Wody trzeba ujarzmić

Zabezpieczenia powodziowe są odsuwane w czasie, a niepokój wielu przedsiębiorców i pracowników Skawińskiej Strefy Gospodarczej wzrasta. Fakt, że pilotażowy projekt, nazywany wzorcowym przez wojewodę małopolskiego nie znalazł się w krajowym Planie Zarządzania Ryzykiem Powodziowym spędza sen z powiek samorządowcom w gminie Skawina i powiecie krakowskim.

- Opracowanie było zrobione kompleksowo i solidnie. Znalazło uznanie wojewody, było włączone do programu zabezpieczeń Górnej Wisły - mówi Kazimierz Lekki, członek zarządu spółki Skawina Biznes Park, która synchronizuje działania związane z zabudową strefy. Przedsiębiorcy w pierwszej części prac oczekiwali budowy wałów przeciwpowodziowych i bulwarów w dolinie Rzepnika na długości 2,6 km oraz budowy przepompowni z mobilną pompą przy ujściu Rzepnika do Skawinki.

Dziś Rzepnik jest niemal doszczętnie wysuszony, ale ten potok już wiele razy pokazał, że gdy jego wody wzbiorą, to nie mogą go powstrzymać worki z piaskiem.

Jak pisał "Dziennik Polski", Andrzej Żmigrodzki, wicedyrektor Małopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych zapewniał, że pomyłką było "zepchnięcie" tego opracowania zabezpieczeń doliny Skawinki, Cedronu i Rzepnika na listę rezerwową. Jednak wciąż tam trwa.

Przedsiębiorcy zaznaczają, że będą śledzić poczynienia decydentów z Warszawy i firmy przygotowującej Plan Zarządzania Ryzykiem Powodziowym. Oczekują, że opracowania dotyczące zabezpieczeń doliny Skawinki, Cedronu i Rzepnika znajdą się w podstawowym dokumencie, który określa zadania do realizacji i ich finansowanie w najbliższych sześciu latach.

- Wbrew nazwie woda stuletnia nawiedza nasze tereny nie raz w ciągu całego wieku, ale co kilka lat. Tak wysokie stany wód Skawinki, Rzepnika, Cedronu notowaliśmy w 1997 roku, następnie 1999 i 2001, potem 2010 i 2013. Nie stać nas już na to, żeby płacić odszkodowania i naprawiać szkody. Chcemy zapobiegać powodziom - mówi Józef Krzyworzeka, starosta krakowski.

Dlatego samorządy w porozumieniu z przedsiębiorcami rozpoczęli opracowywanie dokumentu, który pokazuje jakie działania podjąć, jakie inwestycje zrealizować, żeby chronić przed zalaniem firmy z ich majątkiem sięgającym miliardów złotych, miejsca pracy, ale także domy prywatne.

Paweł Kolasa, burmistrz Skawiny podkreśla, że dokument był przygotowywany kilku lat. Doświadczenia osób mieszkających i pracujących na tym terenie oraz konsultacje doprowadziły do wskazania optymalnych rozwiązań.

Kazimierz Lekki, członek zarządu spółki Skawina Biznes Park występuje w imieniu kilku firm działających w skawińskiej strefie: Valeo, Vesuvius, Teamtechnik Production Technology, Talmud, Valsir, Ferro, Fertrans.

- Zależy nam na bezpieczeństwie naszych firm i czterech tysięcy pracowników, bo tylu łącznie zatrudniamy. W planie zabezpieczeń ujęliśmy nie tylko kwestie dotyczące zalewania terenów przez potok Rzepnik, ale także zalewanie terenów z kanalizacji, co jest nowatorskim podejściem i gwarantuje większą skuteczność ochrony przeciwpowodziowej - zaznacza. Ponadto przedsiębiorcy działający w strefie zaplanowali budowę zbiornika retencyjnego, który odciąży Rzepnik od ryzyka przepełnienia w przypadku nadmiernych opadów. Właściciele firm liczyli, że realizacja tych działań i wspólne finansowanie z budżetów państwowego, wojewódzkiego oraz pieniędzy przedsiębiorców zapewni wspólny sukces.

- Dziwi mnie, że przez kilka lat mówiono nam i przedsiębiorcom o tym, jak ważne jest wspólne działanie i kompleksowe zabezpieczenia. Chwalono nasz pilotażowy projekt, a na koniec odsunięto na bok - ubolewa Paweł Kolasa, burmistrz Skawiny.

Były wiceburmistrz, a obecny radny powiatowy Stanisław Żak, przypomina jak dużo w spawie zabezpieczeń już udało się zrobić. - Pierwsze opracowania zabezpieczeń w dolinie Skawinki były robione przed wieloma laty.

Chodziło o kompleksowe zabezpieczenia na całej długości rzeki, a co za tym idzie współprace i zaangażowanie nie tylko naszych samorządów, ale także dwóch sąsiednich powiatów wadowickiego i myślenickiego. Były koncepcje budowy zabezpieczeń wałów i budowy sześciu zbiorników wodnych. Jednak to generowało zbyt duże koszty, za zabezpieczenia nie byłyby wystarczające - mówi Stanisław Żak.

Wskazuje, że potem pojawiły się nowe pomysły i wyznaczono pięć zadań, z których trzy udało się zrealizować w Skawinie: pogłębiono międzywale przy Skawince, podniesiono most o pół metra do góry i nasypano 300 metrów wału od mostu w górę rzeki. Z tych pierwszych pięciu zadań został do wybudowania suchy zbiornik retencyjny i powiększenie mostu na Skawince w Radziszowie.

Wydawało się, że będą kolejne inwestycje na podstawie opracowanych ostatnio dokumentów. Jednak bez włączenia go do Planu Zarządzania Ryzykiem Powodziowym nie jest to możliwe. Przedstawiciele Małopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych oraz Zarządu Regionalny Gospodarki Wodnej mówią, że dokument jest poprawiany, że jeszcze są szanse na ujęcie w nim Skawiny.

Krzysztof Kądziołka z Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej zaznacza, że na zabezpieczenie dorzecza Skawinki i jej dopływów trzeba łącznie 140 mln zł.

W pierwszym cyklu finansowania na najbliższe sześć lat powinno znaleźć się 38 mln zł. Na razie tego nie ma w rządowym planie. Zarówno przedstawiciele RZGW, jak i MZMiUW obiecują natomiast, że w 2016 roku na zabezpieczenia w dorzeczu Skawinki będzie 800 tys. zł, ale to pieniądze tylko na dalszą dokumentację.

[email protected]