Zmarł twórca sądeckiej PWSZ

Prof. Andrzej Bałanda (10 lutego 1941 r. - 17 lipca 2010 r.), twórca i pierwszy rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu

Z okazji rocznicy miał wygłosić wykład, a władze uczelni zamierzały uhonorować jego zasługi. Na jubileusz już nie dotarł. - Jesteśmy wszyscy wstrząśnięci wiadomością o jego śmierci. Liczyliśmy, że jako silny człowiek z gór zwalczy przeciwności, ale okazało się inaczej... - mówi prof. Zbigniew Ślipek, obecny rektor PWSZ w Nowym Sączu.

- To był mój wielki poprzednik, który tę uczelnię budował od podstaw. O skali jego zasług świadczą już choćby same liczby - w 1998 roku było tu około 400 studentów. Kiedy prof. Bałanda odchodził z funkcji rektora studiowało u nas już ponad 4000 młodych ludzi. Budował też pozycję naszej uczelni czyniąc ją rozpoznawalną w kraju - podkreśla następca prof. Bałandy.

- Nie mogłem uwierzyć w jego śmierć, bo nie wiedziałem o wypadku - mówi poseł Andrzej Czerwiński, który jako ówczesny prezydent Nowego Sącza współtworzył z prof. Bałanda PWSZ w 1998 roku. - Spotkałem profesora w ratuszu, przed 13 laty, w sytuacji, gdy zastanawialiśmy się czy jest szansa na to, żeby przekształcić Nowy Sącz w ośrodek akademicki. Kiedy szukaliśmy sposobów profesor Baładna zabrał głos. Pamiętam że powiedział: "Przecież my sami jesteśmy w stanie to zrobić". To był człowiek obdarzony charyzmą, pokierował projektem od początku, aż do finału. Zawdzięczamy mu prężnie działającą uczelnię. Zapisał się nie tylko w naszej pamięci, ale też w historii miasta - mówi poseł Czerwiński.

Wicestarosta Nowosądecki Mieczysław Kiełbasa: - Zetknąłem się z prof. Andrzejem Bałandą jeszcze w czasie, gdy byłem wicewojewodą w 1997 roku, wtedy pojawiły się plany utworzenia PWSZ w Nowym Sączu. Był człowiekiem życzliwym, energicznym i rzetelnym. Miał dobry stosunek do młodzieży. A wiem co mówię, bo ja sam zetknąłem się z nim jako student na studiach podyplomowych z matematyki w sądeckiej PWSZ. Mieliśmy też prywatną relację, ponieważ profesor Bałanda przyjaźnił się z moim bratem, również prof. fizyki. Będziemy wspominać rektora Andrzeja Bałandę, jako człowieka, który pozostawił trwały i bardzo widoczny ślad na Sądecczyźnie dając podwaliny pod publiczna uczelnię.

Prezydent Wyższej Szkoły Biznesu - NLU dr Krzysztof Pawłowski wspomina początki znajomości z prof. Bałandą jako trudne.

- Znaleźliśmy się początkowo po różnych stronach "barykady", ja próbowałem przeforsować wspólne przedsięwzięcie publiczno - prywatne, z drugiej strony pojawił się pomysł utworzenia PWSZ, który odebrałem jako polityczny. Prof. Bałanda był na czele tego projektu, więc na początku między nami zgrzytało. Z czasem jednak zacząłem poznawać go lepiej, obserwowałem jego dokonania i dziś mogę powiedzieć, że bardzo go cenię. Jego działalność bez wątpienia odcisnęła się mocno na tym, jaki dziś jest Nowy Sącz. Wielka szkoda - mówi prezydent Pawłowski.

Profesor dr hab. Andrzej Bałanda (ur. 10 lutego 1941 roku w Jaśle, zmarł 17 lipca 2010 r.) był absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Podczas swojej długiej i bogatej kariery naukowej pełnił wiele zaszczytnych funkcji, był m. in. współzałożycielem i członkiem władz międzynarodowego programu naukowego HADES skupiającego naukowców z 20 ośrodków i 10 państw europejskich oraz pomysłodawcą i konstruktorem spektrometru par elektronowych PEPSI. Ponadto prof. dr hab. Andrzej Bałanda był Członkiem Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Zorganizował i przez dwie kadencje przewodniczył Konferencji Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych. Po zakończeniu kadencji pełnił funkcję Honorowego Przewodniczącego. Był Członkiem Fundatorem Fundacji Rektorów Polskich, Wiceprezydentem Fundacji "Wiedza i Rozwój" przy PWSZ w Nowym Sączu, Członkiem Rady Klubu Ziemi Sądeckiej.
W latach 1998-2007 pełnił funkcję Rektora PWSZ w Nowym Sączu. Dbał o podnoszenie kwalifikacji i umiejętności przez sądecką młodzież, tym samym przyczyniając się do rozwoju edukacji na Sądecczyźnie. Dzięki Jego osobistemu zaangażowaniu sądecka uczelnia rozwinęła się w prężny ośrodek akademicki. Do największych osiągnięć uczelni pod przewodnictwem prof. dr hab. Andrzeja Bałandy należy m. in. Organizacja XVI Ogólnopolskiej Szkoły Historii Matematyki, Organizacja posiedzenia Sekcji Podstaw Technologii PAN, Organizacja "Sądeckiego Konwersatorium Naukowego" pod patronatem prof. dr hab. Andrzeja Bałandy Rektora PWSZ w Nowym Sączu.

W 2007 roku za zasługi dla Sądecczyzny otrzymał wyróżnienie "Zasłużony dla Ziemi Sądeckiej" Rady Powiatu Nowosądeckiego. W PWSZ wisi portret pierwszego rektora uczelni prof. Andrzeja Bałandy. - Chcieliśmy w ten sposób upamiętnić pierwszego rektora na wzór uczelni uniwersyteckich, które wieszają portrety kolejnych rektorów. Ten portret wisi i będzie wisiał w naszej szkole - mówi prof. Zbigniew Ślipek, rektor PWSZ w Nowym Sączu.

Monika Kowalczyk