Z kalendarium

* BITWA. W bitwie pod Byczyną na Śląsku wojska polskie pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego (stronnika Zygmunta III Wazy) pokonały siły pretendenta do polskiego tronu arcyksięcia Maksymiliana Habsburga. Bitwa trwała krótko, była krwawa i zamieniła się w rzeź uciekających żołnierzy Maksymiliana. Sam arcyksiążę został wzięty do niewoli.

23 stycznia 1793

* II ROZBIÓR. Doszło do podpisania traktatu rozbiorowego Polski między Katarzyną II a Fryderykiem Wilhelmem II. Po podpisaniu wojska pruskie, dowodzone przez Joachima Heinricha von Möllendorfa weszły do Wielkopolski, a rosyjskie do wschodniej Polski. Wojska polskie wycofywały się bez walki z oddawanych ziem. Jednym z nielicznych starć była obrona ratusza w Kargowej.

25 stycznia 1831

* DETRONIZACJA. Zebrany w Warszawie Sejm Królestwa Polskiego pod przewodnictwem marszałka Władysława Ostrowskiego, na wniosek Romana Sołtyka podjął uchwałę o złożeniu z polskiego tronu cara Mikołaja I. Uchwała utrzymana była w możliwie najbardziej wyważonym tonie, co było efektem starań skrzydła umiarkowanego, któremu przewodził prezes Rządu Narodowego, książę Adam Jerzy Czartoryski.

22 stycznia 1879

* KLĘSKA. W bitwie pod Isandlwaną w Afryce Południowej 22 tys. Zulusów rozbiło liczący 1,4 tys. żołnierzy oddział brytyjski. Anglicy sformowali długą, ale cienką linię obronną. Po wyczerpaniu się amunicji wycofali się, zostali jednak zaatakowani z flanki przez przeciwnika. Zulusi, używając oszczepów, całkowicie roznieśli oddział brytyjski. Była to największa bitwa podczas wojny Brytyjczyków z Zulusami w 1879 r.

24 stycznia 1915

* BITWA. II Brygada Legionów Polskich pokonała Rosjan w bitwie pod Rafajłową. Nocny atak Rosjan wyparł legionistów z zajmowanych pozycji. Jednak oddziały po uporządkowaniu ich przez oficerów przeprowadziły kontratak i odbiły utracone okopy. Rosyjskie ataki i polskie kontrataki trwały całą noc, a często walczono na bagnety. Ostatecznie Rosjanie zostali zmuszeni do opuszczenia swoich pozycji.

21 stycznia 1919

* HOŁD POWSTAŃCOM. Naczelnik Państwa i Wódz Naczelny Józef Piłsudski wydał rozkaz specjalny o nadaniu weteranom powstania styczniowego uprawnień żołnierzy Wojska Polskiego. Zostali oni awansowani na pierwszy stopień oficerski, przyznano im też dożywotnią pensję wypłacaną przez Skarb Państwa. Natomiast w 1922 r. dla powstańców wprowadzono specjalne mundury składające się z granatowych spodni, surdutu i czapki rogatywki.

26 stycznia 1930

* PORWANIE. Rosyjski działacz emigracyjny gen. Aleksandr Kutiepow został porwany w Paryżu przez grupę sowieckich agentów. Z Paryża przetransportowano go do Hawru na statek "Nieftiesyndykat". Według jednego źródła jednostka przywiozła go do Leningradu nieprzytomnego pod wpływem środków odurzających. Zmarł w więzieniu NKWD, nie odzyskawszy przytomności. Według innego źródła zmarł na Morzu Czarnym w pobliżu Noworosyjska.

21 stycznia 1954

* NADANIE IMIENIA. Kombinat Metalurgiczny w Nowej Hucie otrzymał imię Włodzimierza Lenina. Decyzję podjęły Rada Państwa i Rada Ministrów w 30. rocznicę śmierci wodza rewolucji. Imię Lenina zakład nosił do 4 maja 1990 r., kiedy to w trakcie obchodów Dnia Hutnika nadano mu imię wynalazcy z dziedziny technologii hutniczych, Tadeusza Sendzimira.

25 stycznia 1954

* FILM. Odbyła się premiera pierwszego kolorowego filmu produkcji polskiej pt. "Przygoda na Mariensztacie" w reż. Leonarda Buczkowskie-go. Film opowiadał o miłości murarza-przodownika pracy odbudowującego Warszawę (Tadeusz Schmidt) i dziewczyny ze wsi (Lidia Korsaków-na). Został nakręcony na kolorowej taśmie Sowkolor i był pierwszym pełnometrażowym polskim filmem kolorowym w historii.

22 stycznia 1957

* MORDERSTWO. 15-letni Bohdan Piasecki, syn Bolesława Piaseckiego, lidera przedwojennej ONR Falangi, a po wojnie szefa Stowarzyszenia PAX, został uprowadzony sprzed warszawskiego Liceum św. Augustyna. Dwaj mężczyźni przewieźli go taksówką do schronu przeciwlotniczego w budynku przy al. Świerczewskiego i tam zamordowali. Ciało Bohdana odnaleziono dopiero 8 grudnia 1958 r. Sprawców nigdy nie wykryto.