Z korzyścią dla wszystkich

Gama nowoczesnych urządzeń do pomiaru prądu Fot. Archiwum

LICZNIKI. Wymiana urządzeń pomiarowo-rozliczeniowych przyniesie zatem wiele korzyści zarówno odbiorcom, jak i sprzedawcom energii

Sygnatariusze deklaracji, reprezentujący instytucje i organizacje chroniące interesy konsumentów i odbiorców energii, wyrazili jednoznaczne poparcie dla powszechnego wprowadzenia technologii inteligentnego opomiarowania w polskim systemie elektroenergetycznym, podkreślając korzyści, jakie wszystkim uczestnikom rynku przyniesie instalacja technologicznie zaawansowanych rozwiązań.
Elektroniczne liczniki ze zdalną transmisją danych umożliwią odbiorcom zaoszczędzenie nawet 10 proc. obecnie wykorzystywanej energii. Pełne zarządzanie poziomem zużycia energii przełoży się na korzyści zarówno dla odbiorców jak i sprzedawców energii elektrycznej. W opinii Urzędu Regulacji Energetyki warunkiem niezbędnym do zwiększenia efektywności energetycznej odbiorców, w tym zwłaszcza gospodarstw domowych, jest pełna, łatwo dostępna informacja o rzeczywistym zużyciu energii. Pierwszym krokiem do spełnienia tego warunku jest zainstalowanie w systemie energetycznym instrumentów pomiarowych umożliwiających analizę danych o poziomie zużycia w systemie godzinowym.
Obecny system,
oparty w dużej mierze na licznikach indukcyjnych, nie daje wystarczających informacji zarówno odbiorcom energii jak i pozostałym uczestnikom rynku elektroenergetycznego.
Najnowsza generacja systemów pomiarowych energii elektrycznej pozwalająca na dwustronną, zdalną transmisję danych z liczników to tzw. technologia "smart". "Inteligentne" liczniki umożliwiają komunikację między odbiorcą a sprzedawcą energii w czasie rzeczywistym. Możliwy jest przede wszystkim przesył danych z licznika do sprzedawcy, ale także transmitowanie informacji od sprzedawcy do licznika. Dzięki temu automatycznie dokonywana być może np. konfiguracja licznika, odłączenie lub podłączenie zasilania, analiza rzeczywistych danych o poziomie zużycia, zanikach zasilania. Liczniki "smart" oferują odbiorcom energii pełną informację o zużyciu energii w dostępny, przejrzysty sposób, co umożliwia rzeczywiste zarządzanie zużyciem energii przez gospodarstwo domowe tj. dostosowanie zużycia do możliwości finansowych rodziny. Systemy inteligentnego opomiarowania funkcjonują już w tysiącach gospodarstw domowych m.in. w takich krajach jak Włochy, Wielka Brytania, USA, Kanada, Holandia, Niemcy czy Węgry.
Powszechna instalacja inteligentnych liczników umożliwi sprzedawcom wprowadzenie ofert cenowych dostosowanych do potrzeb klientów. W konsekwencji doprowadzi to do racjonalizacji zużycia energii oraz poprawy efektywności jej użytkowania. Dla dystrybutorów realizacja tego przedsięwzięcia przyniesie obniżkę kosztów odczytów, a docelowo - ograniczenie kosztów eksploatacji sieci elektroenergetycznej. Wymiana urządzeń pomiarowo-rozliczeniowych na liczniki elektroniczne ze zdalną transmisją danych przyniesie zatem wiele korzyści zarówno odbiorcom, jak i sprzedawcom energii. Ponadto gospodarstwa domowe odniosą także korzyści o charakterze pośrednim, w związku z bardziej racjonalnym wykorzystaniem energii przez przedsiębiorstwa konsumujące energię w procesach produkcyjnych. Nie do przecenienia są także korzyści jakie z racji obniżenia zużycia energii odniesie środowisko naturalne.
Wśród korzyści bezpośrednich, jakie wymiana liczników przyniesie odbiorcom wymienić należy przede wszystkim: obniżenie cen dostaw energii - sprzedawcy będą minimalizować różnice między planowanym a rzeczywistym zużyciem energii, które obecnie przenoszone są na odbiorców końcowych, ponadto kluczowym nośnikiem obniżenia cen będzie także świadome obniżanie zużycia energii dostosowane do potrzeb rodziny lub firmy; dostosowanie taryf do indywidualnych potrzeb klientów; dokładność rozliczeń za pobraną energię - obecny system cyklicznych odczytów energii powoduje powstawanie błędów prognostycznych obniżających zaufanie do dostawców energii i trudności płatnicze u konsumentów o niskich dochodach; ograniczenie zużycia energii - faktury wystawiane w okresach krótszych niż obecnie oraz na podstawie faktycznego zużycia zwiększą motywację do oszczędzania energii, doświadczenia krajów UE wskazują, że odczyt danych w cyklu godzinowym umożliwia uzyskanie oszczędności na poziomie 6-10 proc.; techniczne uproszczenie procedury zmiany sprzedawcy - liczniki ze zdalnym przesyłem danych zasadniczo skrócą i uproszczą proces rozliczenia z dotychczasowym sprzedawcą i określenie stan początkowego u nowego.
Korzyści odniosą także sprzedawcy energii.
Znając rzeczywisty profil zużycia energii przez odbiorcę sprzedawcy mogą skonstruować taryfy dostosowane do indywidualnych potrzeb danej grupy konsumentów. Zdalne opomiarowanie umożliwi także precyzyjną kalkulację ryzyka związanego z przerwami awaryjnymi. Dokładność i częstotliwość otrzymywanych danych pozwoli wejść na rynek małym przedsiębiorstwom minimalizując straty powodowane nietrafionymi prognozami zakupów energii. Z kolei do korzyści z zainstalowania nowych urządzeń pomiarowych dla dystrybutorów zaliczyć należy m.in.: ograniczenie różnicy bilansowej, ograniczenie strat wynikających z kradzieży infrastruktury technicznej i kradzieży energii (szacuje się, że zmniejszenie różnicy bilansowej z tytułu ograniczenia energii wyniesie 3 proc., czyli mniej więcej równowartość pracy jednego 200 MW bloku przez cały rok), korzyści wynikające z większej dokładności pomiarów - np. rejestrację poboru energii przez urządzenia pozostające w trybie gotowości (stand-by), ograniczenie kosztów zleceń w terenie i obsługi klientów, ułatwienia w windykacji należności wobec odbiorców, których należności uległy przeterminowaniu - liczniki smart umożliwiają zdalne wstrzymywanie energii elektrycznej.
U podstaw wprowadzenia nowoczesnych systemów pomiarowych w krajach Unii leży trzeci pakiet klimatyczny Rady Europejskiej z marca 2007 r. tj. zwiększenie efektywności energetycznej państw UE do 2020 r. oraz dyrektywa w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych z kwietnia 2006 r. Sposoby osiągnięcia tych celów w Polsce określa Krajowy Plan Poprawy Efektywności Energetycznej, który zakłada, że poprawa ta ma się dokonać poprzez zwiększenie efektywności końcowego wykorzystania energii dzięki zmianom technologicznym i gospodarczym oraz zmianom zachowań konsumentów energii.
(PS)