Z kalendarium 8.04 - 15.04

ŚMIERĆ ŚW. STANISŁAWA. Biskup krakowski Stanisław ze Szczepanowa został stracony na rozkaz króla Bolesława Śmiałego. Biskup miał dopuścić się zdrady, za którą król skazał go na obcięcie członków. 8 września 1253 r., w Bazylice Świętego Franciszka w Asyżu, Stanisław został kanonizowany przez papieża Innocentego IV.

9 kwietnia 1241

KLĘSKA POD LEGNICĄ. Rycerstwo polskie ze Śląska, Małopolski i Wielkopolski w liczbie 6-7 tys. zostało rozbite przez Mongołów (8 tys.) w bitwie pod Legnicą. Śmierć ponieśli m.in. książę śląski Henryk II Pobożny oraz dwaj dowódcy hufców: cudzoziemskiego Bolesław Dypoldowic i małopolskiego Sulisław.

10 kwietnia 1525

HOŁD PRUSKI. Książę pruski Albrecht Hohenzollern złożył na Rynku Głównym w Krakowie hołd lenny królowi Zygmuntowi I Staremu. Wcześniej Albrecht przyjął luteranizm i przekształcił państwo zakonu krzyżackiego w świeckie księstwo (Prusy Książęce), stając się jego władcą.

14 kwietnia 1865

ZAMACH na Lincolna. W Teatrze Forda w Waszyngtonie 16. prezydent USA Abraham Lincoln został postrzelony w głowę przez aktora Johna Wilkesa Bootha. Zamachowiec był zagorzałym wrogiem Lincolna i zwolennikiem Południa. Kula przebiła prezydentowi mózg, mimo to żył jeszcze około 10 godzin. Zmarł następnego dnia.

13 kwietnia 1923

NOWY MARSZAŁEK. Dekretem prezydenta RP marszałek Francji Ferdynand Foch został mianowany marszałkiem Polski. Stopień przyznano na wniosek ministra spraw wojskowych gen. Kazimierza Sosnkowskiego i premiera rządu gen. Władysława Sikorskiego. 15 kwietnia 1923 r. wręczenia nominacji w imieniu prezydenta dokonał gen. Sosnkowski.

14 kwietnia 1940

WYWÓZKA. Trwała druga deportacja Polaków z terenów zajętych przez ZSRR po 17 września 1939 r. Wysiedleniu podlegały rodziny wrogów ustroju: urzędników państwowych, wojskowych, policjantów, nauczycieli oraz rodziny osób aresztowanych przez NKWD. Do północnego Kazachstanu zesłano ok. 61 tys. osób.

3 kwietnia 1945

ŚMIERĆ PREZYDENTA. Prezydent USA Franklin D. Roosevelt zmarł w trakcie sprawowania urzędu podczas swej czwartej kadencji. Przyczyną śmierci był krwotok mózgowy. Zgon miał miejsce w tzw. Małym Białym Domu w stanie Georgia, gdzie Roosevelt lubił odpoczywać. Na jego miejsce zaprzysiężony został wiceprezydent Harry S. Truman.

15 kwietnia 1945

NOWY TYGODNIK. W Krakowie ukazało się pierwsze wydanie tygodnika "Przekrój". Jego założycielem i redaktorem naczelnym w latach 1948- -1969 był Marian Eile. Pod jego kierunkiem "Przekrój" stał się jednym z najciekawszych polskich czasopism, kształtując powojenne pokolenie polskiej inteligencji.

11 kwietnia 1961

PROCES ZBRODNIARZA. W Izraelu rozpoczął się proces nazistowskiego zbrodniarza wojennego Adolfa Eichmanna. Eichmann był organizatorem deportacji Żydów z krajów Europy do obozów zagłady. Po wojnie ukrywał się w Argentynie, skąd został porwany przez izraelskich agentów. Sąd skazał go na karę śmierci. Wyrok wykonano 31 maja 1962 r.

12 kwietnia 1961

PIERWSZY CZŁOWIEK W KOSMOSIE. Jurij Gagarin odbył pierwszy w historii lot w przestrzeni kosmicznej. Na statku Wostok 1 dokonał jednokrotnego okrążenia Ziemi w ciągu 1 godziny i 48 minut. Podczas powrotu katapultował się na wysokości 7 kilometrów i opadł na spadochronie w okolicy Saratowa.

10 kwietnia 1963

ZATONIĘCIE OKRĘTU. Na Atlantyku zatonął amerykański atomowy okręt podwodny USS Thresher. Jednostka poszła na dno w czasie prób zdawczo-odbiorczych po remoncie wraz ze 129 osobami pod pokładem - członkami załogi i pracownikami stoczni Portsmouth Naval Shipyard. Była to największa pod względem liczby ofiar katastrofa okrętu podwodnego z napędem atomowym.

13 kwietnia 1970

KOSMICZNA AWARIA. Doszło do eksplozji na zmierzającym na Księżyc statku Apollo 13. Wybuch spowodował stratę dwóch zbiorników z tlenem, pozbawiając moduł dowodzenia energii elektrycznej na trasie do Księżyca i z powrotem. Mimo kłopotów załoga szczęśliwie powróciła na Ziemię 17 kwietnia.