Węglowodany – energia

Węglowodany to podstawa odżywiania, główne źródło energii dla pracy mięśni i funkcjonowania organizmu. Dają człowiekowi siłę, pozostawiają uczucie sytości – dzięki zawartości skrobi na długo zaspokajają głód.

Dostarczają błonnika, który jest ważnym składnikiem regulującym pracę przewodu pokarmowego, zapobiegającym zaparciom i chroniącym przed nowotworami jelita grubego. Produkty węglowodanowe są ponadto źródłem wielu witamin i składników mineralnych. Węglowodany zawarte są w produktach roślinnych, głównie zbożowych, oraz w warzywach i owocach. Rośliny wytwarzają je

z dwutlenku węgla i wody w procesie fotosyntezy. W skład produktów spożywczych węglowodany wchodzą w postaci cukrów prostych, dwucukrów i wielocukrów.

Wśród cukrów prostych najważniejsze to glukoza i fruktoza, występujące głównie w owocach i w cukrze. Dużo fruktozy jest w miodzie, a glukoza jest składnikiem cukru mlecznego (obok galaktozy), skrobi, glikogenu i celulozy.

Dwucukry – do tej grupy zalicza się: sacharozę (cukier buraczany), laktozę (cukier mleczny), a także maltozę (cukier słodowy), celobiozę i trehalozę. Wielocukry, czyli węglowodany złożone, to skroba, glikogen, celuloza. Węglowodany złożone, w przeciwieństwie do cukrów prostych i dwucukrów, nie rozpuszczają się w wodzie i nie są słodkie.

Pełnią funkcje zapasowe (skrobia w bulwach i nasionach; glikogen w organizmach zwierzęcych) i strukturalne (celuloza wchodząca w skład błonnika). Z punktu żywieniowego węglowodany dzielimy na przyswajalne i nieprzyswajalne przez człowieka.

Do przyswajalnych zalicza się: z jednocukrów – glukozę i fruktozę; z dwucukrów – sacharozę, laktozę i maltozę; z wielocukrów – skrobię i glikogen. Do węglowodanów nieprzyswajalnych (błonnik pokarmowy) zalicza się wielocukry: celulozę, hemicelulozy i pektyny.

Węglowodany spożywane w nadmiarze, szczególnie sacharoza (cukier, słodycze) przekształcają się w tłuszcze (triglicerydy) i w tej postaci odkładają się w organizmie człowieka, prowadząc do otyłości.