ZUS. Można stracić, nie oszczędzić

Ten temat wraca co jakiś czas i pewnie wracać będzie, ponieważ w internecie sporo firm obiecuje tak zwaną optymalizację składek na ZUS (możliwość zaoszczędzenia na nich nawet do 50 procent kosztów firmy) albo spore wypłaty zasiłków z kasy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

WIDEO: ZUS ostrzega przed oszustami

ZUS również wie o tych obietnicach - dlatego ostrzega, aby nie wierzyć w szybkie i łatwe oszczędności na składkach z tytułu ubezpieczeń społecznych. Radzi również, aby z dużym dystansem podchodzić do propozycji uzyskania wysokich zasiłków z ubezpieczenia chorobowego (głównie macierzyńskiego i rodzicielskiego).

Ucieczka od ZUS-u jest legalna, ale...

Firmy oferujące łatwy i szybki zysk na składkach ubezpieczeniowych dają teoretyczne zatrudnienie w jednym z państw Unii Europejskiej na małą część etatu. Dzięki temu w Polsce składek od działalności płacić już nie trzeba.

Jak to możliwe? A tak, że prawo unijne w zakresie tak zwanej koordynacji (współdziałania, uporządkowania) systemów ubezpieczeń społecznych, rzeczywiście, mówi o podleganiu ubezpieczeniom tylko w jednym kraju i uznawaniu tego ubezpieczenia przez inne państwa Unii Europejskiej. Dodatkowo ubezpieczenie z tytułu pracy na etacie jest w kolejności pierwsze - przed tym z tytułu prowadzenia firmy.

W praktyce daje to polskim przedsiębiorcom możliwość sporych oszczędności, bo zamiast płacić ponad 1.000 zł miesięcznej składki do ZUS-u, mogą zapłacić 400 zł ubezpieczenia od ułamku etatu w firmie na przykład na Słowacji.

Tyle że ta praca musi być faktycznie wykonywana!

Sama umowa nie wystarczy

Nie jest przesądzająca w kwestii obowiązku opłacania składek. Tytuł do opłacania składek jest wówczas, gdy realnie pracę wykonujemy.

Jest wymiana informacji

Instytucje zabezpieczenia społecznego (u nas jest to ZUS) z całej UE współpracują ze sobą, wymieniają się informacjami. Zagraniczne instytucje sprawdzają, czy osoba posiadająca tytuł do ubezpieczenia z tytułu pracy na części etatu, z minimalnymi składkami, rzeczywiście powinna podlegać pod system zabezpieczenia społecznego w ich kraju. Badają, czy obowiązki wynikające z umowy o pracę były rzeczywiście wykonywane oraz czy są na to mocne dowody.

Jak informuje ZUS: w przeważającej liczbie przypadków taka weryfikacja kończy się negatywnie. Osoba, która chciała zoptymalizować swoje składki na ubezpieczenia społeczne, musi zapłacić dużo więcej, niż gdyby płaciła standardowe składki sprzed procesu optymalizacji. A to dlatego, że wraca do polskiego systemu ubezpieczeń z koniecznością zapłacenia zaległych danin wraz z odsetkami, a przecież wcześniej poniosła jeszcze koszty związane z pośrednictwem firmy optymalizującej.

Wyższy macierzyński i rodzicielski?

Na rynku działają też firmy oferujące pomoc w założeniu fikcyjnej firmy i udokumentowaniu jej kosztów po to, by móc uzyskać wysoki zasiłek z ubezpieczenia chorobowego (głównie macierzyńskiego i rodzicielskiego). Oferty skierowane są szczególnie do kobiet w ciąży.

Skąd się wzięły te kuszące propozycje

Stąd, że jeszcze w ubiegłym roku obowiązywały przepisy, które dawały możliwość opłacenia jednej albo dwóch wysokich składek na ubezpieczenia społeczne, by móc pobierać blisko 10 tys. zł zasiłku. W tym roku do jego wypłaty liczy się całe 12 miesięcy, ale oferty pozostały. Teraz dotyczą podniesienia sobie średniej poprzez kilkumiesięczną działalność.

I tu ponownie musimy zwrócić uwagę na rzecz bardzo istotną, podkreśla Zakład Ubezpieczeń Społecznych: w celu uzyskania zasiłku nie wystarczy, że zarejestrujemy działalność. Musimy ją realnie prowadzić. A ZUS przed wypłatą zasiłku może to realne prowadzenie działalności sprawdzić. I sprawdza.

