Znani krakowianie podają swoje przepisy na najlepsze świąteczne potrawy

Do potraw wigilijnych przygotowywanych w moim domu przeniosłem odrobinę tradycji z Podhala. Moim faworytem jest karp na szaro, aczkolwiek nie przyrządzam go osobiście. Uwielbiam także paluchy z miodem z Podhala. Składniki: ciasto lane (jajko, mąka i odrobina wody), miód, koniecznie z Podhala i mak. Paluchy były ulubioną potrawą Piotra Skrzyneckiego z Piwnicy Pod Baranami.

(SN)

Aktor Tadeusz Huk z żoną Anną

Na wigilię co roku przygotowujemy tradycyjnego "Żyda", czyli karpia po żydowsku. Przepis jest bardzo prosty. Części ryby, w tym głowy, gotujemy na wolnym ogniu z bardzo dużą ilością pokrojonej wcześniej cebuli. Wywar przecedzamy, dodajemy rodzynki, pieprz i migdały i tym zalewamy dzwonka ryby. Karp po żydowsku świetnie smakuje z postną chałką, koniecznie z jednej krakowskich piekarni.

(SN)

Beata Rybarska z "Kabaretu pod Wyrwigroszem"

Polecam błyskawiczny przepis na łososia w sosie teriyaki. To świetny pomysł na potrawę dla osób, które lubią sushi i zapomniały, że trzeba coś przygotować na Wigilię. Składniki: płat łososia ze skórą, 150 ml sosu teriyaki, sok z połowy limonki , łyżeczka startego imbiru, rozgnieciony ząbek czosnku. Można również dodać 1-2 łyżeczki miodu, albo syropu klonowego. Łososia myjemy i pęsetą wyciągamy z niego resztki ości. Nie skrobiemy łusek.

Mieszamy składniki marynaty. Łososia układamy skórą do góry w lekko posmarowanej tłuszczem brytfance lub naczyniu do zapiekania (naczynie powinno być większe od naszego płata, żeby mięso z łososia zanurzyło się w marynacie) , polewamy marynatą i odstawiamy na 20-30 min. Następnie wkładamy do piekarnika rozgrzanego do 180-200 C na kolejne 20-25 minut.

Natychmiast po wyjęciu z piekarnika delikatnie, jednym ruchem ściągamy całą skórę z upieczonej ryby. Całość można posypać dwiema łyżkami uprażonego wcześniej na patelni sezamu. Takiego łososia możemy podawać z surówką np. z kapusty oraz z ryżem, albo jeszcze prościej - z makaronem ryżowym, który wystarczy tylko zalać gorącą wodą.

(SN)

Marta Honzatko i Maciej Półtorak, aktorzy

U nas na Wigilii obowiązkowym daniem jest barszcz z uszkami z przepisu mojej mamy Marioli. Barszczyk gotujemy na wywarze warzywnym z prawdziwych buraczków (obranych). Dodajemy czosnek pokrojony, listek laurowy, ziele angielskie. Pod koniec gotowania dodajemy łyżkę octu dla wzmocnienia koloru.

Farsz do uszek składa się tylko i wyłącznie z grzybów z lasu, najlepiej samodzielnie zebranych, nie z pieczarek! Grzyby moczymy, aby zmiękły. Nie wylewamy wody. Gdy zmiękną, drobniutko kroimy i dusimy na patelni (na oleju), podlewając jednocześnie wodą po grzybach. Osobno smażymy na złoto drobniutko pokrojoną cebulkę i dodajemy ją do grzybów. Dusimy jeszcze razem z solą i pieprzem. Lepimy uszka i gotujemy w osolonej wodzie.

(SN)

Krystyna Reinfuss-Janusz, etnograf

W mieszczańskim krakowskim domu mojej Mamy przygotowywało się zupę "nic" - migdałową, którą je się zimną lub letnią! Składniki: ok. 300 g do 1 kg migdałów (myślę, że można użyć płatków migdałowych). Mleko - około 1 litra, ugotowane z laską wanilii. Ryż ugotowany na sypko. Cukier puder do smaku (ok. 150 g).
Do zupy można dodać sparzone rodzynki, cynamon.

Trzeba migdały sparzyć, obrać i zemleć w maszynce do mięsa. Następnie wrzucić do gotującego się mleka (ugotowanego z wanilią) i gotować na maleńkim ogniu przez 15 minut. Zupę osłodzić wedle uznania.

Podawać z ryżem ugotowanym na sypko. By zupa była jeszcze bardziej postna, zamiast mleka można użyć wody.

(MM)

Danuta Grechuta, żona ś.p. Marka Grechuty

Mój orzechowy tort świąteczny jest wyjątkowy, ponieważ wykorzystuję orzechy nie do kremu, jak wszyscy, ale do ciasta. Składniki (w przybliżeniu): 0,5kg rozdrobnionych orzechów włoskich, 10 jajek, ok. 1 szklanki cukru pudru. Żółtka ubijamy z cukrem pudrem, dodajemy sztywną pianę z białek, orzechy i od 3 do 5 łyżek bułki tartej. Delikatnie mieszamy łyżką.

Pieczemy w temperaturze ok. 150 stopni. Sprawdzajmy, czy białko dobrze się ścięło. Krem kawowy: zaparzona kawa (może być rozpuszczalna), cukier puder, kostka masła, żółtko jajka (sparzenie jajka wrzątkiem zabezpieczy przed zagrożeniem zatruciem salmonellą). Upieczone ciasto przekroić na dwie lub trzy części, przełożyć masą i wstawić na krótko do lodówki. Udekorować połówkami orzechów.

(SN)