Zdrowie na talerzu

Rola fosforu w ustroju człowieka jest ogromna. Fosfor występuje w każdej komórce organizmu, pełniąc różnorodne, ważne funkcje. Wraz z wapniem reguluje proces mineralizacji kości, a jednocześnie jest niezbędny do tego, aby organizm wchłonął wapń - bez obecności fosforu niemożliwe jest przyswajanie wapnia. Fosfor wchodzi w skład białek, tłuszczów, węglowodanów, kwasów nukleinowych oraz wielu związków wysoko energetycznych.

Bierze udział w procesach przemiany materii zachodzących stale w ustroju. Bogatoenergetyczne związki fosforu biorą udział w przemianach energetycznych, w procesach skurczu i rozkurczu mięśni. Minerał ten, wchodząc w skład kwasów nukleinowych DNA i RNA, odgrywa ważną rolę w namnażaniu się komórek.

Uaktywnia ponadto niektóre witaminy z grupy B, a także jest składnikiem układów buforowych, odpowiedzialnych za utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej. Fosfor występuje w wielu produktach spożywczych, dlatego jego niedobory stwierdza się rzadko.

Jeśli jednak nie dostarczamy organizmowi dostatecznej ilości tego pierwiastka, jego niedobór zostanie uzupełniony kosztem naszych kości - w przypadku niedostatecznej podaży fosfor przechodzi z kości do krwi, co wiąże się z ich osłabieniem, a także osłabieniem zębów. Fosfor i wapń są od siebie zależne. Nadmiar fosforu w pożywieniu nie jest szkodliwy, jeśli zabezpieczona jest odpowiednia podaż wapnia i witaminy D.

Przy zbyt małej podaży wapnia, a zbyt dużej fosforu, może dojść do obniżenia poziomu wapnia we krwi. Jeśli w naszej diecie zapotrzebowanie na wapń jest pokryte, to na pewno nie cierpimy na niedobory fosforu. Fosfor zwykle znajduje się w tych samych produktach co wapń, tylko na ogół w większych ilościach.

Naturalnym źródłem fosforu są jaja (580 mg w 100 g żółtka), mięso, podroby i ryby (140-350 mg w 100 g) oraz mleko i jego przetwory, szczególnie sery podpuszczkowe (do 550 mg w 100 g). W produktach roślinnych więcej fosforu zawierają nasiona i kwiatostany, mniej liście. Fosfor znajdziemy więc w produktach zbożowych gruboziarnistych, w suchych nasionach roślin strączkowych oraz w innych warzywach.