Zmiany w polskim prawie pracy

Rząd chce zlikwidować umowę na czas wykonania określonej pracy. Pracodawcy musieliby by więc wybrać między trzema rodzajami umów: o pracę na czas nieokreślony, o pracę na czas określony i umowę o pracę na czas próbny.

Ministerstwo zamierza także ograniczyć nadużywanie czasowych umów o pracę. Zmiany zakładają, że maksymalny okres zatrudnienia na czas określony ma wynosić 33 miesiące. W tym okresie będzie można zawrzeć maksymalnie trzy umowy terminowe. Kolejna umowa będzie traktowana jako zatrudnienie na zasadzie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Zmiana ta może być odbierana, jako korzystna dla pracowników. Dotychczasowy system zawierania umów terminowych zakładał, że jednomiesięczna przerwa pozwala na przedłużanie zatrudnienia na czas określony.

- Ta reguła była czasami nadużywana przez pracodawców. Problem polega jednak na tym, że o ile w wielu przypadkach zmiana ustabilizuje sytuację pracowników, to należy liczyć się też ze zwiększeniem szarej strefy - twierdzi specjalista od prawa pracy Marcin Wojewódka.

Przewidywane jest również wydłużenie czasu umowy na okres próbny z trzech do sześciu miesięcy. Od momentu wejścia w życie nowego kodeksu pracy, zniesiony będzie obowiązek wykonywania wstępnych badań lekarskich przy zmianie pracy. Warunkiem będzie podjęcia nowej pracy w ciągu 30 dni.

Kolejne zmiany dotyczyć będą systemu zwalniania pracowników. Od 2015 roku pracodawca zatrudniający do 50 pracowników będzie mógł bez podawania przyczyny zwolnić każdego, kto pracuje na zasadzie umowy na czas nieokreślony.

W związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, rząd został zobligowany do zmiany 2-tygodniowego i uniezależnionego od stażu pracy okresu wypowiedzenia w przypadku umów na czas określony i podpisanych na dłużej niż 6 miesięcy.

Dwa tygodnie wypowiedzenia będą należeć się pracownikowi, który został zatrudniony na okres krótszy niż dwanaście miesięcy. Kolejno będą mu się należeć, miesiąc i dwa miesiące okresu wypowiedzenia przy zatrudnieniu w czasie dłuższym niż rok i 3 lata.

Zmiany dotyczyć będą także wysokości płac i dodatków. Od stycznia najniższe wynagrodzenie w Polsce wzrosło do poziomu 1750 zł brutto. Według nowelizacji więcej zarobią osoby dopiero zaczynające pracę. Ich wynagrodzenie w pierwszym roku zatrudnienia nie będzie niższe niż 80 proc. minimalnej pensji (czyli 1400 zł brutto). Wzrośnie również dodatek za pracę w nocy. Podwyższona będzie także odprawa dla zwalnianych grupowo. Maksymalnie będą mogli oni otrzymać równowartość 15 pensji minimalnych.

Wysokość płacy minimalnej wpływa także na wysokość odszkodowania dla ofiar mobbingu i dyskryminacji w pracy. Nie może ono być niższe niż minimalne wynagrodzenie w kraju i wynosić będzie 1750 zł brutto.

Wyższa minimalna płaca przekłada się na wysokość składek ZUS na ubezpieczenie społeczne, które płacą nowo założone firmy (tak zwany niski ZUS). Z możliwości opłacania składek na preferencyjnych zasadach może skorzystać przedsiębiorca, który rozpoczyna prowadzenie działalności pozarolniczej.

Jeśli pracownik prócz wynagrodzenia zasadniczego otrzymuje premie w różnej wysokości w zależności od miesiąca, to w przypadku, gdy łączna wartość pensji i premii będzie niższa niż płaca minimalna, pracodawca zobowiązany jest do uzupełnienia kwoty do poziomu minimalnego wynagrodzenia krajowego.