Wawelskie stoki wołają o remont

Ulewne deszcze, które przeszły w niedzielę nad Krakowem, naruszyły zbocze wzgórza wawelskiego od strony ul. Bernardyńskiej. Część stoku, który przecinają schodki na górę, osunęła się, odsłaniając kości i fragmenty ceramiki oraz cegieł. W związku z informacją o kościach (a więc podejrzeniem, że może chodzić o ludzkie szczątki) sprawą zajęła się policja i prokuratura.

- Kości są stare, na pewno nie z tego wieku. Zakład Medycyny Sądowej określi m.in., z jakiego okresu pochodzą, a archeolodzy zajmą się datowaniem ceramiki - informuje Michał Kondzior z zespołu prasowego małopolskiej policji.

Osuwisko mierzy kilkadziesiąt metrów kwadratowych. Cały teren został zabezpieczony. Nie ma teraz możliwości przejścia schodkami pnącymi się na górę - są wyłączone z ruchu.

- Trzeba przeprowadzić konserwację stoków wawelskich. Sam fakt, że się osunęły, świadczy o tym, że są w złej kondycji, że może się to zdarzyć także w innym miejscu - komentuje Jerzy Petrus, zastępca dyrektora Zamku Królewskiego na Wawelu. Pracuje na Wawelu od 1969 r., w tym czasie nigdy nie doszło do takiej sytuacji.

Stokami wawelskimi zarządza miasto. Przedstawiciele Zamku Królewskiego i Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa od lat zwracają uwagę, że prezentują się one coraz gorzej, a ich stan techniczny pozostawia wiele do życzenia.Dyrekcja Wawelu po raz pierwszy przedstawiała miastu postulat rewaloryzacji już w 1996 roku.

Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu dba o bieżące utrzymanie stoków. Zbocza nie przechodziły natomiast kompleksowej konserwacji od dziesiątków lat. Od strony ul. Straszewskiego porasta je już wręcz las samosiejek, sprzeczny z tradycjami wzgórza wawelskiego - jest ono dziś przesłaniane przez przypadkową zieleń. Z kolei w innych miejscach drzew brakuje. Wjazd na Wawel z rejonu kościoła Bernardynów, będący w gestii miasta, ma koślawą nawierzchnię, zapadliska, wypadają tam kostki. Rozjeżdżają się też schodki biegnące przez stok od strony ul. Bernardyńskiej. Niestety, na stoki wjeżdżają i niszczą je rowerzyści, a zimą zbocze przy Bernardyńskiej zamienia się niekiedy w dziecięcą górkę saneczkową.

- Katastrofy spowodowane nagłymi zjawiskami zdarzają się i mogą ujawnić słabość danego elementu. Potrzebne są badania. Stoki wawelskie na pewno należałoby umocnić i nieco inaczej wyprofilować, potem obsiewać i kosić. Natomiast budowle na wzgórzu nie są zagrożone - uspokaja dyr. Jerzy Petrus.

Stoki wawelskie zostały urządzone w latach 70. XX w. i od tamtego czasu nie zadbano o nie na nowo. ZIKiT posiada jednak ogólną koncepcję rewaloryzacji otoczenia Wawelu, z 2007 r. (powstała w uzgodnieniu z dyrekcją wawelskiego zamku). I w tym roku wreszcie ma coś drgnąć w sprawie remontu wawelskich zboczy.

Za 100 tys. zł wykonany zostanie I etap rewaloryzacji: niezbędne rozpoznanie archeologiczne oraz ekspertyza konstrukcyjna stoków. Pieniądze na ten cel pochodzą z budżetu miasta oraz (45 proc.) z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. Pracownia wyłoniona w przetargu przebada teraz wzgórze w dwa miesiące.

- To na razie działania naukowo-badawcze, które nie wpłyną na poprawę stanu zachowania stoków - zaznacza dyr. Petrus. - Mam nadzieję, że poprzedzą faktyczną rewaloryzację.

Jak informuje ZIKiT, wyniki badań pozwolą opracować wytyczne do projektu kształtowania stoków wawelskich. - Będziemy najprawdopodobniej wnioskować o pieniądze w przyszłorocznym budżecie na kolejny etap, czyli na projekt rewaloryzacji, wyprofilowania wzgórza - zapowiada Michał Pyclik z ZIKiT. Dodaje, że na realizację remontu wzgórza trzeba przynajmniej kilkunastu milionów złotych.

Teraz zaś ZIKiT wspólnie z Zarządem Zieleni Miejskiej i służbami konserwatorskimi przyjrzy się dokładnie osuwisku. Wtedy zapadnie decyzja, czy można zabrać się od razu do naprawy, czy może potrzebny jest projekt. ZIKiT ma zająć się odtworzeniem tego fragmentu stoku najszybciej jak to możliwe.