanowiliśmy w 2017 roku, że z funduszu sołeckiego przeznaczymy pieniądze na remont starego krzyża pojawiły się głosy starszych ludzi, że może tam uda się coś odkryć, ale nie nastawialiśmy się na to. Roboty ruszyły i rzeczywiście przy rozbiórce podstawy znaleziono zieloną, zakorkowaną butelkę. W środku był zwinięty arkusz papieru. Przynieśliśmy to do świetlicy wiejskiej, zebrała się komisja, która oglądnęła znalezisko i uznała, że nie jesteśmy w stanie nic z tym zrobić. Dlatego oddaliśmy butelkę z zawartością do Archiwum Narodowego w Krakowie - opowiada sołtys Jan Baran.

Kapsułą czasu wyjętą z kamiennego kopca stanowiącego podstawę krzyża, zajęli się eksperci od archiwów. Wydobyli z zakorkowanej butelki zapisany arkusz papieru. Tekst z 1905 roku mówi o Polsce podzielonej pomiędzy trzech zaborców. Podczas powtórnego wmurowywania tej kapsuły odczytano zachowaną częściowo treść dokumentu z 3 maja 1905 roku.

„...Krzyż ten stał przedtem o 74 kroki dalej wśród 3 niskich topól z dala widocznych. Z powodu jednakże oznaczenia drogi, koniecznym było topole wyciąć a...(tu tekst niewidoczny) krzyż przenieść w to miejsce, gdzie się obecnie znajduje.”

Dalej jest opis ówczesnej sytuacji: „...obecnie Polska podzieloną jest na trzy zabory;... w austriackim panuje cesarz Franciszek Józef I, ...w rosyjskim car Mikołaj II Aleksandrowicz, który... ma bardzo nieprzyjemną wojnę z Japończykami. ...w niemieckim panuje cesarz Wilhelm II, Krasomówca, Kaznodzieja, Kompozytor, Podróżnik... malarz i.t.d., i.t.d. Namiestnik... Galicji był Dr Andrzej hr. Potocki, a proboszczem... parafii ksiądz kanonik Wojciech Łapiński w...?

Krzyż ten postawiono na gruncie dworskim, którego właścicielem był Zygmunt Jałbrzychowski...? Fundament pod krzyż murował Andrzej Pyzioł? z Modlnicy.

Aby Bóg Najwyższy dał, jeżeliby ktokolwiek z Rodaków pismo to po latach czytał, aby oglądał Ojczyznę naszą w lepszych warunkach aniżeli te...? Tysiące braci naszych ginie za wrogą nam...? Na stepach Mandżuryi, a inni znowu w mundurach pruskich...? w walce z Hererorami dobijającej...?”

Do tego ostatniego akapitu z dawnego dokumentu odniósł się ks. Grzegorz Kubik, proboszcz z Brzezia, parafii, do której należy wieś Ujazd. Podczas uroczystości poświęcenie odnowionego krzyża mówił, że to błogosławieństwo dawnego pokolenia, które odczytują dzisiejsi mieszkańcy. - Mamy to szczęście oglądać Ojczyznę naszą w warunkach o niebo lepszych niż osoby, które pisały do nas przesłanie - mówił proboszcz i odnaleziony dokument nazwał „prawdziwą Arką Pana” łączącą dawne i dzisiejsze pokolenie.

Sołtys Ujazdu zadbał, żeby w nowej kapsule czasu nie zabrakło informacji dla kolejnych pokoleń. Opisał potomnym obecną rzeczywistość jako dalszy ciąg historii z kapsuły czasu. Jan Baran opracował tekst mówiący o odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku, ale także walkach w I i II wojnie światowej, czasach PRL, „Solidarności”, Lechu Wałęsie jako prezydencie, papieżu Polaku Janie Pawle II i zamachu na niego, wstąpieniu Polski do NATO oraz Unii Europejskiej. - Niech Bóg Najwyższy ma w swej opiece Ojczyznę naszą i jej mieszkańców - zakończył dokument.

Do nowej kapsuły - metalowej tuby, zamkniętej hermetycznie, wyposażonej w stabilizatory, które pozwolą na zachowanie dokumentów w formie papierowej oraz elektronicznej włożył także będące obecnie w obiegu złotówki - monetę i banknot oraz euro.

Tak wyposażoną kapsułę czasu mieszkańcy zanieśli w uroczystej procesji z kościoła parafialnego w Brzeziu pod krzyż w Ujeździe, który - jak podkreślają mieszkańcy - stoi w tym samym miejscu co w 1905 roku. Po umieszczeniu nowej kapsuły czasu i poświęceniu krzyża złożono pod nim kwiaty w imieniu mieszkańców Ujazdu, gminy Zabierzów oraz powiatu krakowskiego.

Uroczystość uatrakcyjniały śpiewy chóru i gra orkiestry gminnej. Na zakończenie odśpiewano m.in. słowa pieśni: „...O jak cenię ja stary ten krzyż”.