Węgierski przykład, litewska pamięć

Celem konferencji było określenie miejsca krajów Grupy Wyszehradzkiej (V4) w Unii Europejskiej i ich wkładu w kształtowanie unijnej polityki. Dyskutanci chcieli także omówić dotychczasową pozycję krajów Grupy w strukturach Wspólnoty w odniesieniu do potencjału, jaki mają i stopnia, w jakim go wykorzystują. Chciano także przewidzieć ich przyszłe stanowiska, jeśli pewne scenariusze dotyczące zmian w porządku politycznym Unii zostaną zrealizowane (np. ewentualna realizacja projektów mających na celu ściślejszą integrację państw strefy euro).

Wśród pytań, jakie postawiono na konferencji znalazły się m.in.: jakie są priorytety polityki zagranicznej poszczególnych państw V4, jaka jest rola biurokracji w kształtowaniu i realizacji polityki zagranicznej w krajach V4, jaka jest rola partii politycznych w kształtowaniu i realizacji polityki zagranicznej w krajach V4, jaka była polityka poprzednich koalicji rządzących w krajach Europy Środkowej i Wschodniej oraz co to jest polityczny potencjał państw V4 w ramach struktur UE? Wśród uczestników konferencji byli m.in. dr Adam Szestay, dyrektor Departamentu Strategii i Planowania w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Węgier, dr Vlastimil Havlik z Uniwersytetu Masaryka w Czechach, dr Juraj Marusiak ze Słowackiej Akademii Nauk, dr Artur Wołek z Polskiej Akademii Nauk, dr Marek A. Cichocki z Centrum Europejskiego Natolin, dr Martin Pašiak z Uniwersytetu Comeniusa w Bratysławie oraz dr Csaba Törő z węgierskiego Instytutu Spraw Zagranicznych.

18 października odbyła się w Krakowie dyskusja tematyczna zatytułowana "Kościół w walce z komunizmem w Polsce i na Litwie". Jej częścią była prezentacja książki Arūnasa Streikusa "Antykościelna polityka władz sowieckich na Litwie (1944-1990)", wydanej przez krakowski Dom Wydawniczy Rafael. Autor monografii przedstawił w niej wyniki badań na temat relacji totalitarnych rządów z Kościołem katolickim. Opisał też zakres terroru i represji przeciwko duchowieństwu oraz działania ruchu oporu w ramach Kościoła. W monografii przedstawił również rozwój oficjalnych relacji Kościoła z Watykanem oraz kontrolę tych relacji przez władze sowieckie. Spotkanie zorganizowało Centrum Studiów Litewskich UJ, Ośrodek Myśli Politycznej oraz Instytut Pamięci Narodowej, a uczestniczyła w nim Teresė Birutė Burauskaitė.

(PS)