Wczesne rozpoznanie odgrywa kluczową rolę

Atakując nerw wzrokowy - bezpośrednie łącze między okiem a mózgiem - jaskra może doprowadzić do ślepoty. Światowy Tydzień Jaskry ma przypomnieć o tej „cichej złodziejce wzroku” i zachęcać do badań.

Problem późno wykryty

We wczesnym stadium jaskra powoduje pojawienie się niewielkich martwych punktów w polu widzenia. Leczenie pozwala na zatrzymanie postępów choroby, ale uszkodzeń, które się już dokonały, nie da się cofnąć.

Co można zrobić, aby się uchronić przed jaskrą? Przede wszystkim regularnie odwiedzać okulistę. W przeciwieństwie do zaćmy, której pojawienie się daje odczuwalne skutki, jaskra atakuje w podstępny, niezauważalny sposób. Problem staje się widoczny, gdy utrata pola widzenia jest już znacząca.

- Dlatego kluczową rolę odgrywa wczesne rozpoznanie, a to może być dokonane wyłącznie przez okulistę przy użyciu specjalistycznego sprzętu - mówi prof. Marta Misiuk-Hojło, przewodnicząca Sekcji Jaskry Polskiego Towarzystwa Okulistycznego. - Zalecamy, aby badania kontrolne w kierunku jaskry odbywały się co najmniej raz na dwa lata, a najlepiej co roku. Wtedy można wykryć i powstrzymać rozwój choroby we wczesnym stadium, zapobiegając jej konsekwencjom.

Nie zwlekać z badaniem

Na badania diagnostyczne bezzwłocznie powinny się udać osoby z grupy ryzyka, czyli takie, które:

Ukończyły 35 lat. Z wiekiem ryzyko wystąpienia jaskry rośnie. Osoby po 60. roku życia obciążone są 6-krotnie wyższym ryzykiem jej rozwoju.

Cierpią z powodu chorób serca, cukrzycy i wysokiego ciśnienia tętniczego - wymienione dolegliwości zwiększają ryzyko wystąpienia jaskry.

Mają w rodzinie przypadek jaskry. Jaskra jest chorobą dziedziczną - prawdopodobieństwo wystąpienia najczęstszej odmiany jaskry jest 4 do 9 razy większe, jeżeli występuje ona u członków najbliższej rodziny.

Mają wysoką krótkowzroczność.

Na rozwój jaskry wpływają nasze zachowania i przyzwyczajenia. Np. aktywność fizyczna pozytywnie oddziałuje na metabolizm oraz zapobiega wystąpieniu jaskry, a już istniejącą spowalnia. Z kolei palenie papierosów, picie alkoholu zwiększają ryzyko zachorowania, gdyż mogą wpływać na jaskrowe uszkodzenie nerwu wzrokowego.

Ciśnienie ma znaczenie

Jaskra związana jest ze wzrostem ciśnienia płynu wewnątrz oka. Normalna wartość tego ciśnienia określana jest na 15-21 mmHg. Jeśli ciśnienie wzrasta do poziomu między 30 a 40 mmHg, ryzyko rozwoju jaskry zwiększa się 40-krotnie. Kluczowe dla rozpoznania jaskry jest więc regularne badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego oraz diagnostyka i monitorowanie zmian w obrębie tarczy nerwu wzrokowego, które powinien przeprowadzać okulista.

- Leczenie jaskry to proces, który trwa przez całe życie pacjenta i związany jest z regularnym stosowaniem kropli do __ oczu, których zadaniem jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego - mówi prof. Marta Misiuk-Hojło.

Po zastosowaniu odpowiedniego i systematycznego leczenia większość chorych nie utraci wzroku. Jednak aż do 25 proc. pacjentów nie przyjmuje przepisanych leków, a niemal 50 proc. całkowicie przestaje przyjmować leki w ciągu sześciu miesięcy od rozpoczęcia terapii. Oprócz stosowania kropli do oczu jaskrę można leczyć za pomocą zabiegów laserowych, tradycyjnymi metodami chirurgicznymi lub różnymi kombinacjami tych metod.