Złocista ozdoba jesiennych dni

W Polsce chryzantemy są symbolem żałoby i śmierci. Kupowane zwykle z okazji dnia Wszystkich Świętych oraz Dnia Zmarłych, nie zawsze wywołują pozytywne skojarzenia. Tymczasem w Azji kwiaty chryzantem są symbolem zdrowia, dobrobytu i władzy. W naszym kraju dopiero kilka lat temu chryzantemami w doniczkach zaczęto ozdabiać nie tylko nagrobki, lecz również ogrody, balkony i tarasy. I słusznie – są tego warte.

Chryzantema, jako drugi po kwiecie wiśni, symbol Japonii, jest obecna w wielu elementach kulturowych tego kraju. Pierwszą pisemną wzmiankę o chryzantemie znaleziono już w pismach Konfucjusza. Nazwa rośliny pochodzi od greckiego słowa „chryzos” – złoto, dlatego kwiaty zwane są też złocieniami. Złocista chryzantema o szesnastu płatkach jest herbem cesarzy Japonii. W Japonii również obmywano się w rosie zebranej z kwiatów chryzantemy, wierząc, że zapewni to zdrowie i długowieczność.

Chryzantema (Chrysanthemum) należy do rodziny astrowatych (Asteraceae) i liczy około 50 gatunków występujących głównie na terenach Chin, Korei, Japonii i Mongolii. Dzięki pracy hodowców możemy dziś wybierać pośród niezliczonych kolorów, kształtów i rozmiarów chryzantem – od maleńkich form kulistych, poprzez gwiaździste koszyczki, po okazałe, olbrzymie pojedyncze kwiaty.

Oprócz wielości odmian i kolorów – co sprawia, że każdy odnajdzie swój ulubiony kwiat – chryzantemy mają jeszcze wiele innych zalet: ustawione na balkonie kwitną długo, często aż do przymrozków, doskonale komponują się z innymi jesiennymi gatunkami roślin, nie mają ponadto wygórowanych wymagań. Sprzedawane są w pojemnikach o różnej wielkości – od małych po wielkie doniczki.

W naturze chryzantemy są bylinami – wieloletnimi roślinami zielnymi. Niektóre z nich mogą u nas rosnąć w gruncie, jednak większość odmian sprzedawanych w doniczkach ma charakter roślin sezonowych. Oznacza to, że dekorując balkon okazami w pełni rozkwitu, będziemy się nimi cieszyć przez najbliższe dwa miesiące, a gdy zaschną, kwiaty wyrzucimy.

Chryzantemy są roślinami krótkiego dnia. Ponieważ jesienią dni stają się coraz krótsze, w wyniku zmiany warunków świetlnych chryzantemy przestawiają się ze wzrostu wegetatywnego na generatywny – czyli zamiast rosnąć, zaczynają kwitnąć. Okres zawiązywania pąków kwiatowych jest różny w zależności od odmiany i waha się od 7 do 12 tygodni.

Chryzantemy są łatwe w uprawie, mało wymagające jeśli chodzi o glebę, a zabiegi pielęgnacyjne nie będą trudne nawet dla początkujących ogrodników. Kupując rośliny wybieramy okazy z częściowo tylko rozwiniętymi pąkami; muszą być zdrowe, bez plam na kwiatach lub liściach.

Na balkonie lub tarasie zapewniamy chryzantemom światło – w cieniu będą słabo kwitły i stracą ładny pokrój. Nie skąpmy im też wody, zwłaszcza w cieplejsze dni, ale bez przesady – nie wolno zalewać podłoża, by nie dopuścić do gnicia korzeni. W pełni rozwiniętych roślin nie trzeba zasilać nawozami, zwłaszcza jesienią. Przekwitłe kwiatostany systematycznie wycinamy.