Z kalendarium

03.12 - 09.12

ENCYKLOPEDIA. Ukazało się pierwsze wydanie "Encyklopedii Britannica". To najstarsza ciągle wydawana i najbardziej prestiżowa encyklopedia angielskojęzyczna. Artykuły w niej zawarte uważane są powszechnie za obiektywne i wiarygodne. Obecnie encyklopedia dostępna on-line, na płytach CD oraz DVD. Jej wydanie z 2004 r. zawiera ok. 120 tys. haseł, liczących ok. 44 mln słów.

6 grudnia 1912

ODKRYCIE. Niemiecki egiptolog Ludwig Borchardt odkrył w Amarnie ane popiersie królowej Nefertiti. Rzeźba przedstawiająca głowę kobiety z długą szyją i przysługującym faraonom nakryciem głowy stała się jednym z symboli starożytnej sztuki. Dziś jest też jednym z najbardziej rozpoznawalnych artefaktów kojarzonych ze starożytnym Egiptem.

5 grudnia 1915

NOWA PARTIA. W wyniku połączenia Narodowego Związku Chłopskiego, Związku Chłopskiego oraz ugrupowania "Zaranie" powstało Polskie Stronnictwo Ludowe. Dla odróżnienia od PSL "Piast" 1 listopada 1918 r. partia przyjęła nazwę PSL "Wyzwolenie" od tytułu gazety. Grupowała lewicowo nastawionych działaczy chłopskich. W 1931 r., po połączeniu z PSL "Piast" i Stronnictwem Chłopskim, stworzyła Stronnictwo Ludowe.

7 grudnia 1925

WESTERPLATTE. Liga Narodów przyznała Polsce prawo do utrzymywania straży wojskowej na półwyspie Westerplatte w Gdańsku. Pierwszy oddział przybył tam 18 stycznia 1926 r. o godz. 14 na trałowcu ORP "Mewa". W latach 1926-39 na terenie półwyspu funkcjonowała Wojskowa Składnica Tranzytowa. Jej załoga bohatersko broniła się przed niemieckimi atakami od 1 do 7 września 1939 r.

4 grudnia 1926

OWP. Na zjeździe narodowych demokratów w Poznaniu Roman Dmowski utworzył Obóz Wielkiej Polski. OWP miał zjednoczyć prawicowych przeciwników sanacji i oddziaływać na społeczeństwo w duchu idei narodowej. Sanacyjne władze niebawem przystąpiły do zwalczania Obozu aresztując jego członków i rozwiązując koła. Ostatecznie OWP rozwiązano w całym kraju 28 marca 1933 r.

4 grudnia 1933

SAMOLOT. Odbył się pierwszy lot samolotu RWD-9. Maszynę oblatał pilot doświadczalny RWD Kazimierz Chorzewski. Prototyp zbudowany został z pieniędzy społecznych, a samolot powstał specjalnie z myślą o udziale w zawodach Challenge w 1934 r. W konstrukcji uwzględniono przyczynę katastrofy poprzedniego modelu - RWD-6, w której zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura.

3 grudnia 1941

SPOTKANIE. Podczas spotkania z generałami Władysławem Sikorskim i Władysławem Andersem na Kremlu Józef Stalin oświadczył, że w sowieckich obozach nie ma już polskich oficerów wziętych do niewoli po 17 września 1939 r. Na pytanie, gdzie w takim razie są, odpowiedział, że "zapewne uciekli do Mandżurii". Stalin miał świadomość, że ok. 20 tys. oficerów zostało rozstrzelanych z jego rozkazu wiosną 1940 r.

5 grudnia 1953

UCIECZKA. Pułkownik Józef Światło wystąpił o azyl polityczny w Berlinie Zachodnim. Światło, wysoki urzędnik Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, obawiając się nadchodzącej po śmierci Stalina weryfikacji służb specjalnych, zgłosił się do władz amerykańskich, które przerzuciły go do USA. Od 1954 r. występował w audycjach Radia Wolna Europa, w których ujawniał kulisy komunistycznej władzy w Polsce.

3 grudnia 1961

ZAMACH. Elektryk Stanisław Jaros usiłował dokonać drugiego zamachu bombowego na odwiedzającego Sosnowiec Władysława Gomułkę. Bombę odpalił jednak zbyt późno, już po przejeździe konwoju rządowego. W wyniku wybuchu ciężko ranny został mężczyzna, który zmarł w szpitalu, a ranne dziecko zostało częściowo sparaliżowane. Jarosa aresztowano, skazano na śmierć i powieszono.

8 grudnia 1980

ZABÓJSTWO. Niezrównoważony psychicznie 25-letni Mark David Chapman zastrzelił Johna Lennona przed wejściem do jego domu na Manhattanie w Nowym Jorku. Chapman oddał pięć strzałów, z czego cztery trafiły muzyka. Zabójca przyznał się do winy i został skazany na dożywotnie więzienie. Przebywa obecnie w Attica State Prison niedaleko Buffalo. Kilkakrotnie bez powodzenia występował o warunkowe zwolnienie.