Zapach starości

Fot. Theta

FIZJOLOGIA. To nie brud, nie pot, nie zaniedbanie...

Odpowiedź poznała tuż przed Pierwszą Komunią swego wnuka. Pomogła babci bardzo starannie się umyć, nie dowierzając cudownym właściwościom piany obficie wypełniającej wannę. Potem przygotowała świeżo wyprane i wyprasowane odświętne ubranie, podsunęła dezodorant, a po chwili... poczuła ten sam zapach.
- Wtedy zrozumiałam, że to zapach starości - mówi pani Bożena. To nie brud, nie pot, nie zaniedbanie. To specyficzna mieszanka woni, będąca konsekwencją procesów fizjologicznych oraz zachowań związanych z wiekiem.
\
- Trudno ten problem jednoznacznie wytłumaczyć, choć, jako geriatra, spotykam się z nim bardzo często. Dla nas, lekarzy, ten specyficzny zapach nie stanowi żadnego problemu. Ale, oczywiście, go zauważamy - tłumaczy dr nauk medycznych Alicja Klich-Rączka. - Każdy człowiek ma swój indywidualny zapach. Najbardziej przykra wydaje się woń skóry ludzi otyłych z zaburzeniami hormonalnymi. Wiek nie ma w tym przypadku znaczenia. Bardziej dokuczliwy dla otoczenia może być zapach otyłego młodego mężczyzny niż szczupłej staruszki. Znaczenie ma natomiast fakt, że we wczesnej fazie starości często mamy tendencje do tycia. Powinniśmy się bardzo dyscyplinować, aby nie przybywało nam fałdek tłuszczu.
Z wiekiem zmienia się zapach skóry. Spocone małe dziecko wciąż pachnie przyjemnie. Co innego dojrzały mężczyzna albo kobieta przy kości.
- Ludzie starzy mniej się pocą, bowiem z wiekiem zmniejsza się ilość gruczołów potowych i łojowych. Jakość potu jest jednak inna, zmienia się jego skład chemiczny - stwierdza dr Alicja Klich-Rączka. Ta zmiana jest fizjologiczna i nie mamy na nią żadnego wpływu.
\
Nie bez wpływu na zapach towarzyszący człowiekowi pozostaje fakt nietrzymania moczu. Anonimowe badania dowodzą, że ta przypadłość dotyczy prawie 100 proc. seniorek i bardzo dużej grupy mężczyzn, cierpiących na przerost prostaty.
U kobiet nietrzymanie moczu jest konsekwencją przebytych porodów i zmian hormonalnych. Gdy zaś ubywa hormonów płciowych, łatwiej o infekcje dróg rodnych i moczowych.
Geriatra dodaje, że z czasem zmienia się skład kwasów żołądkowych, zmniejsza się ilość śliny, z wiekiem dochodzi także często do zarzucania treści żołądkowej do przełyku (tzw. refluks), a to powoduje zmianę zapachu z ust. Wszystkie te zapachy składają się na wyjątkową mieszankę. W upalne dni następuje dodatkowo kumulacja wszystkich woni.
- Czasami wyraźnie czuć aceton, zwłaszcza przy częstej w starości cukrzycy, co jest konsekwencją przewagi procesów katabolicznych nad anabolicznymi, a wynika z nieco większego niż u młodych rozkładu białek w organizmie - zauważa dr Klich-Rączka.
Na wiele z tych procesów osoby starsze nic nie mogą poradzić. Dzieją się bez ich woli. Ale dopóki panujemy nad swoim ciałem, warto zapamiętać kilka rad.
W upalne dni - radzi geriatra - trzeba szczególnie dużo pić, aby płukać drogi moczowe i nie dopuścić do utraty wody z organizmu. Ze względu na nieco mniejszą sprawność, a czasami również problemy ze wzrokiem, ludzie starsi wykonują codzienne czynności higieniczne zazwyczaj nie tak chętnie i nie tak starannie. A to jest podstawowa zasada pozwalająca zniwelować przykry zapach. Starszym paniom poleca się też używanie jednorazowych wkładek higienicznych. Wszystkim częstą zmianę bielizny. Warto też zwrócić uwagę na higienę otoczenia, w którym starszy człowiek żyje i funkcjonuje. Zmiana bielizny niewiele pomoże, jeżeli przykry zapach pochodzi na przykład z pościeli lub wykładziny nawet minimalnie zanieczyszczonej.
Największy problem przykrego zapachu dotyczy osób cierpiących na procesy otępienne. Oni nie zastosują się do takich rad. Sami też nie czują przykrego zapachu. Pozostaje liczyć na opiekunów.
EP