Tylko w przypadku jednej firmy, która w ubiegłym roku pomagała w zakładaniu fikcyjnych działalności, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakwestionował tytuł do ubezpieczenia (a tym samym prawo do zasiłku) w przypadku ponad 150 osób. Dodatkowo w takich sytuacjach Zakład może skierować do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

oprac. Katarzyna Borek

PORADY. Gdy masz wątpliwości, zapytaj

Osoby, które mają wątpliwości co do zgodności z prawem dostępnych w internecie ofert z zakresu zabezpieczenia społecznego (na przykład płacenia składek, po ludzku tłumacząc), zawsze mogą skorzystać z porady pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie musi być to sala obsługi w naszej miejscowości, języka zasięgniemy w każdym oddziale Zakładu.

Możemy skorzystać również z pośrednictwa centrum obsługi telefonicznej ZUS-u. Pod numerem 22 560 16 00 konsultanci są dostępni w dni robocze (od poniedziałku do piątku) w godzinach 7.00-18.00. Uzyskamy tu informacje dotyczące między innymi rodzajów ubezpieczeń społecznych oraz zasad im podlegania, sposobu obliczania.

KONSULTACJE. Trwa przegląd emerytalny

Przegląd polskiego systemu emerytalnego dotyczy między innymi zmian, które zaszły w nim od 2011 roku. W ramach przeglądu ZUS przeprowadza szerokie konsultacje społeczne.

I tak, przykładowo, Zakład uruchomił skrzynkę mailową [email protected]

Pod ten adres każdy z nas może kierować uwagi i propozycje dotyczące możliwych rozwiązań w ramach systemu emerytalnego.

INFORMACJA. Stan Twojego konta w ZUS-ie

W czerwcu ZUS rozpoczął wysyłkę „Informacji o stanie konta ubezpieczonego w ZUS”. Akcja miała zakończyć się w wakacje, więc już powinieneś mieć tę informację w domu. Uważnie ją przeczytaj, bo dotyczy Twojej emerytalnej przyszłości! W liście zapisana jest historia Twojego ubezpieczenia - w postaci zgromadzonych przez lata pracy składek. Sprawdź, czy ich kwota, o której informuje ZUS, zgadza się z Twoją wiedzą o nich. „Informacje o stanie konta ubezpieczonego w ZUS” miała otrzymać każda osoba urodzona po 31 grudnia 1948 roku, która choć przez chwilę w swoim życiu podlegała pod powszechny system ubezpieczenia społecznego i, co za tym idzie, na której to koncie w ZUS-ei zapisano choćby jedną składkę. (kb)

Kontrola zwolnień lekarskich po połowie 2016 roku

Sprawdź, ile świadczeń cofnął lub zmniejszył ZUS
Kwota cofniętych lub zmniejszonych świadczeń po kontroli zwolnień lekarskich w drugim kwartale 2016 roku wyniosła prawie 49,3 mln zł. W pierwszym półroczu - 102,6 mln zł.
Rok temu kwoty te były niższe i wynosiły - odpowiednio - 47, 9 mln zł oraz 100,5 mln zł.

Pod jakim kątem ZUS prowadzi swoje kontrole
ZUS kontroluje zarówno pod kątem prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, jak i prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich.
Od kwietnia do czerwca 2016 roku przeprowadził 148,9 tys. kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy (w I półroczu br. - 297,6 tys.). W konsekwencji wydał 5,8 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych (w I półroczu br. - 11,7 tys.). Kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków w II kwartale 2016 to prawie 3,9 mln zł (w I półroczu br. - 8,1 mln).

Choroba i macierzyństwo
ZUS ma też obowiązek obniżenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego w przypadku, gdy ustał tytuł ubezpieczenia. Wysokość świadczenia jest ograniczana do 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kraju.
Z tego powodu od kwietnia do końca czerwca 2016 roku obniżono wypłaty o 44,4 mln zł dla 49 tys. osób ( w półroczu o 92,8 mln dla 110 tys. osób).
Kolejnym powodem ograniczenia wysokości wypłacanego świadczenia chorobowego jest opóźnienie w przekazaniu zwolnienia lekarskiego pracodawcy. Dzieje się to w przypadku niedopełnienia obowiązku dostarczenia płatnikowi zaświadczenia lekarskiego w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania. Świadczenie w kwocie zmniejszonej o 25 proc. wypłacane jest od ósmego dnia niezdolności do pracy do dostarczenia zwolnienia.