Wielkie polityczne kłamstwa

„Mamy mnogość literatury o Czechosłowacji i Hiszpanii, lecz niewiele książek o Polsce. Ta („Polish profile”) podejmuje bolesny i trudny problem małych narodów. Ostatnio w jakimś lewicowym piśmie czytałem recenzję zatytułowaną „Faszystowska Polska nie zasługiwała na istnienie”.

Wynikało z niej, że niepodległa Polska była tworem tak paskudnym, że lepszy już jest stan jawnego niewolnictwa wprowadzony tam przez Hitlera. Podobne poglądy zyskiwały zwolenników między wybuchem wojny a czerwcem roku 1940. (…) Weszło w modę twierdzić, że niewielkie narody są tylko uciążliwością oraz, że Polska była „tak samo zła” jak nazistowskie Niemcy.

Wydarzenia ostatnich tygodni (chodzi o zajęcie przez Niemcy Belgii, Holandii, Luksemburga i Francji) zniweczyły również kilka innych chybionych poglądów. Bo, gdy już po wybuchu wojny nastąpił przejściowy okres stagnacji, rozległy się głosy, iż tak szybki upadek Polski jest jaskrawym dowodem, że państwo to gniło od wewnątrz. Zaraz, zaraz, przecież polska armia, będąc w znacznie trudniejszym położeniu, walczyła równie długo jak francuska; a Polacy nigdy nie zmienili nieoczekiwanie stron w środku kampanii”.

Dużo w tym krótkim fragmencie treści. Orwell broniąc Polski odnosi się do antypolskiej kampanii z roku 1939. Gdy czytam, że kapitulacja Polski była przedstawiana jako dowód gnicia państwa, dostaję białej gorączki. Ale wielkie kłamstwa polityczne mają tę cechę, że można je ubrać w jedno zdanie, a do odkłamania potrzeba kilku stron. Niewiele na ten temat wiemy, bo upływ czasu zaciera fakty: w świadomości pozostają tylko ogólne opinie, utrwalone przez oficjalne przekazy.

Nie przypuszczałam, że nastroje antypolskie były tak aktywnie budowane. Że wpływowe środowiska lansowały tezę, iż „faszystowska Polska nie zasługuje na istnienie”.

Czytając to nie sposób nie myśleć o Ukrainie. Przecież te opinie świetnie korespondują z dzisiejszymi tezami rosyjskiej propagandy na temat Ukrainy. Mam nadzieję, że nie pozwolimy sobie wmówić, że Ukraina nie zasługuje na istnienie.

Orwell – pisarz doskonały i niezwykle przenikliwy – w latach PRL był na indeksie. Znany jest głównie z fenomenalnej antyutopii „Rok 1984” oraz „Folwarku zwierzęcego”, lecz polecam Państwa uwadze także powieść „Birmańskie dni”. W cytowanym tekście George Orwell odnosi się do książki księżnej Sapieżyny „Polish profile”.