Zielonki. Kara za smog na chybił trafił

- Zdziwiła Pana kara za smog od Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska?

- Byłem zaskoczony.

- Pamiętam, że gmina Zielonki prosiła o badanie powietrza, pierwsza montowała czujniki, by informować o smogu, pierwsza z podkrakowskich gmin robiła kontrole palenisk. A karę macie za brak działań.

- Karę mamy za uczciwość. Od 2010 r. zgłaszaliśmy kłopot z powietrzem. Ci, którzy problemu nie dostrzegali, nie są karani.

- WIOŚ kandydatów do kary wybrał z listy gmin powstałej przed kilku laty. Potem na wyrywki sprawdził gminy i karał. Jak trafiliście do tego grona?

- Podeszliśmy poważnie do problemu. Na etapie przygotowania wojewódzkiego Programu Och-rony Powietrza wypełnialiśmy ankietę, informując o potrzebach wymiany pieców i zgłaszaliśmy zapotrzebowanie na dotacje. Takich gmin było więcej, ale nie wszystkie. Co roku zobowiązani jesteśmy do przygotowywania sprawozdań na ten temat, co czynimy sumiennie. Teraz okazało się, że są to gminy, które łatwo sprawdzić i ukarać.

- Jakie są zarzuty?

- Zarzucono nam, że nie mamy gminnego Programu Ograniczenia Niskiej Emisji, a my przygotowaliśmy Program Gospodarki Niskoemisyjnej, finansowany z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Zawiera to samo co, PONE. Ma tylko inną nazwę. Ustawa coś takiego dopuszcza. Zarzucono nam też brak nowych przyłączeń gazowych w latach 2013-2015, bo ten okres był sprawdzany i za ten jesteśmy karani. Wyliczono, że w naszej gminie powinno ich powstać wówczas 184. Gmina nie ma na to wpływu, nie buduje przyłączy. Ale uzyskaliśmy z gazowni dane, że w tym czasie w naszej gminie powstało 587 przyłączeń. Z wojewódzkiego Programu Ochrony Powietrza wynikało, że powinno być też 16 termomodernizacji budynków. Na to też nie mamy wpływu i nikt nie prowadzi takich statystyk, tylko niektóre tego typu inwestycje wymagają zgłoszenia do powiatu. Sprawdziliśmy, że zgłoszonych termomodernizacji prywatnych było 16 i dodatkowo dwie gminne.

- A wymiana pieców?

- Program wojewódzki zakładał, że w kontrolowanych latach powinniśmy wymienić 244 piece. Byliśmy przekonani, że uda się to zrobić z funduszy unijnych na lata 2014-2020. Ale opóźnienia z uruchomieniem pieniędzy były tak wielkie, że procedura ruszyła dopiero z początkiem tego roku. Gmina nie ma innych źródeł finansowania zakupu pieców dla mieszkańców. Mamy naliczoną karę za program, który województwo przygotowało i realizuje, ale nie zabezpieczyło na niego od początku 2014 r. pieniędzy.

- Ile jest pieców do wymiany na terenie gminy?

- Szacujemy, że nieco ponad 1000, wynika to z różnicy między liczbą lokali, a liczbą istniejących przyłączy gazowych do nich.

- Teraz, gdy program ruszył ile pieniędzy zdobyliście na wymianę pieców? I jakie są tego efekty?

- W ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych otrzymaliśmy 2,8 mln zł, docelowo mamy mieć ok. 6 mln zł. Zrobiliśmy prawie 300 audytów u mieszkańców, którzy zgłosili chęć wymiany pieców. Program z 3,5-letnim opóźnieniem ruszył przed sezonem grzewczym, umowę o przekazaniu środków na wymianę pieców województwo z gminą podpisało pod koniec sierpnia 2017 r., my od razu podpisaliśmy 73 umowy z właścicielami. Wymiany pieców trwają, jednak niektórzy odkładają to na wiosnę. Z dotacji w ramach PONE, od września do października, udało nam się wymienić 18 pieców.

- Jakie jeszcze działania podejmuje gmina, żeby walczyć ze smogiem?

- Monitorujemy powietrze 42 sensorami, kontrolujemy paleniska, realizujemy programy edukacyjne w szkołach, uczestniczymy z metropolią w kampanii informacyjnej o paleniu dobrym opałem, wraz z innymi gminami staramy się o środki na realizację programu montażu odnawialnych źródeł energii w domach 170 mieszkańców.

- Kara jest krzywdząca?

- Odwołaliśmy się. Podaliśmy argumenty, moim zdaniem wystarczające, żeby WIOŚ odstąpił od kary. Czekamy na rozstrzygnięcia.

WIDEO: Magnes. Kultura Gazura - odcinek 23

Autor: Gazeta Krakowska, Dziennik Polski, Nasze Miasto